Eijk - Tilburg University

Besluit
Door de combinatie van toenemende welvaart en mondigheid manifesteert de patiënt zich als een
kritische zorgconsument. Het internet biedt zorgvragers in toenemende mate mogelijkheden om
kennis te verwerven alvorens met een hulpverlener in contact te komen. Groeiende consumentendruk
stelt steeds hogere eisen aan de kwaliteit en organisatie van de vraag. Schaarste is niet langer
acceptabel en men neemt geen genoegen meer met standaardoplossingen. De zorgconsument eist
zorg op maat en gaat zo nodig zelf op zoek naar een individueel passend aanbod. Hiertoe biedt de
modernisering van de AWBZ hen ook de mogelijkheid. Zorgvragers willen steeds meer
keuzemogelijkheden hebben en er moet een voldoende en gedifferentieerd zorgaanbod zijn.
Diversiteit betekent ook dat er voor elk wat wils moet zijn: voldoende en verschillende woningen,
welzijnsdiensten en zorgverlening. De huidige capaciteitstekorten beperken de keuzevrijheid van
cliënten. Tevens ervaren zij dat door concernvorming veel monopolies ontstaan waardoor het voor
cliënten onmogelijk wordt om een vrije keuze voor een zorgaanbieder te maken. Cliënten organiseren
zich steeds meer in cliëntenorganisaties zoals de LOC en de NPCF. De cliëntenorganisaties vinden
dat vertegenwoordigers van zorgvragers betrokken moeten worden bij fusies of concentraties van het
zorgaanbod en dat de plannen getoetst moeten worden aan het criterium van keuzevrijheid voor
zorgvragers. Cliënten en hun organisaties maken al geruime tijd duidelijk dat ze behoefte hebben aan
humanere en vraaggerichte zorg. Dat is: brede ondersteuning op meerdere aspecten van het dagelijks
leven, flexibel aansluitend op wisselende behoeften, liefst geboden door een beperkt aantal
hulpverleners. Ondersteuning die gericht is op de kwaliteit van het leven, op hun welzijn en op hun
eigen beleving en beheer daarover, ondanks de lichamelijke of geestelijke beperkingen die zij hebben.
Cliënten verwachten geen ‘grenzeloze zorg’, maar wel een goede informatie over de mogelijkheden
en de keuzes die gemaakt kunnen worden. De meeste ouderen willen zolang mogelijk de regie van
hun leven in eigen hand houden, zo lang mogelijk in de eigen vertrouwde woonomgeving blijven, ook
als ze zorg en ondersteuning nodig hebben. Voor de meeste ouderen staat opname in een
intramurale instelling gelijk aan isolatie van de maatschappij. De cliënt vraagt van de aanbieder een
samenhangend pakket van diensten en zorg, dat precies aansluit bij zijn behoeften.
Resumerend kan gesteld worden dat de cliënt behoefte heeft aan een welzijn- en zorgaanbod dichtbij
of in huis. Hij wil daarbij op een eenvoudige wijze geplande en ongeplande zorg kunnen ontvangen en
gebruik kunnen maken van welzijnsactiviteiten. Voorts wil hij zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Hij
wil zelf de regie in handen houden en een keuze kunnen maken uit een inzichtelijk aanbod. Voor zijn
veiligheid wil hij terug kunnen vallen op direct oproepbare hulp. Tevens wil hij gebruik kunnen maken
van een tijdelijk zorgaanbod, waarna hij weer naar zijn eigen woonomgeving terug kan. Tot slot wil hij
niet van de een naar de ander aanbieder gestuurd worden en wil hij gebruik kunnen maken van een
geïntegreerd aanbod van wonen, welzijn en zorg.
High light:
Behoeftes van cliënten op het gebied van wonen, welzijn en zorg hebben een aantal overeenkomsten;
veiligheid, privacy, kwaliteit en dicht in de buurt. Ze vragen steeds meer om een breder pakket aan
zorg en diensten, ze verwachten geen ‘grenzeloze zorg’, maar wel informatie over de mogelijkheden
en keuzes die gemaakt kunnen worden. Met de modernisering van de AWBZ heeft de cliënt meer
keuzevrijheid gekregen.
80 % van de zorg wordt door mantelzorgers verleend. De behoefte om meer professionele zorg neemt
toe naar mate de zorgvraag stijgt terwijl tegelijkertijd de beschikbare mantelzorg afneemt.
Cliënten verwachten dat er ketens ontstaan die de handelingen van organisaties verbinden. Centraal
in deze opstelling staat het functioneren van een geïntegreerd loket waar cliënten terechtkunnen met
al hun vragen op het vlak van wonen, welzijn en zorg.
5.2.4. Waar halen onze cliënten zorg en diensten vandaan?
Cliënten willen de zorg en dienstverlening op ‘rollator’ afstand beschikbaar hebben. Omdat de vraag
van de cliënt vaak complex is en mogelijk niet altijd betrekking heeft op dienstverlening en
competenties van welzijnsinstellingen, waarbij de cliënt aanklopt, is de inzet van meerdere
gespecialiseerde instellingen nodig. De vraag van de cliënt kan het best gewogen worden in een
samenwerkingsketen, waarin een analyse plaats vindt van de zorgvraag waarna de cliënt uiteindelijk
geholpen kan worden. Ouderen doen veelal een beroep op woningcorporaties, welzijnsorganisaties
en organisaties die zorg en diensten leveren (zowel intra- als extramuraal). Daarnaast zijn er nog
particuliere instanties die diensten aanbieden waarvoor de cliënt geen indicatie nodig heeft en
Ketenzorg een antwoord? Of een antwoord op ketenzorg. 52