Eijk - Tilburg University

Het thema wonen speelt in veel regiovisies. De woonomgeving is immers de plek waar welzijn en zorg
worden gerealiseerd. De formulering verschilt, de intentie is een sociale infrastructuur te
verwezenlijken, die voor iedereen geschikt is. De afgelopen jaren hebben al veel woningcorporaties
en zorginstellingen elkaar gevonden. Samenwerking is daarbij ingegeven door het strategische doel
de cliënt beter van dienst te kunnen zijn. Woningcorporaties hebben veelal meer armslag als het gaat
om beleidsvrije ruimte en financiën. Hierdoor kan het voor een zorgorganisatie profijtelijk zijn om met
een dergelijke corporatie te gaan samenwerken.
Welzijn
• Het opzetten van multifunctionele centra in de wijk, het realiseren van ontmoetingsruimten bij
woonzorgcomplexen;
• Voorzieningen in de buurt (bakker, supermarkt, bank e.d.);
• Maaltijdvoorziening (restaurant of tafeltje dekje);
• Vervoer (bereikbaar, toegankelijk);
• Abonnement voor bijwonen van activiteiten( betaalbaar, toegankelijk);
• Alarmering (opvolging nu vaak door mantelzorg, bij ontbreken hiervan professionele
opvolging);
• Actief beleid ten aanzien van eenzaamheidsproblematiek (een item dat bij individualisering
van de maatschappij steeds pregnanter wordt).
Veel mensen vinden de ‘kwaliteit van het leven’ belangrijker dan een goede gezondheid. Natuurlijk
gaan beide meestal hand in hand, maar als de gezondheid bij het klimmen der jaren te wensen
overlaat, hoeft dat de kwaliteit van het leven niet te beïnvloeden. Iedereen ervaart dat overigens op
zijn eigen subjectieve manier. De kwaliteit van het leven is de basis voor het begrip ‘welzijn’. Bij welzijn
van ouderen gaat het over datgene wat het individuele leven van de oudere kwaliteit geeft: zelfsturing,
regie over het eigen leven, sociale participatie, aandacht, recreatie, onderwijs en ondersteunende
diensten. Deze kijk op het welzijn van ouderen gaat uit van een persoonsgerichte benadering met oog
voor de persoonlijke levensloop. Cliëntenorganisaties vinden dat er in de welzijnssector een centrale
plaats voor de cliënt dient te worden neergelegd. Op collectief niveau dient de stem van de cliënt
zwaar te wegen bij ontwikkeling van beleid en voorzieningen, de inrichting van de dienstverlening,
kwaliteitsbeoordeling en tevredenheidonderzoek. Op individueel niveau dient de vraag van de cliënt
maatgevend te zijn voor het aanbod. Cliënten verwachten dan ook dat er ketens ontstaan die de
handelingen van organisaties verbinden, zodat zij samen iets voor de cliënt kunnen betekenen.
Welzijn is een niet te veronachtzamen onderdeel van woon-zorgprojecten, welzijn heeft een
preventieve werking op het gebruik van zorg. Maar soms is welzijn vooral zorggerelateerd.
Welzijnfuncties kunnen in de lokale situatie door verschillende typen organisaties worden geboden,
waaronder de Stichting Welzijn Ouderen (SWO) en het Open Bejaardenwerk. Welzijnstaken worden
meer en meer door zorginstellingen opgenomen in hun aanbod. Van belang is het om te kijken wie de
potentiële spelers zijn. Dit is zeker van toepassing in landelijke gebieden, waar er weinig aanbieders
zijn. De infrastructuur van kleine gemeenten laat te wensen over. Recreatieve mogelijkheden voor
ouderen zijn er schaars. Aanbod geschiedt veelal vanuit de regionale ouderenbonden, die een bingo-
avond of uitstapje organiseren, echter professionele hulp ontbreekt vaak of is te weinig aanwezig.
Zorg
• Zorg in de nabijheid van de cliënt (realiseren van woonzorgzone); nu is de zorg niet overal
toegankelijk en is er geen 24 uurs voorziening;
• Mogelijkheid voor het gebruik van voorzieningen (tijdelijke opname, per regio ingedeeld). Op
het platte land is het vaak een probleem om voorziening in nabijheid van cliënt te realiseren;
• Direct oproepbaar (acute onplanbare) zorg; de vraag naar verzorging neemt af als acute
onplanbare zorg in de thuissituatie wordt geboden (Mandemaker en v.d.Leeuw, 2003);
• Keuzevrijheid (vrijheid in keuzes en verantwoord kunnen kiezen tussen de aanbieders);
• Woonzorg abonnement waarmee ouderen een aanbod van diensten krijgen (zorg op afroep
beschikbaar);
• Bekendheid van voorzieningen (seniorenwijzer, informatie voorziening);
• Geen last van afstemmingsproblemen (op dit moment bestaat er tussen aanbieders nog te
weinig afstemming);
• Het leveren van kwalitatief goede zorg (geen pyjama dagen);
• Eén loket functie waar cliënten met vragen op het gebied van wonen, welzijn en zorg
terechtkunnen.
Ketenzorg een antwoord? Of een antwoord op ketenzorg. 50