Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University

hayatındaki değişimin anlatılmasında nasıl merkezî bir rol üstlendiği irdelenecektir. Bu
incelemede metinden verilecek örnekler dışında, yine bu dönemin standart tarihi,
toplumsal tarihi ve Türkiye’de rock’n roll’un tarihinin anlatıldığı kaynaklara
başvurulacaktır. “Sonsuz Panayır’da İkinci Dünya Savaşı ve ‘Caz’” adlı bölümde takip
edilen sıraya uyularak, romanın özetinden sonra, Türkiye’nin 70 Yılı’nda ele alındığı
kadarıyla, romanın kapsadığı yıllarda Türkiye’de ve dünyada gerçekleşen tarihsel
olaylar kısa bir liste hâlinde verilecektir. Bundan sonra, romanın İstanbul’un gündelik
hayatıyla ve kültür hayatımızla ilgili içerdikleri, genel başlıklar hâlinde listelenecektir.
Son olarak, toplumsal tarih ve özellikle Türkiye’de müzik tarihiyle ilgili kaynaklara
başvurularak, rock’n roll’un Halide Edib tarafından nasıl bir kültür simgesi olarak
kullanıldığı irdelenecektir.
Âkile Hanım Sokağı, Özgür yayınlarından çıkan son baskısında 1 yer alan “Sunuş”
yazısında şu sözlerle tanıtılır: “Halide Edib, ellili yıllardaki, değişim içindeki Türk
toplumundan bir kesit yansıttığı bu sosyal konulu romanında, âdeta, bizzat tanıdığı,
gerçek insanların başlarından geçenleri, yalnızca isimlerini değiştirerek kaleme almış
gibidir” (5). Üzerine çok az çalışma yapılmış olan bu romanı hakkında söylenenler
içinde, Halide Edib Adıvar adlı çalışmasında Nazan Bekiroğlu’nun şu söyledikleri,
yazarın Sinekli Bakkal’dan itibaren kaleme aldığı romanlarında sorunsallaştırdığı
konuları ve yazarın toplumsal hayata bakışının nasıl olduğunu vurgulaması açısından
önemlidir:
Bu romanlar [“töre romanları”] gerek kronolojik gerek tematik anlamda
Cumhuriyet dönemi ile birinci dereceden ilişkilidir. Çünkü
Cumhuriyet’in getirileri dahilinde kendisini yepyeni bir hayatın eşiğinde
1 Bu tezde Âkile Hanım Sokağı’ndan yapılan alıntılar, sözü edilen bu son baskıya aittir.
120