Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University

hepsinde görüldüğü gibi özellikle kültür söz konusu olduğunda, “doğu-batı sentezi”ni
işlemesi tesadüfî veya sadece Halide Edib’e mahsus bir özellik değildir. “Ciddi
Müzikten Popüler Müziğe Musiki İnkılabının Sonuçları” adlı yazısında, Orhan
Tekelioğlu, “Çok kültürlü, çok kimlikli Osmanlı kültürel mirasını siyaseten reddeden,
onun yerine tek kimlikli ve üniter bir ulus-devlet ve ulus-kültür oluşturmayı amaçlayan
sentez projesi Cumhuriyet’in ilk günlerinden itibaren özellikle gazete tartışmalarında
gündeme geldi” sözleriyle bu tartışmanın geniş bir kitleye hitap ettiğine değinmiş olur
(146). Bu yıllarda gündelik hayatla ilgili yapılmış çalışmalar içinde, Arzu Öztürkmen’in
75 Yılda Değişen Yaşam Değişen İnsan’da yer alan “Cumhuriyet’in Dans Adımları” adlı
yazısında şu söyledikleri, eğlence hayatına odaklanması ve rock’n roll’un ne tür bir
kültür simgesi olarak alımlandığından söz etmesi açısından önemlidir:
Çarliston, 1927’de önce İstanbul’a geldi ve oradan bir salgın gibi dalga
dalga yayıldı: “Garson, bira getir, garson, yaşa çarliston” nakaratı
dillerden düşmüyordu. 1940’larda, bir çeşit hareketli ve sallantılı fox-trot
olan swing, ardından bugi-vugi moda danslardı. Latin Amerika rüzgârı,
1950’lerin başında, Amerika ve Avrupa üzerinden Türkiye’ye samba,
mambo, rumba, raspa gibi hareketli ve bol figürlü danslarla girdi. Ama
1950’lerin ve 60’ların tartışmasız dansı rock’n roll’dü. İkinci dünya
savaşı sonrasının, dünyanın yeni hakimi muzaffer Amerika’sının yaşam
ve eğlence kavramının bir özetiydi rock’n roll. Calypso gibi egzotik
danslar ve çaça gibi salgınlar, gelip geçici oldu. 1970 sonrasında, çiftlerin
birbirlerine sımsıkı sarıldığı dans türlerinin yerini, giderek akrobatik
figürlerin öne çıktığı, çiftlerin karşı karşıya geçip çok hızlı ritmde bir
133