Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University

diğerine geçerek estetiğe dönüşmesi sürecini açıklayabilecek terimler
geliştirmemiz gerekiyor. (11)
Greenblatt, devamında, bu sürecin (yani toplumsal söylemin estetik söyleme
dönüşümünün) tek yönlü olarak ele alınmasının yanlış olacağını, çünkü estetik söylemin
toplumsal söylemin “estetik enerji”siyle zaten dolu olduğunu belirtir (11). Bu görüş,
yani toplumsal söylemin yazınsalda kendini göstermesi ve aynı şekilde, yazınsalın
toplumsal söyleme dönüşmesi, araştırmacılar tarafından Yeni Tarihselciler içinde en çok
Louis Montrose’a mal edilir. Oppermann, bu konudaki görüşlerinden söz ederken,
Montrose’un William Shakespeare’in Bir Yaz Gecesi Rüyası adlı oyunu üzerine yaptığı
incelemede, “metinlerin tarihselliği ve tarihin metinselliği”ni vurguladığını söyler ve
şöyle devam eder:
Montrose, aslında oyunun kendisini yaratan kültürü yarattığını ve
kendisini biçimlendiren fantazileri biçimlendirdiğini savunmaktadır.
Oyun ve kültür arasındaki bu ikili etkileşim motifi bize edebiyat ve
kültürün nasıl tarihsel söylemler yaratıp onları biçimlendirdiklerini
göstermektedir. Böylece tarihin metinselliği ve metinlerin tarihselliği
birbirlerinin ayrılmaz uzantıları olarak karşımıza çıkar. (21)
Edebî metnin incelenmesinde geliştirilen bu yaklaşım, yine Yeni Tarihselci görüşün
temeli olduğu söylenebilecek “kültürel bağlam”ın önemiyle ilgilidir. Bu görüş, aynı
zamanda, “kültürel bağlamı” söz konusu eden Yeni Tarihselcilerin metnin içinde
yaratıldığı kültürü, eleştirilerinin merkezine alarak, edebiyatla kültür etkileşimini
vurguladıklarını gösterir.
Adı geçen yazısında, Veeser, bu yaklaşım üzerine çalışma yapan diğer
araştırmacılar gibi, edebiyat eleştirisine yeni yaklaşımlar sağladığı söylenen Yeni
42