Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University

inanılmaya başlandığını belirten Iggers, “bilimsel” bir bilimde öngörülen nesnel bakış
açısıyla ilgili tarihçilerin düşüncelerinden bahsederek devam eder:
[T]arihçiler, profesyonelleşmiş bilimlerde görülen, yöntembilimsel olarak
denetlenebilen araştırmanın nesnel bilgiyi mümkün kıldığına yönelik
iyimserliği genel olarak paylaşıyordu. Diğer bilim insanları gibi, onlara
göre de gerçek, bilginin nesnel bir gerçeklikle örtüşmesinden oluşuyordu;
tarihçi için bu nesnel gerçeklik, geçmişin ‘fiilen ortaya çıktığı şekilde’
kurulması anlamına geliyordu. (2)
19. yüzyılda tarihsel araştırmaların nesnel ve dolayısıyla bilimsel olduğu inancında olan
tarihçiler, doğal olarak, geleneksel tarih yaklaşımlarında söz konusu olmayan bir ayrımı
da yaparlar: Tarih ve edebiyatı ayrı disiplinler olarak belirlerler. Bu durumu Iggers, şu
şekilde ifade eder: “Tarihin kendini bilimsel bir disiplin olarak tanımlaması, tarihçinin
kendi çalışmasında bilimsel ve edebi söylem arasında, profesyonel tarihçiler ile
amatörler arasında kesin bir ayrım yapmasını gerektiriyordu” (2).
Edebiyatla aralarında yapılan bu ayrıma rağmen, 19. yüzyılda bilimsellik
iddiasıyla ortaya çıkan tarih anlayışının, “klasik Yunan antik çağı”nın büyük
tarihçilerine dek uzanan bir gelenek üzerinde yükseldiğini belirten Iggers, “bilimsel
olmasına ve dolayısıyla tarih yazmanın retorik dışı karakterini vurgulamasına karşın,
tarihin daima bir anlatı biçiminde yazılması gerektiğini kabul etmesi bakımından, klasik
tarih yazma geleneğini sürdürüyordu” diyerek kendisinden önceki tarih geleneğinden de
ister istemez beslendiğini belirtir (2). Tarihin kurmaca boyutu veya tarih ve edebiyat
ilişkisi üzerine araştırma yapanların başvurduğu temel görüşü—tarihyazımının edebî bir
tür olarak kabul edilmesi gerekliliğini—ortaya koyması nedeniyle, en önemli tarih
kuramcılarından biri Hayden White’dır. Iggers, Hayden White’ın tarihin kurgusallığıyla
29