Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University

Roma’da “Amerikan delegesi[nin], sefaretlerinde, bütün delegelerin şerefine [verdiği]
bir akşam ziyafeti[nde]”, henüz ilk defa görülür. Tarık, Amerikan sefaretinde şahit
olduklarından Nermin’e yazdığı mektupta söz eder:
[S]efaretten, geceyarısını pek geçmeden ayrıldım, otele döndüm.
Ayrılmadan biraz evvel, Amerika’da yeni çıkmış ve pek popüler olan,
istersen “Salla ve Yuvarla”, istersen “Sallan ve Yuvarlan” diye tercüme
edebileceğin “Rock and Roll” denilen yeni dansı ilk defa Roma’da da
oynadılar. Ahengi pek hususî, hatta hoş bile diyebilirim. Fakat tesiri çok
korkunç. Bütün salon birbirine geçti. Ne acayip hareketler yaptılar! Sefir
de dahil, buna o kadar kendilerini kaptırmışlardı ki, vedaya bile fırsat
bulamadım. (86)
Rock’n roll’un Türkiye’deki geçmişine değinen çalışmaların hemen hepsinde, bu müzik
ve dans türünün İstanbul’da 1955 yılında ortaya çıktığı belirtilmektedir. Bunlar
arasından Murat Meriç’in “Neler Dinledik, Nelerle Coştuk” adlı yazısında bu konuyla
ilgili olarak söyledikleri örnek olarak gösterilebilir: “1950’ler, var olan müziğin üzerine
yeni bir türün inşa edildiği yıllar... 1955’te neredeyse dünyayla aynı anda Türkiye’de
icra edilmeye başlanan rock’n roll, dönemin en önemli modası. Rock’n roll, [...] genç
kuşağın ‘kendini bulduğu’ müzik; hatta bir çılgınlık” (195-96) 1 . Buna karşın, romanda
da belirtildiği gibi, Yolpalas Cinayeti ve Sonsuz Panayır’da önemle vurgulanan “caz
devri” henüz geçmemiştir. Âkile Hanım Sokağı’nda Nermin’in eniştesi ve teyzesiyle
birlikte gittiği “Şark Kahvesi”nde, anlatıcı konumunda olan Nermin, çalan müzik
hakkında, “Radyodan veya plâklardan çalınan caz havaları ortalığı biraz bozuyor.
1 75 Yılda Değişen Yaşam Değişen İnsan’ın “75 Yılda Eğlence” adlı bölümünde, “1950’lerin ev
partilerinin gözdesi ‘Rock’n roll’du” ibaresiyle (181) yer verilen fotoğraf için bkz. Ekler, Resim 8.
128