Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
talebi arttırmış <strong>ve</strong> genç Cumhuriyet yönetimi bu durumun yol açtığı<br />
olumsuzluklara karşı <strong>ve</strong> devletçilik ilkesi gereği uzun süre ülkenin<br />
gündeminde kalacak olan “Yerli Malı Kullan” kampanyalarını başlatarak<br />
kendi malını üretmeyi, nitelikli iş gücü yaratmayı hedefleyen atılımlar<br />
yapmıştı. 1933’de kurulan Sümerbank ile giyim kuşam <strong>ve</strong> dokuma<br />
sanayii devlet tarafından korumaya alındı, gelişmesi hedeflendi. Yine<br />
aynı yıl, ürünleri pazarlamak üzere “Yerli Mallar Pazarı” da kurularak<br />
halk bu pazarlardan alış<strong>ve</strong>riş etmeye özendirildi. (50-51)<br />
Yerli malların kullanımının teşvik edilmeye çalışıldığı yıllarda geliştirilen kampanyaları<br />
araştıran Dr. Doğan Duman, “Milli İktisat Politikasına Bir Katkı: 1930’larda Yerli Ürün<br />
Sergileri” adlı yazısında, “1929-30 dünya ekonomi krizi öncelikle sanayileşmiş<br />
kapitalist ülkeleri etkisine alıp sarsarken, bu dönemde henüz dünya ekonomisi ile<br />
bütünleşememiş olmasına rağmen Türkiye ekonomisini de olumsuz etkilemiştir” der<br />
(18). 1938 yılına kadar devam eden yerli mallar sergilerinin nasıl yapıldığı, katılan<br />
firmalar <strong>ve</strong> katılımın yoğunluğundan bahsettiği bu yazısında, Duman, bu sergilerin<br />
toplumsal etkilerine şu söyledikleriyle değinir:<br />
İlk yıllarda yerli malları sergilerinin açılması gerekliydi, çünkü yerli<br />
ürünler piyasadaki mallar arasında bir istisna oluşturuyordu <strong>ve</strong> toplumun<br />
yerli ürünlerin kalitesi konusunda büyük endişeleri vardı. Oysa yıllar<br />
geçtikçe bu durum önemli ölçüde değişti. Yerli ürünler, piyasaya çok<br />
büyük oranda egemen oldu <strong>ve</strong> topluma yerli ürünlerin birçok açıdan<br />
yabancı ürünleri aratmadığı düşüncesi başarıyla empoze edildi. (19)<br />
Yolpalas Cinayeti’nde, Amerikalı bir milyonerin yaşam biçimini örnek alan<br />
Sacide’nin eleştirilmesiyle, Halide Edib, “medenîleşme” <strong>ve</strong>ya “asrîleşme”nin yanlış<br />
82