Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
akıldığında, pek çok yazarın gündelik hayatta inanılmaz bir hızda gerçekleşmekte olan<br />
değişimi—muhtemelen Halide Edib’in de yapmış olduğu gibi—bizzat takip ettikleri<br />
anlaşılıyor. Dolayısıyla, dönemin siyasal, ekonomik, toplumsal tarihi üzerine yapılmış<br />
çalışmalardan başka, edebiyat incelemelerinde <strong>ve</strong> tarih çalışmalarında genelde<br />
başvurulmayan çeşitli kaynaklara bakıldığında, Halide Edib’in “realist” bir yazar olarak<br />
kabul edilmiş olmasında rol oynayan eleştirel yaklaşımı anlamlandırmak kolaylaşırken,<br />
bugün çoğunlukla unutulmuş <strong>ve</strong>ya bağlamları tamamen farklılaşmış kültür ürünlerinin<br />
dönüşümü büyük oranda izlenebilmektedir. Bu tezde, Yolpalas Cinayeti, Sonsuz Panayır<br />
<strong>ve</strong> Âkile Hanım Sokağı böyle bir yöntemle ele alınırken, Halide Edib’in romancılığıyla<br />
ilgili çalışmalarda yeni açılımlara ulaşılabileceği gösterilmek istenmiştir.<br />
Yazarın romanlarında çoğunlukla birer simge olarak kullandığı kültür ürünlerinin<br />
tamamını, bu çalışmanın sınırları içinde ele almak mümkün değil. Dolayısıyla, bu<br />
çalışmada, yazarın incelenecek üç romanında İstanbul’un 1930’lu <strong>ve</strong> 50’li yılları<br />
arasındaki gündelik hayatıyla <strong>ve</strong> dolayısıyla kültür tarihiyle ilgili olarak içerdikleri genel<br />
başlıklar hâlinde <strong>ve</strong>rilirken, yazarın bu yıllarda İstanbul’un eğlence hayatına <strong>ve</strong> temelde<br />
müzik <strong>ve</strong> dansa ilişkin söylediklerine odaklanılacaktır. Yolpalas Cinayeti <strong>ve</strong> Sonsuz<br />
Panayır’ın ayrı alt bölümlerde ele alınacağı, “Yolpalas Cinayeti’nde ‘Saksofonlu<br />
Cazband’lar” <strong>ve</strong> “Sonsuz Panayır’da İkinci Dünya Savaşı <strong>ve</strong> ‘Caz’” adlı bölümlerde,<br />
günümüzde neredeyse dönüşümü takip edilemeyecek hâle gelmiş olan, “cazband”ların<br />
(ing. Jazz-band) nereden, nasıl <strong>ve</strong> “modernleşme” projesine hangi amaçlarla dahil<br />
edildiği <strong>ve</strong> Halide Edib’in bu kültür ürününü bu iki romanında nasıl sorunsallaştırdığı<br />
incelenecektir. İkinci bölümün “Âkile Hanım Sokağı <strong>ve</strong> Rock’n Roll” adlı üçüncü alt<br />
bölümünde, sadece Âkile Hanım Sokağı’nda görülen <strong>ve</strong> bu kültür ürünü üzerinden<br />
romanın birbirinden neredeyse bağımsız duran bölümleri arasındaki temel ilişkinin<br />
70