Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
İstanbul’un gündelik hayatında var olan kültür ürünlerinin bağlamlarının yeniden<br />
araştırılması gerekmektedir. Tezin giriş bölümünde, bu şekilde özetlenebilecek olan,<br />
eleştirmenlerin ileri sürdükleri kalıplaşmış yargılardan örnekler gösterildi. 1909 ile 1963<br />
yılları arasında yirmi bir roman yazmış olan Halide Edib’in eserleri üzerine yapılmış<br />
nitelikli eleştiri yazılarının temelde bu yargılar sorgulanmadan sürekli tekrar edildiği için<br />
az olduğu belirtildi. Giriş bölümünün ikinci yarısından itibaren, tezin konusu gereği,<br />
yazarın romanlarında İstanbul’u nasıl sorunsallaştırdığı <strong>ve</strong> bu konuyla ilgili Nazan<br />
Bekiroğlu <strong>ve</strong> Sema Uğurcan gibi bazı eleştirmenlerin söyledikleri üzerinde duruldu. Bu<br />
konuda söylenenlere koşut olarak, Halide Edib’in Yolpalas Cinayeti, Sonsuz Panayır <strong>ve</strong><br />
Âkile Hanım Sokağı’nda, Türkiye’nin geçirdiği siyasal, ekonomik <strong>ve</strong> toplumsal<br />
dönüşümlerin İstanbul’un gündelik hayatını nasıl etkilediğini ele aldığı belirtildi. Buna<br />
karşın, Sema Uğurcan’ın deyişiyle, yazarın bu şehri romanlarına “fon” yapmakla<br />
kalmadığı, bunun ötesinde, gündelik hayata odaklanmakla birlikte, İstanbul’un bu<br />
romanlarda yazar tarafından sorunsallaştırıldığı belirtildi.<br />
Çalışmanın Birinci bölümünde “Yeni Tarihselcilik, Gündelik Hayatın Tarihi <strong>ve</strong><br />
Edebî Eleştiri” adlı ilk bölümünde Halide Edib üzerine yapılmış çalışmalarda görülen<br />
eksikliklerin büyük oranda giderilmesinde yararlı olabileceğini düşündüğümüz Yeni<br />
Tarihselcilik tanıtıldı. Tezin kuramsal boyutunun ele alındığı bu bölümde, Yeni<br />
Tarihselciliğin 19. yüzyılda tarihyazımında görülen değişimler içinden nasıl ortaya<br />
çıktığı, Stephen Greenblatt başta olmak üzere, Yeni Tarihselcilerin edebî <strong>ve</strong> tarihsel<br />
kaynaklar arasında bir fark gözetilmeden yoruma tabi tutulmasıyla edebiyat eleştirisinde<br />
yeni açılımlara varılabileceği iddiasında bulundukları anlatıldı. Hayden White’ın<br />
görüşleri üzerinden, tarih kuramcılarının ister tarih ister edebî türlerde olsun, temelde<br />
“dil”in kullanımına <strong>ve</strong> tarihçinin zorunlu olarak yapacağı “seçim”e bağlı olmaları<br />
138
Change language