Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Yazarın bu konuda “ayrıcalıklı konumu” ile ilgili <strong>ve</strong> daha önce belirtildiği gibi Uğurcan<br />
<strong>ve</strong> Boran’ın dile getirdikleri eleştirilerin yanı sıra, Durakbaşa, Türk Modernleşmesi <strong>ve</strong><br />
Feminizm’de kendi deneyimlerinden yola çıkarak, “[k]ültürlerarası yolculuk”un, bir<br />
araştırmacıya, kendi kültürüne ‘öteki’ olarak bakabilme fırsatı <strong>ve</strong>rdiğini söyler <strong>ve</strong> şöyle<br />
devam eder: “Hem geldiğim kültür, hem de içinde yaşadığım kültür karşısında bir<br />
‘kültürel mesafe’ duyabiliyor, böylelikle [...] kendi kültürünü ‘öteki’ olarak<br />
gözlemleyebilecek bir mesafede bulunuyordum” (45). Halide Edib’in Türk kültür<br />
hayatına “dışarıdan” baktığı üzerinde duran Durakbaşa, yazarı “sosyal çevresi <strong>ve</strong> İngiliz<br />
kadınlarla temasları bağlamında, 20. yüzyıl başlarındaki Türk <strong>ve</strong> İngiliz kültürlerinin<br />
çakıştığı bir kişilik (persona medium) olarak” değerlendirdiğini belirtir (46). Yazarın<br />
yurt dışında yaşamış olması dolayısıyla, romanlarında yansıttığı yaşam biçimlerinin<br />
gerçekliğinin sorgulanması, değinilen bu görüşlerde görüldüğü gibi, bizi ancak göreceli<br />
bir sonuca vardıracaktır. Burada, Halide Edib’in belirli kültür ürünlerini simgeleştirerek<br />
kullandığı görüşü ortaya konurken, bu kültür ürünlerinin bağlamları yeniden kurulmaya<br />
çalışılacağı için, İstanbul’un gündelik hayatına ilişkin gerçekliklerin romanlarında<br />
yansıtılıp yansıtılmadığı kendiliğinden ortaya çıkacaktır.<br />
İstanbul, Tanzimat <strong>ve</strong> Cumhuriyet dönemi Türkiye’sinde “modernleşme” projesi<br />
dahilinde Batı’dan ithal edilen kültür ürünlerinin gündelik hayatta genellikle ilk<br />
kendilerini gösterdiği şehir olarak merkezî önem taşır. Yolpalas Cinayeti’nde, baş<br />
karakteri “Akkız” lakâplı, aslen Sivrihisar’lı Nadire’nin yaşadığı Alacapınar köyünden<br />
bahsedildiği kısımlar dışında anlatı mekânı İstanbul’dur. Yazarın temelde İstanbul<br />
sosyetesinin yaşam biçimlerine odaklandığı bu romanının tefrika edileceği haberi<br />
Yedigün dergisinde haftalar öncesinden duyurulmaya başlanır. Romanın tanıtılma biçimi<br />
Halide Edib’in yurt dışında yaşayan bir yazar olarak İstanbul’la ilgili gerçeklikleri<br />
74
Change language