Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University

Bugüne kadar edebiyat, tarih ve kültür çalışmalarında dikkate alınmayan—buna karşın
Yeni Tarihselcilerin dikkate aldıkları—kişiler arasında şunları sayarlar:
[Y]arı-deli dindar hayalperestler güruhu, yarı okur-yazar provokatörler,
[...], yazdıkları kısa ömürlü olarak addedilen züppelerin eserleri,
imparatorluk büroktratları / yazıcıları (imperial bureaucrats), azledilmiş
köleler, küstah gazeteciler olarak kabul edilip dışlanmış kadın romancılar,
akademik çalışmalara kolayca ulaşmaları engellenmiş olan eğitimli
kadınlar, dedikoducular, taşralı politikacılar, şarlatanlar ve unutulmuş
akademisyenler. (10)
Bu yaklaşım doğrultusunda, adı geçen önsözde, Gallagher ve Greenblatt, edebî metinler
olarak görülmemiş veya tarihsel araştırmalarda ve edebî eleştiride başvurulabilecek
kaynaklar olmadıkları düşünülerek yıllarca göz ardı edilmiş eserlerin yeniden ele
alınmasıyla, incelenen kültüre ilişkin değişik bakış açılarının ortaya çıkarılabildiğini
vurgularlar (10).
Halide Edib’in yazılarını yayımladığı ve romanlarını tefrika ettirdiği Yedigün
gibi “popüler” dergiler de edebiyat eleştirisinde genellikle başvurulmayan
kaynaklardandır. Buna karşın, bu derginin herhangi bir sayısının sayfaları rastgele
çevrildiğinde bile, bugün içinde yaşadığımız toplumun kültür ürünlerinin dönüşüm
süreçleri büyük oranda izlenebilmektedir. Yazarın romanları içinde özellikle Sonsuz
Panayır ve Âkile Hanım Sokağı, İstanbul’un eğlence dünyasına ilişkin, bugün çoktan
unutulmuş veya en azından günümüz okurunun bağlamları ortaya çıkarılmadıkça
anlamlandıramayacağı kültür ürünleri içerirler. Yedigün ve Yeni İstanbul gibi, yazarın da
makale, hikâye ve romanlarını yayımladığı, dönemin popüler konularını ele alan ve
edebiyat eleştirmenlerince “gayriciddî” olarak görülmeye müsait dergiler, bu kültür
38