Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
aktardığı üzere, “Barnard College’da, misafir öğretim üyesi olarak bulunduğu dönemde<br />
<strong>ve</strong>rdiği derslerin temelini teşkil eden Turkey Faces West” <strong>ve</strong> “Hindistan’da Müslüman<br />
bir üni<strong>ve</strong>rsite kurulması için açılan kampanyada, <strong>ve</strong>rdiği konferansları topla[dığı]”, The<br />
Conflict of East and West in Turkey, “adlarından da anlaşılacağı üzere, Türkiye’deki<br />
Batılılaşma akımını inceleyen eserlerdir” (418). Enginün’ün belirttiği üzere, “bu iki<br />
kitabın birleşmesinden meydana gelen” <strong>ve</strong> 1954 yılında Türkçe olarak kaleme aldığı<br />
Türkiye’de Şark-Garp <strong>ve</strong> Amerikan Tesirleri adlı çalışması ise Yeni İstanbul gazetesinde<br />
tefrika edilir (Doğu <strong>ve</strong> Batı Meselesi 418). Bu kitaplarının yanı sıra, makaleleri <strong>ve</strong><br />
romanlarında eğitsel yöneliminin her zaman için söz konusu olduğu görülür. Türkiye’de<br />
Şark-Garp <strong>ve</strong> Amerikan Tesirleri’nin “tefrika” edilmesi, Halide Edib’in romanlarında ön<br />
plâna çıkan öğretici üslûbunu tarih alanında da kullandığını <strong>ve</strong> bir tarihçi olarak da geniş<br />
kitlelere ulaşmak istediğini gösterir. Bu bölümde, yazarın romancılığına nazaran daha az<br />
bilinen, fakat oldukça üretken olduğu tarih alanındaki çalışmaları üzerinde kısaca<br />
durulacak, romanları, makaleleri, anıları <strong>ve</strong> Türkiye’de Şark-Garp <strong>ve</strong> Amerikan<br />
Tesirleri’nde ortaya çıkan “tarihçi kimliği”, söyleşilerde <strong>ve</strong> makalelerinde tarih,<br />
gerçeklik <strong>ve</strong> roman ile ilgili görüşleri göz önünde bulundurularak irdelenecektir.<br />
Yazar, edebî kimliği dışında, hayatının belli dönemlerinde siyasal kimliğiyle de<br />
ön plâna çıkmıştır. Cumhuriyet dönemi aydınlarının yazarlık dışında, siyasal olaylarda<br />
da etkin rol oynadıkları görülür. “Cumhuriyetin İlk Meclislerinde Aydınlar” adlı<br />
yazısında, Cahit Tanyol, meclisin çoğunluğunun aydınlar tarafından oluşturulmasıyla<br />
ilgili olarak, “[B]irinci mecliste yazar <strong>ve</strong> edebiyatçı olarak Mehmet Akif Ersoy, Yunus<br />
Nadi, Hamdullah Suphi dışında önemli isimlere pek rastlamıyoruz” der <strong>ve</strong> Cumhuriyetle<br />
birlikte, aydınların edebiyatçı kimliklerinin yanında siyasal olaylarda nasıl etkin rol<br />
oynadıklarını belirtir:<br />
48
Change language