Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler ... - Bilkent University
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
getirmiştir. Bu yazısında, “son günlerde İngilterede muharrir <strong>ve</strong> münev<strong>ve</strong>rler arasında<br />
‘Biyografi <strong>ve</strong> tarih’ adlı münazarayı da alâka ile okumuş olduğumu zikredeceğim bu<br />
münazarada, tabiî, en ev<strong>ve</strong>l, tarihle biyografi arasındaki münasebete dair fikirleri<br />
üstünde biraz duracağım” (2) diyerek, bu konudaki tartışmaların genel çerçe<strong>ve</strong>sini<br />
anlatır. Tarihin gerçekliği ne kadar yansıtabileceğini sorunsallaştıran Yeni Tarihselciler,<br />
tarihçiler ile edebiyatçıların eserlerini ürettikleri sürece de dikkat çekerler. Bu<br />
eleştirmenler, tarihin bir bütünü kapsayamayacağı, bir tarih kitabında ancak tarihten<br />
“seçilmiş” parçaların var olabileceği üzerinde dururlar. Başka bir deyişle, tarihçinin,<br />
edebiyatçıdan farksız bir biçimde, metnin oluşum sürecinde tarihsel olaylar arasından<br />
“seçim” yaptığını söylerler. Yeni Tarihselci eleştirmenler, bu seçimin, tarihçi <strong>ve</strong>ya<br />
edebiyatçı için olsun, “kişisel” olmaktan tamamen uzak olamayacağını, dolayısıyla tarih<br />
<strong>ve</strong> edebiyat metninin “nesnel” bir yaklaşımla gerçeklikleri yansıtamayacağı görüşünü<br />
tartışmalarının merkezine oturturlar. Halide Edib’in, sözü edilen bu yazısında, biyografi<br />
yazarının “sadece şahsî cepheden kendi hayatını <strong>ve</strong>rirken âdetin tarih tablosununun tek<br />
bir minyatürünü ilham” edebileceğini söylemesi (2), Yeni Tarihselcilerin tarihin<br />
parçalılığını <strong>ve</strong> metin yazarının seçimini vurgulamaları açısından önemlidir. İlginç olan<br />
ise, Halide Edib’in bu sözleriyle tarihin <strong>ve</strong>ya edebiyatın gerçekliğinin “parçalı”<br />
olduğuna dolaylı olarak değiniyor olmasıdır. Biyografi yazarları için, “Bazısı tayyarede<br />
imiş gibi, zamanının geniş bir tablosunu ilham eder” (2) demesinden ise, tarih üzerine<br />
yaptığı çalışmaları <strong>ve</strong> “başarılı” sayılabilecek bir edebî eserin kıstasları hakkında<br />
söyledikleri hatırlanacak olursa, kendisini bu ikinci kategoride görmeye daha meyilli<br />
olduğu düşünülebilir.<br />
Görüldüğü gibi, romancının başarısı, biyografi <strong>ve</strong> tarih yazımı söz konusu<br />
olduğunda, yazarın ortaya koyduğu tek kıstas eserin tarihsel gerçeklikleri ne derece<br />
59
Change language