ZBORNIK - Matica srpska

Bernard Collette-Duåiã
POSTAJATI DEO:
SLUÅAJ 'VEZIVANJA' KOD PLOTINA
UDC 1 Plotinus
I feel very fortunate to have been invited to contribute to this
book in honour of Professor Ksenija Maricki Gadjanski. Her deep
and unceasing commitment to the safeguarding of the Classical studies
in Serbia, the work she does to make those studies published and
advertised, and the help she provides to young researchers in Serbia
and abroad, all that deserves our highest respect and admiration.
Osnovni zadatak, ali i osnovni problem, u pokušaju da definišemo
vezivanje duše za telo jeste u ogoljenju takvog koncepta od same
asocijacije duše sa telom. Taånije, uvek treba imati u vidu da u
platonistiåkoj tradiciji postoje dva razliåita naåina po kojima duša
moÿe biti, da tako kaÿemo, vezana za telo. 1
Prvi naåin je kozmološki: 'silazeãi' iz sfere inteligibilnog kojoj,
ona po prirodi, pripada, duša ulazi u telo; njena sluÿba je da ga animira,
što znaåi, da ga odrÿi u ÿivotu u najboljim moguãim uslovima
što je duÿe 2 moguãe, i nastoji da se zadovolje njegove 'neophodne
potrebe'; 3 buduãi da svet postoji po neizbeÿnosti, tako isto po neiz-
1 Prva verzija ovoga rada bila je izloÿena na engleskom jeziku na simposijumu
ISNSa odrÿanom juna 2008. u Njuorleansu. Hteo bih da zahvalim mojoj supruzi
Sandri Duåiã što je prihvatila da prevede ovo izlaganje s engleskog na srpski jezik.
Moja zahvalnost takoðe našoj prijateljici, profesoru Nataši Dragin, na višestrukoj
pomoãi i meni i mojoj supruzi pruÿenoj u toku ovog rada.
2 Cf. En. I 4 [46] 8, 1—2: ¿wj dÿnatai cçrein; 16, 23: ¿wj dynatÃn, and
24: ¿wj oÜÃn te xrésuai.
3 Cf. En. I 4 [46] 4, 25—27, kada je to 'neophodno', reå je o onome ka åemu
stremi mudrac (izuzev posedovanja dobara). U ovim sluåajevima, on ãe za tim tragati
„ne za samoga sebe, nego za stvari koje mu pripadaju [što ãe reãi], za telo sa
125