12.03.2015 Views

Avances en el estudio de la Inteligencia Emocional

Avances en el estudio de la Inteligencia Emocional

Avances en el estudio de la Inteligencia Emocional

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Avances</strong> <strong>en</strong> <strong>el</strong> <strong>estudio</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> Int<strong>el</strong>ig<strong>en</strong>cia <strong>Emocional</strong><br />

El pap<strong>el</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> Int<strong>el</strong>ig<strong>en</strong>cia <strong>Emocional</strong><br />

Percibida sobre <strong>la</strong> autoeficacia<br />

g<strong>en</strong>eral y compet<strong>en</strong>cia percibida<br />

José María Augusto Landa<br />

María Fe Salguero <strong>de</strong> Ugarte<br />

Universidad <strong>de</strong> Jaén<br />

María d<strong>el</strong> Carm<strong>en</strong> Agui<strong>la</strong>r Luzón<br />

Universidad <strong>de</strong> Granada<br />

E. López Zafra<br />

Universidad <strong>de</strong> Jaén<br />

Resum<strong>en</strong><br />

En <strong>el</strong> pres<strong>en</strong>te <strong>estudio</strong> se analiza <strong>el</strong> pap<strong>el</strong> modu<strong>la</strong>dor<br />

que <strong>de</strong>sempeña <strong>la</strong> Int<strong>el</strong>ig<strong>en</strong>cia <strong>Emocional</strong> Percibida<br />

(IEP) sobre <strong>la</strong> auto-eficacia g<strong>en</strong>eral, y <strong>la</strong><br />

compet<strong>en</strong>cia percibida <strong>en</strong> una muestra <strong>de</strong> 122 estudiantes<br />

universitarios pert<strong>en</strong>eci<strong>en</strong>tes a <strong>la</strong> titu<strong>la</strong>ción<br />

<strong>de</strong> Trabajo Social, que completaron <strong>la</strong>s sigui<strong>en</strong>tes<br />

esca<strong>la</strong>s: Trait Meta-Mood Scale (TMMS;<br />

Salovey, Mayer, Goldman, Turvey y Palfai, 1995),<br />

Esca<strong>la</strong> <strong>de</strong> Auto-eficacia G<strong>en</strong>eral <strong>de</strong> Baessler y<br />

Schwarzer (1996), y Esca<strong>la</strong> <strong>de</strong> Compet<strong>en</strong>cia Percibida<br />

<strong>de</strong> Wallston (1992). Los análisis <strong>de</strong> corr<strong>el</strong>ación<br />

han mostrado r<strong>el</strong>aciones significativas <strong>en</strong>tre<br />

<strong>la</strong>s dim<strong>en</strong>siones d<strong>el</strong> TMMS (At<strong>en</strong>ción, C<strong>la</strong>ridad y<br />

Regu<strong>la</strong>ción) con <strong>la</strong>s esca<strong>la</strong>s <strong>de</strong> auto-eficacia g<strong>en</strong>eral<br />

y compet<strong>en</strong>cia percibida. Posteriores análisis <strong>de</strong><br />

regresión jerárquica han mostrado <strong>la</strong> capacidad<br />

predictiva <strong>de</strong> algunas <strong>de</strong> <strong>la</strong>s dim<strong>en</strong>siones <strong>de</strong> Int<strong>el</strong>ig<strong>en</strong>cia<br />

<strong>Emocional</strong> Percibida (C<strong>la</strong>ridad y Regu<strong>la</strong>ción<br />

emocional) sobre <strong>la</strong>s esca<strong>la</strong>s <strong>de</strong> auto-eficacia<br />

y compet<strong>en</strong>cia percibida.<br />

Abstract<br />

In this study, the mediating role of Perceived Emotional<br />

Int<strong>el</strong>lig<strong>en</strong>ce (CI) on the g<strong>en</strong>eral s<strong>el</strong>f-efficacy<br />

and perceived compet<strong>en</strong>ce in a sample of 122 college<br />

stud<strong>en</strong>ts from the diploma of Social Work, who<br />

completed the following scales: Trait Meta-Mood<br />

Scale (TMMS; Salovey, Mayer, Goldman, Turvey &<br />

Palfai, 1995), S<strong>el</strong>f-efficacy Scale G<strong>en</strong>eral (Baessler<br />

& Schwarzer, 1996), and Scale of Perceived Compet<strong>en</strong>ce<br />

(Wallston, 1992). The corr<strong>el</strong>ation analysis<br />

showed significant r<strong>el</strong>ationships betwe<strong>en</strong> the dim<strong>en</strong>sions<br />

of TMMS (att<strong>en</strong>tion, c<strong>la</strong>rity and control)<br />

with the scales of g<strong>en</strong>eral s<strong>el</strong>f-efficacy and perceived<br />

compet<strong>en</strong>ce. Subsequ<strong>en</strong>t hierarchical regression<br />

analysis showed the predictive capacity of some dim<strong>en</strong>sions<br />

of Perceived Emotional Int<strong>el</strong>lig<strong>en</strong>ce (c<strong>la</strong>rity<br />

and emotional regu<strong>la</strong>tion) on the scales of s<strong>el</strong>fefficacy<br />

and perceived compet<strong>en</strong>ce.<br />

Introducción<br />

El concepto <strong>de</strong> autoeficacia, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>la</strong> teoría social<br />

cognitiva (Bandura, 1977) hace alusión a juicios <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong>s personas acerca <strong>de</strong> sus capacida<strong>de</strong>s para alcanzar<br />

niv<strong>el</strong>es <strong>de</strong>terminados <strong>de</strong> r<strong>en</strong>dimi<strong>en</strong>to. Es <strong>de</strong>cir,<br />

haría refer<strong>en</strong>cia al s<strong>en</strong>timi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> confianza <strong>en</strong> <strong>la</strong>s<br />

capacida<strong>de</strong>s propias para manejar a<strong>de</strong>cuadam<strong>en</strong>te<br />

ciertos <strong>el</strong>em<strong>en</strong>tos que actúan como estresores <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

vida cotidiana. De acuerdo con <strong>la</strong> teoría social<br />

cognitiva, <strong>la</strong>s cre<strong>en</strong>cias <strong>de</strong> autoeficacia afectan al<br />

comportami<strong>en</strong>to humano <strong>de</strong> cuatro maneras: 1) La<br />

autoeficacia influye <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>el</strong>ección <strong>de</strong> activida<strong>de</strong>s y<br />

conductas; 2) <strong>de</strong>termina <strong>el</strong> esfuerzo que invierte<br />

una persona <strong>en</strong> una actividad a <strong>la</strong> vez que también<br />

<strong>de</strong>termina lo constantes que serán estos esfuerzos<br />

fr<strong>en</strong>te a los problemas que se le pued<strong>en</strong> pres<strong>en</strong>tar;<br />

3) influye sobre los patrones <strong>de</strong> p<strong>en</strong>sami<strong>en</strong>to y<br />

reacciones emocionales; 4) permite a <strong>la</strong> persona ser<br />

<strong>el</strong> productor <strong>de</strong> su futuro y no un simple predictor.<br />

Así mismo, Bandura (1992) difer<strong>en</strong>cia <strong>en</strong>tre autoeficacia<br />

y expectativas <strong>de</strong> resultados, <strong>en</strong> cuanto a<br />

que <strong>la</strong>s expectativas <strong>de</strong> resultados hac<strong>en</strong> refer<strong>en</strong>cia<br />

a <strong>la</strong> percepción <strong>de</strong> <strong>la</strong>s posibles consecu<strong>en</strong>cias <strong>de</strong> una<br />

acción. Se ha seña<strong>la</strong>do que <strong>la</strong>s personas con cre<strong>en</strong>cias<br />

<strong>de</strong> una mayor auto-eficacia, <strong>en</strong> comparación<br />

con los <strong>de</strong> baja autoeficacia, pres<strong>en</strong>tan mejor salud,<br />

una mayor integración social y son optimistas<br />

acerca <strong>de</strong> sus logros y <strong>de</strong> su <strong>de</strong>sarrollo personal<br />

(Schwarzer y Schmitz, 2004). En términos <strong>de</strong> p<strong>en</strong>sami<strong>en</strong>to,<br />

un fuerte s<strong>en</strong>tido <strong>de</strong> compet<strong>en</strong>cia facilita<br />

los procesos cognitivos y <strong>el</strong> <strong>de</strong>sempeño <strong>de</strong> variedad<br />

<strong>de</strong> acciones tales como toma <strong>de</strong> <strong>de</strong>cisiones y logro<br />

académico.<br />

En este s<strong>en</strong>tido, <strong>la</strong> compet<strong>en</strong>cia percibida<br />

hace refer<strong>en</strong>cia a <strong>la</strong> cre<strong>en</strong>cia personal y g<strong>en</strong>eralizada<br />

<strong>de</strong> que se es capaz <strong>de</strong> interactuar efectivam<strong>en</strong>te con<br />

<strong>el</strong> <strong>en</strong>torno (Wallston, 1997). Esta <strong>de</strong>finición implica<br />

tanto <strong>la</strong> expectativa <strong>de</strong> auto-eficacia como <strong>la</strong> <strong>de</strong> resultados,<br />

integrando <strong>de</strong> esta manera <strong>el</strong> concepto <strong>de</strong><br />

auto-eficacia con <strong>el</strong> <strong>de</strong> internalidad. Debido a su niv<strong>el</strong><br />

<strong>de</strong> g<strong>en</strong>eralidad, <strong>la</strong> compet<strong>en</strong>cia percibida resulta<br />

a<strong>de</strong>cuada para medir índices globales <strong>de</strong> conducta<br />

(Smith, Wallston y Smith, 1995) por <strong>el</strong>lo es<br />

185

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!