De guillotine (Simone van der Vlugt)

14
De zomer van 1793 gaat traag en warm voorbij. Als een
verstikkende deken ligt de hitte boven de stad, terwijl lange rijen
karren vol gevangenen door de straten rijden. De moord op Revo­
lutie-leider Marat door een jong meisje, Charlotte Corday, heeft
een golf van arrestaties teweeggebracht. De Jacobijnen zijn ervan
overtuigd dat er een samenzwering wordt beraamd tegen de Revo­
lutie. Iedereen die ooit zo onvoorzichtig is geweest om een woord
van kritiek op Marat te uiten, wordt opgepakt. De guillotine kan
het aantal executies bijna niet aan.
Daar gaat prins Philippe d'Orléans, lid van de Jacobijnenclub.
Ooit heeft hij zijn eigen stand in de steek gelaten om het volk te
helpen. Maar dat maakt geen verschil. Zijn misdaad is dat hij adel­
lijk bloed in zijn aderen heeft. Hij sterft kalm en waardig. Heel
anders dan madame Du Barry, de minnares van koning Louis XIV.
Met geweld wordt ze het schavot opgesleept en vastgebonden.
'Genade, genade, meneer de beul!' smeekt ze. 'Nog een ogen­
blik, meneer de beul, ik .. . '
Het mes suist en haar hoofd valt in de mand.
Olympe de Gouges, voorvechtster van de rechten voor vrouwen,
beklimt het schavot. Een lastpost, vinden de Jacobijnen. De hele
weg op de kar, tot op het schavot, heeft Olympe de menigte toege­
sproken en opgeroepen zich te bevrijden van hun nieuwe tirannen.
Klak! Olympe zwijgt voor eeuwig.
Een groepje in ongenade gevallen geleerden blijft de hele weg
naar het schavot opgewekt zitten praten en lachen, alsof ze op weg
zijn naar het theater. Eén van hen zit te lezen en legt een bladwijzer
in zijn boek op de plaats waar hij gebleven is. Onverstoorbaar staat
hij op, geeft het boek aan een lotgenoot naast hem en beklimt het
schavot.
'Leve de koning!' roept hij het publiek toe. De beul drukt zijn
hoofd op het blok.
Klak!
Groot is de pret als de beul het afgeslagen hoofd even aan de
haren op en neer laat dansen.
135