ΠΡΑΚΤΙΚΑ 4ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ –EUROMED 2021

4 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψηφιοποίησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς
EUROMED 2021, 30/9 - 3/10/2021
συμμετοχής, της αλληλεπίδρασης και της διαδραστικότητας και β. άλλα μαθησιακά αποτελέσματα από το
περιεχόμενο της ψηφιακής ξενάγησης και τη συνολική εκπαιδευτική διαδικασία.
Ως προς τον τρόπο με τον οποίο το μάθημα με την ψηφιακή ξενάγηση συνέβαλε στον εμπλουτισμό του
μαθήματος, στη διαδραστικότητα και αλληλεπίδραση των φοιτητών από τις αναφορές τους τόσο στα
κείμενα που απέστειλαν όσο και στα σχόλιά τους κατά τη διάρκεια του μαθήματος, φαίνεται πως η
διαδικτυακή θεματική ξενάγηση εμπλούτισε το μάθημα, καθιστώντας το περισσότερο «βιωματικό»,
«εργαστηριακό» («έμοιαζε με βιωματικό εργαστήριο»), «διαδραστικό», «δημιουργικό», «ευχάριστο» και
«ενδιαφέρον». Ενδεικτικά είναι τα παρακάτω σχόλια:
«Το σημερινό μάθημα ήταν διαδραστικό!! Με εντυπωσίασε και η διαφορετική οπτική του καθένα από
εμάς!!» (ΦΜ15) 4 . «Παρακολουθήσαμε όλοι την ίδια ξενάγηση αλλά η ατομικότητα μας και η
προσωπική μας φωνή αναδείχτηκε, δεν αποτελέσαμε απλά έναν πληθυσμό που αναπαρήγαγε ο ένας
τα λεγόμενα του άλλου» (ΦΜ28). «Ένιωσα ότι «συναντηθήκαμε» μέσα από την τέχνη και σε έναν
χώρο όπως το μουσείο με ένα διαφορετικό τρόπο» (ΦΕ39). «Αποτέλεσε ένα δυνατό κίνητρο το οποίο
κινητοποίησε το ενδιαφέρον σχεδόν όλων των φοιτητών που παρακολούθησαν το σημερινό μάθημα»
(ΦΜ33).
Στο σημείο αυτό και σε ό,τι αφορά την αλληλεπίδραση κατά τη διάρκεια της σύγχρονης τηλεκπαίδευσης
και τα σχόλια (γραπτά ή προφορικά) που αντάλλαξαν οι φοιτητές μεταξύ τους, είναι αναγκαίο να
αναφέρουμε ότι ο τρόπος και ο βαθμός αλληλεπίδρασης μπορεί να διαφοροποιούνται, στοιχείο που έχει
καταγραφεί στη βιβλιογραφία (Nandi, Hamilton & Harland, 2012). Για παράδειγμα, ορισμένοι φοιτητές
μπορεί να ήταν πιο ενεργοί ανταλλάσσοντας μηνύματα και σχόλια και συνεχίζοντας μια συζήτηση, άλλοι
επέλεξαν να στείλουν το δικό τους σχόλιο χωρίς να αλληλεπιδράσουν περισσότερο με άλλους φοιτητές
και άλλοι μπορεί να επέλεξαν να μη στείλουν κάποιο σχόλιο την ώρα του μαθήματος χωρίς αυτό να
σημαίνει ότι δεν παρακολουθούσαν την ανταλλαγή μηνυμάτων ή ότι δεν επηρεάστηκαν από την
αλληλεπίδραση, τις ιδέες και τα σχόλια των συμφοιτητών τους με επίδραση στη συνολικότερη εμπειρία
τους ή και στις εργασίες τους.
Ως προς τα μαθησιακά αποτελέσματα, με βάση τα κείμενα των φοιτητών και τις δημιουργίες τους φαίνεται
πως η αξιοποίηση της ψηφιακής ξενάγησης σε συνδυασμό με τις δημιουργικές δραστηριότητες συνέβαλε:
α. στην απόκτηση γνώσεων (για καλλιτέχνες και έργα τέχνης, τεχνοτροπικά στοιχεία εικαστικών έργων
και ιστορικά στοιχεία της εποχής δημιουργίας των έργων τέχνης), β. δεξιότητες (πρακτικές και
επικοινωνιακές), γ. στάσεις και αξίες (για την ειρήνη, το περιβάλλον, την τέχνη και τους καλλιτέχνες, τα
μουσεία, την αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων), δ. συναισθήματα (θαυμασμός, συγκίνηση,
αισιοδοξία, ελπίδα, συναισθηματική σύνδεση με την πανδημία) και ε. δημιουργικότητα και έμπνευση.
Σε ό,τι αφορά τις γνώσεις, πέρα από τη γνωριμία με το ίδιο το Μουσείο, μέσα από τα κείμενα και τις
δημιουργίες των φοιτητών, φαίνεται πως η ψηφιακή θεματική ξενάγηση και οι δραστηριότητες έδωσαν
την ευκαιρία στους φοιτητές να γνωρίσουν καλλιτέχνες που δεν ήξεραν, έργα καλλιτεχνών και βιογραφικά
τους στοιχεία σε συνδυασμό με το ιστορικό και κοινωνικό συγκείμενο της εποχής καθώς και στοιχεία που
σχετίζονται με τη φόρμα, τις οπτικές και απτικές μορφές, τα υλικά και τη σύνθεση των έργων:
«Από παλιά παρακολουθούσα τους ζωγράφους αλλά κάποιους από αυτούς δεν τους ήξερα» (ΦΜ17).
«Μου έκανε μεγάλη εντύπωση και η ιστορία του καλλιτέχνη Paul Κlee, η αγάπη και το ενδιαφέρον
που έδειξε για την παιδική ζωγραφική…» (ΦΜ27). «Από το έργο του Paul Klee κατάλαβα την
δυναμική που έχουν τα χρώματα και το πώς ένα έργο μπορεί να γίνει τόσο δημιουργικό»(ΦΕ54).
4
Η κωδικοποίηση των κειμένων των φοιτητών έγινε ανάλογα με το μάθημα: όπου ΦΜ (Φοιτητής- Μουσειακή
Εκπαίδευση) και όπου ΦΕ (Φοιτητής Εικαστικές Τέχνες).
1033