ΠΡΑΚΤΙΚΑ 4ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ –EUROMED 2021

4 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψηφιοποίησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς
EUROMED 2021, 30/9 - 3/10/2021
καταγραφής 1.1), τον Ι. Ν. Αγίας Ειρήνης Πρέβεζας (αρ. καταγραφής 1.9), Καθολικό Ι. Μ.
Κοίμησης Θεοτόκου Αβάσσου Λούρου Πρέβεζας αρ. καταγραφής 1.24) και Καθολικό Ι. Μ.
Γενεσίου Θεοτόκου (Παναγιά η Λαμποβίτισσα) Άσσου, Δ. Ζήρου, Πρέβεζας (αρ. καταγραφής
1.20).
2α. . Εικόνες από τον Ι.Ν. Αγίου Χαραλάμπους Πρέβεζας 5
Από τον μητροπολιτικό ναό του εν λόγω ναού έχουν καταγραφεί είκοσι επτά (27)
εκκλησιαστικά αντικείμενα (κυρίως ξύλινες εικόνες), εκ των οποίων οι δύο εντοπίστηκαν κάτω
από την Αγία Τράπεζα κατά τις εργασίες συντήρησης που πραγματοποιήθηκαν στο ναό
πρόσφατα (τέμπλο, άμβωνα, Αγία Τράπεζα κ.λπ.). Πρόκειται για τις ακόλουθες εικόνες οι
οποίες ήταν σε κακή κατάσταση και πραγματοποιήθηκαν άμεσα μέτρα προστασίας και
συντήρησής τους:
α) Άγιος Ιάκωβος, με αρ. συντήρησης 006643 και αρ. καταγραφής 1.1.26, διαστάσεων
(μέγιστων) 46 Χ 35,5 Χ 2 εκ., από ξύλο.
Κατάσταση διατήρησης: Το ξύλινο υποστήριγμα της εικόνας αποτελείται από ενιαίο ξύλινο
ταμπλά από κωνοφόρο (πεύκο) και είναι αποδομημένο και εύθρυπτο από την υγρασία και τα
ξυλοφάγα έντομα. Τα δύο τρέσα της εικόνας δεν υπάρχουν και έχουν απομείνει ίχνη από τα
καρφιά στο κάτω τρέσο λόγω της οξείδωσης και υπολείμματα από τα καρφιά στο άνω τρέσο.
Στο εμπρόσθιο μέρος της υπάρχουν εκτεταμένες απώλειες στην ζωγραφική επιφάνεια και
αποδόμηση του υποστρώματος (προετοιμασία) σε πολλές περιοχές. Υπάρχει συρρίκνωση στον
ξύλινο φορέα με αποτέλεσμα να υπάρχουν αποκολλήσεις και φουσκώματα της προετοιμασίας
από το υποστήριγμα σε πολλά σημεία. Η ζωγραφική επιφάνεια είναι δυσδιάκριτη από τις
οξειδώσεις του βερνικιού, την καπνιά και τους ρύπους (δεν φαίνεται καθόλου η παράσταση
που εικονίζεται). Επίσης, υπάρχουν εκτεταμένα κρακελέ σε βάθος μέχρι την προετοιμασία. Η
όλη κατασκευή στερείται υφασμάτινου οπλισμού και είναι κατασκευασμένη απευθείας επί του
ξύλινου φορέα με εγχάρακτη προεργασία και γι’ αυτό έχουμε αυτό το μέγεθος των φθορών.
Στα σημεία όπου υπάρχουν ρόζοι του ξύλου υπάρχει πλήρης απώλεια της ζωγραφικής
επιφάνειας.
Μετά την καταγραφή της παθολογίας της ακολούθησαν οι εργασίες συντήρησης-άμεσων
σωστικών μέτρων ως εξής:
- Συγκόλληση και σταθεροποίηση της ζωγραφικής επιφάνεια.
- Προετοιμασία με υδατικό διάλυμα primal AC 33 σε αποσταγμένο νερό 50%.
- Αφαίρεση υπολειμμάτων από καρφιά και κόψιμο με μικροτροχό ώστε να μην
προεξέχουν.
- Εμποτισμός στον ξύλινο φορέα της εικόνας με paraloid 10% σε ακετόνη. Η
συγκεκριμένη εργασία έχει σκοπό να αποκτήσει το ξύλο την σχετική συνοχή του.
- Κατασκευή και τοποθέτηση δύο τρέσων για την επαρκή σταθερότητα του ξύλινου
φορέα. Τα τρέσα προσαρμόζονται σύμφωνα με το κοίλο της οπίσθιας κύρτωσης της
εικόνας, από πλακάζ 12 mm τα οποία βερνικώνονται με σκούρο απεντομωτικό βερνίκι
για την συντήρησή τους, την εξυγίανση και την αισθητική τους αποκατάσταση. Στη
συνέχεια θα προτρυπηθούν εκεί που θα περάσουν οι βίδες στερέωσης. Οι βίδες, που
στερεώνουν τον ξύλινο φορέα με τα τρέσα, είναι ανοξείδωτες, πάχους 3 mm και μήκους
κυμαινόμενου από 20 έως 25 mm.
- Αφαίρεση των οξειδωμένων βερνικιών, των κεριών, των ρύπων της αιθάλης και της
σκόνης, με χημική και μηχανική διαδικασία. Η αφαίρεση των οξειδωμένων βερνικιών
θα γίνει με την βοήθεια οργανικών διαλυτών ακετόνης. Αφαίρεση των κεριών και ρύπων
με μηχανικό τρόπο, με μικροεργαλεία και την βοήθεια στερεομικροσκόπιου.
- Εφαρμογή κηρομάστιχου περιμετρικά των απωλειών της ζωγραφικής και του
υποστρώματος, για την καλύτερη συνοχή και αισθητική της εικόνας.
5
Έχει κηρυχτεί ως διατηρητέο μνημείο (ΥΑ 15904/24-11-1962, ΦΕΚ 473/Β/17-12-1962) και
χρονολογείται από τον 18 ο αιώνα
931