ΠΡΑΚΤΙΚΑ 4ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ –EUROMED 2021

4 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψηφιοποίησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς
EUROMED 2021, 30/9 - 3/10/2021
τους/τις μαθητες/τριες σε παιδαγωγικές δραστηριότητες που κρίνουν ότι θα τους βοηθήσουν και οι οποίες
τους ικανοποιούν εσωτερικά, προκειμένου να εμπλακούν με τη θέλησή τους στη μαθησιακή διαδικασία,
χωρίς τη χρήση εξωτερικών κινήτρων. Για να επιτευχθεί αυτό κρίνεται απαραίτητο να συνυπολογιστεί και
το παιδαγωγικό κλίμα της σχολικής τάξης, το οποίο δεν είναι πάντοτε σταθερό, αλλά επηρεάζεται από
αρκετούς παράγοντες, οι οποίοι μπορεί να συνυπάρχουν, να μεταβάλλονται να αλληλεπιδρούν σε
μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό μεταξύ τους, είτε από την έναρξη του σχολικού έτους είτε κατά τη
διάρκειά του.
Σε αυτούς τους παράγοντες θα πρέπει να καταγραφεί η καθοριστική παρουσία της Δρ Σουλιώτου, η οποία
μέσα από τη διαδικτυακή εφαρμογή και παρέμβασή της ενεργοποίησε τους/τις μαθητές/τριές
αξιοποιώντας καινοτόμες εκπαιδευτικές πρακτικές διαμορφώνοντας θετικό παιδαγωγικό κλίμα και
ατμόσφαιρα στην «ηλεκτρονική» της τάξη.
Σε όλη τη διάρκεια της εβδομάδας που μεσολάβησε ανάμεσα στα δύο διαδικτυακά εκπαιδευτικά
εργαστήρια υπήρχε αδιάλειπτη επικοινωνία μεταξύ της εξωτερικής συνεργάτιδας, του εκπαιδευτικού και
των υπευθύνων του Μουσείου Τσαλαπάτα και του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ)
σχετικά με: α. την ανταπόκριση των παιδιών στην ασύγχρονη μορφή επικοινωνίας στο cloud, β. την
οργάνωση και υλοποίηση της δραστηριότητας στη φυσική τάξη και γ. την προετοιμασία του δεύτερου
διαδικτυακού εκπαιδευτικού εργαστηρίου.
Το δεύτερο διαδικτυακό εργαστήριο αποτέλεσε εξέλιξη των δραστηριοτήτων του «ΠΙΟΠ Τρένο» που
προαναφέρθηκαν με σύνδεση και σύνθεση, από την πλευρά των μαθητών-τριών, των ηλεκτρονικών και
φυσικών εμπειριών του Μουσείου και της εικαστικής δημιουργίας και έκφρασης. Όλοι οι μαθητές και
όλες οι μαθήτριες που συμμετείχαν στο εκπαιδευτικό εργαστήριο συγκέντρωσαν στο ψηφιακό βαλιτσάκι
«ΠΙΟΠ» χάρτες, ενδεικτικές εικόνες (φωτογραφίες και αποτυπώσεις οθόνης), σχέδια και ζωγραφιές από
την εμπειρία «ταξιδιού» τους στα εννέα Μουσεία του ΠΙΟΠ. Σε αυτά τα «αναμνηστικά» του ψηφιακού
(δια)δικτυακού ταξιδιού προστέθηκαν ψηφιακά σχέδια που δημιούργησαν οι μαθητές-μαθήτριες κατά τη
διάρκεια του δεύτερου διαδικτυακού εκπαιδευτικού εργαστηρίου. Πιο αναλυτικά, αφού
πραγματοποιήθηκε παρουσίαση και επίδειξη χειρισμού των εργαλείων ψηφιακής ζωγραφικής από την
εισηγήτρια του εργαστηρίου, τα παιδιά προχώρησαν στη δημιουργία ψηφιακών σχεδίων που
περιελάμβαναν αντιπροσωπευτικά εκθέματα, χώρους και κτήρια από το «ταξίδι» τους στα εννέα Μουσεία
(βλ. Εικόνα 5).
Η δημιουργία ψηφιακών στρώσεων και η συγκέντρωση πολλών μορφών σχεδίων και εικόνων μέσα σε
ένα ψηφιακό βαλιτσάκι με την ετικέτα του ΠΙΟΠ έδωσε τη δυνατότητα να επιτευχθεί μία διαμεσική
συγχορδία μέσα από τη συνύπαρξη του «παραδοσιακού» φυσικού υλικού ζωγραφικής με το ψηφιακό μέσο
και με ψηφιακές εικόνες και χάρτες. Αξίζει να σημειωθεί και η συνύπαρξη αρχιτεκτονικών σχεδίων και
στοιχείων ελεύθερου σχεδίου με τα σχέδια των εκθεμάτων και με την εκφραστική επιλογή επιγραφών των
μαθητών-τριών, όπως «Μουσείο-Σχολείο», «30ο Δημοτικό Σχολείο Βόλου» και «Μ. Τσαλαπάτα».
Ταυτόχρονα, στα φυσικά και ψηφιακά σχέδια των μαθητών-τριών παρατηρήθηκε η κυριαρχία του
Μουσείου Πλινθοκεραμοποιίας Ν & Σ Τσαλαπάτα μέσα από αναπαραστατικά σχέδια του κτηρίου και των
εκθεμάτων του, πράγμα που κατά πάσα πιθανότητα οφείλεται στη γεωγραφική εγγύτητα του σχολείου με
το Μουσείο και στη συχνή και διαρκή ενσώματη και βιωματική επαφή των μαθητών-τριών στο παρελθόν
με αυτό στους φυσικούς χώρους του. Η σημασία της βιωματικής εμπειρίας έγινε αισθητή στο παιδικό
σχέδιο στο οποίο, στην ηλικιακή φάση των παιδιών του εργαστηρίου, έχει περάσει από το διανοητικό στον
οπτικό ρεαλισμό (Chapman, 1993). Από την άλλη πλευρά, τα φυσικά και ψηφιακά σχέδια των μαθητώντριών,
αλλά και το ψηφιακό κολλάζ (βλ. Εικόνα 6) με φωτογραφίες, αποτυπώσεις οθόνης, ψηφιακό σχέδιο
και χάρτες, κατέδειξαν ότι οι εικαστικές δραστηριότητες μπορούν να συμβάλλουν στην κατανόηση, την
ευαισθητοποίηση και τη δημιουργική απόκριση των εκπαιδευομένων σε θέματα πολιτιστικής
986