ΠΡΑΚΤΙΚΑ 4ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ –EUROMED 2021

4 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψηφιοποίησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς
EUROMED 2021, 30/9 - 3/10/2021
Η βαθμονόμηση της διάταξης βασίζεται στη μέθοδο των θεμελιωδών παραμέτρων (ΠΠ) και
πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια του ανεπτυγμένου in-house (N.C.S.R. «Δημόκριτος») λογισμικού 5 .
2.3 Φασματοσκοπία RAMAN
Για την μοριακή ανάλυση των αντικειμένων χρησιμοποιήθηκαν:
α) Το φορητό φασματόμετρο Inspector Raman της εταιρίας DeltaNu του εργαστηρίου μη καταστρεπτικών
τεχνικών του τμήματος Μηχανικών Βιομηχανικής Σχεδίασης και Παραγωγής του ΠΑΔΑ, το οποίο είναι
εφοδιασμένο με οπτικό μικροσκόπιο NuScope (DeltaNu, 2011· DeltaNu, 2008). Διαθέτει επίσης ένα Laser
μήκους κύματος στα 785 nm με μέγεθος ακτίνας 35 microns και διακριτική ικανότητα ανάλυσης γύρω
στα 5cm -1 ενώ το εύρος της φασματικής του απόκρισης είναι από τα 200 - 2000 cm -1 . Το συγκεκριμένο
φασματόμετρο, αν και φορητό, διαθέτει μια βάση στην οποία προσαρμόζεται, με αποτέλεσμα να
μετατρέπεται σε επιτραπέζιο προσδίδοντας του απόλυτη σταθερότητα κατά τις μετρήσεις, ενώ παράλληλα
έχει τη δυνατότητα να μεταβάλει το χώρο εργασίας ανάλογα με τις ανάγκες του προς εξέταση
αντικειμένου.
β) Το επίσης φορητό φασματόμετρο Bravo της εταιρίας Bruker 6 το οποίο είναι εξοπλισμένο με δύο laser
στα 700nm και 1100nm αντίστοιχα. Αυτό το χαρακτηριστικό του δίνει υψηλότερη ευαισθησία και
μεγαλύτερο εύρος μέτρησης από 300 cm -1 – 3200 cm -1 με δυνατότητα να μπορεί να ανιχνεύσει
περισσότερα δεδομένα για τα υλικά που αναλύονται, ενώ τέλος είναι εφοδιασμένο με ένα σύστημα το
οποίο αφαιρεί τον φθορισμό από τη μέτρηση, με αποτέλεσμα να έχουμε στη διάθεσή μας καθαρά
φάσματα.
3. Μετρήσεις και αποτελέσματα
3.1 Μετρήσεις XRF
Οι μετρήσεις XRF πραγματοποιήθηκαν στο εργαστήριο συντήρησης του αρχαιολογικού μουσείου
Βραυρώνας σε συνθήκες δωματίου σε συνεργασία με την Δρ. Β. Κανταρέλου συνεργάτιδα του ΕΚΕΦΕ
«Δημόκριτος».
Όλες οι επιλεγμένες περιοχές των αντικειμένων μετρήθηκαν σε δύο διαφορετικές συνθήκες στα 40kV με
ένταση στα 100μΑ και διάρκεια 1000s και στα 15kV, με ένταση 100μΑ και διάρκεια 500s. Με αυτόν τον
τρόπο επιτυγχάνεται καλύτερη διακριτική ικανότητα στην ανίχνευση τόσο των βαρέων όσο και των
ελαφρών στοιχείων της εκάστοτε εξεταζόμενης περιοχής.
3.1.1 Κεραμική – Τάφος 1. οικ. Καλαμοδάκου
Από τον τάφο 1 στο οικόπεδο Καλαμοδάκου εξετάστηκαν (7) αγγεία: ΑΚ 308, ΑΚ 309, ΑΚ 326, ΑΚ 330,
ΑΚ 335, ΑΚ 336, ΑΚ 337/342 7 (Εικ.1).
Από τις μετρήσεις ταυτοποιήθηκαν ως κύρια στοιχεία τα Si και Fe, ως ελάσσονα τα Ca, Al, K, Ti, Cr, Ni,
Sr και Zr, ενώ ως ιχνοστοιχεία τα Cl, Mn, S, Cu Zn, As, Rb και Pb. Όπως προκύπτει από τα
ποσοτικοποιημένα 8 αποτελέσματα των μετρήσεων, πρόκειται για αγγεία κατασκευασμένα από
ασβεστούχους πηλούς (Κυριατζή, 2000· Maniatis, Y., Tite, M.S., 1981· Maniatis, 1976), (Πίνακας.1).
6
https://www.bruker.com/en/products-and-solutions/infrared-and-raman/raman-spectrometers/bravo-handheldraman-spectrometer.html
7
Αντίστοιχα: τρίωτος πιθαμφορίσκος FS 48, κύαθος FS 249, πρόχους FS 105, κύλικα FS 267, αμφορίσκος FS 66,
κύαθος FS 237, κύαθος FS 253.
8
Η ποσοτικοποίηση των μετρήσεων XRF έγινε από Δρ. Β. Καντερέλου.
957