ΠΡΑΚΤΙΚΑ 4ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ –EUROMED 2021

4 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψηφιοποίησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς
EUROMED 2021, 30/9 - 3/10/2021
ερωτήματα που προκύπτουν επομένως είναι εάν οφείλεται σε κάποια ταφονομική διεργασία και αν ναι
ποιος είναι ο παράγοντας που διαμορφώνει το ποσοστό του Mn στις σκουρόχρωμες κηλίδες. Για να
απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, προχωρήσαμε στη διερεύνηση των μαύρων περιοχών με τη
φασματοσκοπία Raman.
Εικόνα 2: Μικροσκοπική τεκμηρίωση των σκουρόχρωμων περιοχών των αγγείων
Πίνακας.2: Ημι-ποσοτική ανάλυση του πηλού, της διακόσμησης και των μαύρων στιγμάτων των αγγείων
ΤΑΦΟΣ 1
ΕΥΡΗΜ. ΕΙΚΟΝΑ
ΑΚ 296
ΑΚ 286
ΑΚ 284
ΤΑΦΟΣ 2
ΕΥΡΗΜ. ΕΙΚΟΝΑ
ΑΚ 320
ΧΡΟΝΟΛ ΠΕΡΙΟΧΗ
ΑΝΑΛΥΣ.
ΙΙΙΑ2/Β1
III B1
III B
(τέλος)
III Γ
(αρχή)
ΧΡΟΝΟΛ ΠΕΡΙΟΧΗ
ΑΝΑΛΥΣ.
III
B(αρχή)
Al2O3
%
Al2O3
%
SiO2
%
SiO2
%
SO4
%
SO4
%
Cl
%
Cl
%
K2O
%
K2O
%
CaO
%
CaO
%
TiO2
%
TiO2
%
Cr2O3
%
5a 3,07 26,3 3,51 0,234 1,34 7,88 0,835 0,0464 0,231 44,9 2,31 0,886 0,96 3,08 1,14 0,317
5c 4,93 28,05 2,56 0,215 1,66 4,24 0,822 0,0405 0,221 44,9 2,44 1,12 1,1 3,16 1,22 0,331
5d 3,6 21,9 1,53 0,177 1,55 6,51 0,634 0,0374 9,05 38,2 5,98 1,22 1,21 3,7 1,09 0,553
17a 0,901 6,33 0,842 0,096 0,701 9,43 1,34 0,174 0,314 29,7 2,21 0,317 0,551 2,18 0,628 41,2
17c 2,03 11,01 0,336 0,135 2,55 4,69 1,05 0,0695 0,33 35,1 1,78 1,16 0,929 2,42 0,932 32,5
18a 3,59 24,9 0,239 0,12 1,33 9,69 0,806 0,106 0,343 43,2 4,51 1,17 0,187 1,39 3,93 1,31
18d 3,12 16,9 0,078 0,52 6,35 0,487 0,078 9,81 31,9 12,9 6,64 0,491 0,865 4,33 1,14
Cr2O3
%
1a 4,02 21,1 0,309 0,094 1,15 13,8 0,962 0,098 0,366 44,3 3,69 0,587 0,236 1,08 3,55 1,27 0,347
1d 4,75 21,1 0,3 0,11 1 14,5 0,837 0,087 2,52 39,9 5,07 0,796 0,468 1,02 3,24 1,24
MnO2
%
MnO2
%
Fe2O3
%
Fe2O3
%
NiO
%
NiO
%
ZnO
%
ZnO
%
As2O3
%
As2O3
%
Rb
%
Rb
%
SrO
%
SrO
%
Zr
%
Zr
%
PbO
%
PbO
%
3.2 Μετρήσεις Raman
Οι μετρήσεις Raman όλων των ευρημάτων που εξετάστηκαν σε αυτή τη μελέτη πραγματοποιήθηκαν στις
αποθήκες της αρχαιολογικής συλλογής Κορωπίου. Ενδεικτικά παραθέτουμε τις μετρήσεις που αφορούν
στο αγγείο AK 284 (Πίνακας 2, Εικ.3β). Πρόκειται για ακόσμητο αγγείο το οποίο χαρακτηρίζεται από
έντονες σκουρόχρωμες κηλίδες.
Η επεξεργασία του φάσματος της μέτρησης ΑΚ 284_Black_Spot δείχνει ότι διαμορφώνεται από τις εξής
φασματικές περιοχές: α) την περιοχή των δονήσεων έκτασης και κάμψης των μεταλλικών οξειδίων του
Fe και του Mn μεταξύ των 200cm -1 ως ~ 400cm -1 , β) την περιοχή των δονήσεων κάμψης των φωσφορικών
αλάτων μεταξύ των δονητικών συχνοτήτων από 350 cm -1 ως περίπου τα 570 cm -1 , γ) την περιοχή των
συμμετρικών και ασύμμετρων δονήσεων των φωσφορικών οξυανιόντων μετά από τη συχνότητα των 900
cm -1 .
Έτσι, από την ερμηνεία της μέτρησης ΑΚ 284_Black_Spot αναγνωρίστηκαν οι χαρακτηριστικές κορυφές
231,5cm -1 , 304,7cm -1 341,9cm -1 , 372,8cm -1 οι οποίες αποδίδονται σε δονήσεις των οξειδίων του Fe και του
960