ΠΡΑΚΤΙΚΑ 4ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ –EUROMED 2021

4 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψηφιοποίησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς
EUROMED 2021, 30/9 - 3/10/2021
να δοθούν κι αυτοί με περισσότερο πάθος στο ιδιαίτερό τους αντικείμενο. Να πάμε και πιο πάνω; Οι
διανοούμενοί μας, ακόμα και οι πιο κορυφαίοι, ελάχιστα μετέλαβαν από Ανατολή, αν εξαιρέσει κανείς
τον Καζαντζάκη και κανένα δύο προσκείμενους του. Να πάμε και πιο χαμηλά; Ο οριενταλισμός έχει
διεισδύσει στις ξεπλυμένες από την τεχνολογία χώρες της Δύσης. Δε θα έπρεπε να τον γνωρίσουμε όσο
γίνεται πιο γνήσια και όχι μέσα από παραφθαρμένους καιροσκοπισμούς;
Η γη μας μίκρυνε τόσο πολύ, δεν πάει άλλο να μένουμε τόσο απόξενοι οι κάτοικοί της. Λίγα χορτάρια
δε μπορούν να κρύψουν τα Ιμαλάια».
2.11 Ιρλανδία (1991)
Τα έπη, ο λυρισμός, η τέχνη της, όλη η κέλτικη κληρονομιά, η χώρα, η περιπέτειά της. Με τέτοιο πλάνο
και περιεχόμενο γράφτηκε τούτο το βιβλίο. Για να δείξει μια Ιρλανδία, που δε θα τη δούμε μόνο σαν
ταξιδιώτες ή αναγνώστες ή θεατές συνηθισμένου τύπου. Η χώρα αποτυπώνεται με επάλληλους σε
βάθος και πλάτος κύκλους, έτσι που, όπως της ταιριάζει, να εισχωρεί κανείς σε αυτή, να δένεται με τον
πολιτισμό, την όψη της και τα προβλήματά της, ώσπου στο τέλος να την έχει ανακαλύψει πραγματικά
κι ο ίδιος, μαζί με το συγγραφέα.
Γιατί πρόκειται για μια χώρα ιδιότυπη, με περιπέτειες ασυνήθιστες και πολιτισμό αλλότροπο, που
δέχτηκε κατάστηθα το βάρος της ιστορίας της, λύγισε, παραπάτησε, πάλεψε, μάτωσε κι ανορθώθηκε
μισοσφαγμένη. Κι αιμορραγεί ακόμη, μαχόμενη για παλιά ιδανικά και νέους αναστάσιμους παλμούς,
κόντρα στον υπολογιστικό οδοστρωτήρα του «γιατί», που παγώνει τις καρδιές του καιρού μας.
2.12 Σκόρπιες Μνήμες (1993)
Ξεκινά με ένα απόφθεγμα του Rilke: «Κατά βάθος -και σε ότι πιο βαθύ και σημαντικό έχουμε-είμαστε
ανείπωτα μόνοι… Αν έχετε χάσει κάθε επαφή με τους ανθρώπους, πασχίστε να ζυγώσετε τα πράγματα
γιατί αυτά δε θα σας παρατήσουν ποτέ». Δείχνει μέσα από τα ποιήματα του τον πόνο που νιώθει ένας
πατέρας όταν αποχωρίζεται τα αγόρια του που φεύγουν για σπουδές στα ξένα. Αναλογίζεται τα χρόνια
που μεγάλωσε στο χωριό. «Παράτησα το Φάουστ, πετάχτηκα στο δρόμο, άνθρωποι πολλοί, ψυχή καμιά
ζεστή». Σκηνές από τον τάφο του Καζαντζάκη, από το «ποτέ πια» του Πόε, από τα φοιτητικά του
χρόνια, και μετέπειτα από τα πρώτα του εγγόνια.
2.13 Ο Πρωτομάστορας αμφιβάλλει (1994)
Αφιερωμένο στον άγνωστο δάσκαλο, όσο εξακολουθεί να υπάρχει. Μπορεί ο Πρωτομάστορας να
αμφιβάλλει για τα όσα πραγματικά φοβερά, απαράδεκτα και ανάρμοστα κυριαρχούν και ρυθμίζουν
αποφασιστικά τη σύγχρονη παιδεία και πολιτιστική ζωή, όπως είναι ευτύχημα που υπάρχουν δάσκαλοι,
που μπορούν και αντιστέκονται και εκτοξεύουν αλήθειες-σπαθιά, που λύνουν γόρδιους δεσμούς κι
αλήθειες-σφυριά, που γκρεμίζουν φρούρια. Το καθετί που λέει κρύβει ένα νόημα. Και σε ότι διαβάζει,
οι μαθητές του βρίσκουν το βάθος του και κείνα που σε κάνουν να σκιρτάς. Ξέρει να δίνει, για να
παίρνει: να αγαπά. Κρυμμένη η καλοσύνη μέσα στα μάτια του. Όποια μορφή κι αν έχει, φύλο χρόνια
ή παράστημα, τίποτα δε σου λένε εμπρός στο γεγονός πως είναι δάσκαλος. Κρίμα που γίνεται
δυσεύρετος.
2.14 Αμερικανοί ποιητές του 20 ου αιώνα (1995)
Ταξίδεψε εκεί για να δει το μεγάλο γιο του, που σπούδαζε για να ειδικευθεί στα δύσκολα, όπως έλεγε.
Είχε κι αυτός μια γνώμη πρόχειρη, που ακόμα και σήμερα, πολλοί τη συμμερίζονται: πως είναι μια
χώρα χωρίς ενδιαφέρον. Ακόμα κι ο πολυταξιδεμένος Καζαντζάκης έλεγε πως, αν τύχαινε να πάει προς
τα εκεί, θα την περιφρονούσε προτιμώντας να δει το Μεξικό. Η αλήθεια όμως είναι άλλη. Και την είχε
υποπτευθεί από τότε που μετάφραζε τα δημοτικά της τραγούδια. «Όταν τελικά την επισκέφθηκε, τον
465