ΠΡΑΚΤΙΚΑ 4ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ –EUROMED 2021

4 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψηφιοποίησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς
EUROMED 2021, 30/9 - 3/10/2021
πόλεων και δύο Ιδρυμάτων εκτός της έδρας του Ιδρύματος Β&Ε Γουλανδρή και σε περίοδο πανδημίας.
Το παράδειγμα αυτό καταδεικνύει τη σημασία και τη δυναμική της ίδιας της ψηφιακής δράσης του
μουσείου αλλά και τη σημασία του εκπαιδευτικού πλαισίου εντός του οποίου αξιοποιείται μια ψηφιακή
δράση, των δραστηριοτήτων που τη συμπληρώνουν ενισχύοντας περαιτέρω την εμπειρία και τη μάθηση,
αλλά τον διευκολυντικό και διαμεσολαβητικό ρόλο των διδασκόντων σε επίπεδο οργάνωσης,
στοχοθεσίας, εμψύχωσης, ενδυνάμωσης και παροχής κινήτρων. Ο συνδυασμός των παραπάνω ενθάρρυνε
τη συμμετοχή, ενίσχυσε στόχους και των δύο μαθημάτων, προώθησε την αισθητική εμπειρία από έργα
τέχνης, την παραγωγή νοημάτων και σημασιών σε σύνδεση με τα ιστορικά και κοινωνικοπολιτικά
συμφραζόμενα της δημιουργίας τους (Parsons, 2002), παρείχε τη δυνατότητα μιας πολιτιστικής και
μουσειακής εμπειρίας (Γιαννούτσου, 2015), τη βιωματική προσέγγιση μιας συγκεκριμένης
μουσειοπαιδαγωγικής πρακτικής, όπως η ξενάγηση (Νικονάνου, 2015β), και ανέδειξε τον ρόλο των
μουσείων στη σύγχρονη εποχή (Black, 2012). Είναι προφανές ότι τέτοιες εμπειρίες δεν υποκαθιστούν την
εμπειρία του φυσικού χώρου του μουσείου, αλλά αντίθετα συμπληρώνουν και εμπλουτίζουν τις
δυνατότητες μάθησης, αλληλεπίδρασης, επικοινωνίας, προσωπικής νοηματοδότησης και εμπειρίας και
ενισχύουν το κίνητρο ενασχόλησης και πραγματοποίησης ανάλογων επισκέψεων (Drigas & Pouliou,
2013). Είναι εξίσου σημαντικές και στη μετα-Covid εποχή, αφού μειώνουν άλλες πρακτικές δυσκολίες
όπως η γεωγραφική απόσταση και συνακόλουθα εμπόδια που συχνά καθιστούν δύσκολη μια επίσκεψη
στο φυσικό χώρο και παράλληλα διευρύνουν τις δυνατότητες πολλαπλής εκπαιδευτικής αξιοποίησης με
διαφορετικές ομάδες κοινού και σε διαφορετικές βαθμίδες εκπαίδευσης (Drigas & Pouliou, 2013∙ Duskin,
2021). Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι η περίοδος της πανδημίας ανέδειξε τις δυνατότητες των ψηφιακών
δράσεων και αποκάλυψε ανισότητες που συνδέονται με τους πόρους και το ανθρώπινο δυναμικό των
μουσείων που ασχολείται με τα ψηφιακά μέσα (ICOM, 2020b) αλλά και με περιορισμένες δυνατότητες
πρόσβασης ενός μέρους του πληθυσμού σε ψηφιακά μέσα (UNESCO,2020, 2021). Τα παραπάνω έχουν
ιδιαίτερη σημασία για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης ως προς την παροχή δυνατοτήτων ψηφιακών
εμπειριών και ψηφιακού εγγραμματισμού (Drigas & Pouliou, 2013). Λαμβάνοντας υπόψη τον
εκπαιδευτικό ρόλο των μουσείων ως χώρων μη τυπικής εκπαίδευσης (Νικονάνου, 2015α) και τη σύνδεση
με την τυπική εκπαίδευση διαφορετικών βαθμίδων, συμπεριλαμβανομένης και της Τριτοβάθμιας (Clark,
Ensminger, Incandela, & Moisan, 2016∙ Kanari & Souliotou, 2021∙ Nichols, 2014), περισσότερες έρευνες
ως προς την αξιοποίηση ψηφιακών δράσεων μουσείων στην Τριτοβάθμια με φοιτητές ως ομάδα κοινού
σε διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα μπορούν να εμπλουτίσουν τη σχετική έρευνα και στη χώρα μας και
να οδηγήσουν σε δημιουργικές συνέργειες και αποτελέσματα.
Βιβλιογραφία
Ελληνόγλωσση
Ardouin, I. (2000). Η Καλλιτεχνική Αγωγή στο Σχολείο. Αθήνα: Νεφέλη.
Γιαννούτσου, Ν. (2015). «Αξιοποίηση των ψηφιακών μέσων στη Μουσειοπαιδαγωγική». Στο: Ν.
Νικονάνου (Επιμ.), Μουσειακή Μάθηση και Εμπειρία στον 21ο αιώνα. (σσ. 225-252). [ηλεκτρ. βιβλ.]
Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, διαθέσιμο στο
https://repository.kallipos.gr/handle/11419/712
Νικονάνου, Ν. (2015α). «Μουσεία και τυπική μάθηση». Στο: Ν. Νικονάνου (Επιμ.), Μουσειακή Μάθηση
και Εμπειρία στον 21ο αιώνα (σσ. 89-112). [ηλεκτρ. βιβλ.] Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών
Βιβλιοθηκών, διαθέσιμο στο https://repository.kallipos.gr/handle/11419/712
Νικονάνου, Ν. (2015β). «Μουσειοπαιδαγωγικές μέθοδοι. Συμμετοχή-εμπειρία-δημιουργία». Στο: Ν.
Νικονάνου (Επιμ.), Μουσειακή Μάθηση και Εμπειρία στον 21ο αιώνα (σσ. 51-85). [ηλεκτρ. βιβλ.]
Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, διαθέσιμο στο
https://repository.kallipos.gr/handle/11419/712
1036