ΠΡΑΚΤΙΚΑ 4ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ –EUROMED 2021

4 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψηφιοποίησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς
EUROMED 2021, 30/9 - 3/10/2021
περισσότερο τις επισκέψεις σε μουσεία τις οποίες θεωρούσαμε δεδομένες» (ΦΜ1). «Πάντα
χρειάζεται να έχει κανείς υπομονή, πόσο μάλλον σε περίοδο πολέμου […] Η ελπίδα και η υπομονή
στηρίζουν τον άνθρωπο στα δύσκολα» (ΦΜ8).
Σε ότι αφορά τα συναισθήματα η ψηφιακή ξενάγηση και η όλη διαδικασία προκάλεσε συναισθήματα
θαυμασμού, συγκίνησης, αισιοδοξίας και ελπίδας αλλά και σύνδεσης του πολέμου με την πανδημία ως
μία σκληρή δοκιμασία για την ανθρωπότητα:
«Ήταν ένα ταξίδι στον κόσμο της τέχνης… με ποικίλα συναισθήματα, θαυμασμού, έκπληξης,
απορίας, περιέργειας, καθώς και προβληματισμοί […] μια εμπειρία στο τέλος της αφήνει τους
εμπλεκόμενους σε μια κατάσταση σκέψης και προσωπικής εμβάθυνσης […] με ελπιδοφόρα
μηνύματα, ενισχύοντας την αισιοδοξία και την γαλήνη, που τόσο πολύ έχει ανάγκη η σημερινή
πραγματικότητα» (ΦΜ1). «Οι καλλιτέχνες και τα έργα που παρακολουθήσαμε με έκαναν να νιώσω
τη σκληρότητα που βίωναν οι άνθρωποι κατά τη διάρκεια ενός πολέμου» (ΦΜ8). «[...] πηγή
έμπνευσής μου για τη τρισδιάστατη κατασκευή που υλοποίησα ήταν ο πόλεμος και ο πίνακας που
απεικόνιζε μια μαύρη μορφή γυναίκας και μέσα σε ένα έγχρωμο φόντο [..] πρόσθεσα τη μάσκα
κορονοϊού που συνδέεται με τον «πόλεμο» που βιώνουμε στη σημερινή εποχή, για να
αντιμετωπίσουμε τον ιό» (ΦΕ18).
Τέλος, σε ό,τι αφορά τη δημιουργικότητα και την έμπνευση, τα στοιχεία αυτά εκφράστηκαν στις
εικαστικές δημιουργίες, στην επιλογή φοιτητών να εκφραστούν σχεδιαστικά αντί για γραπτό κείμενο,
αλλά και σε κείμενα με μια πιο «ποιητική» και δημιουργική διάθεση. Στις τρισδιάστατες εικαστικές
κατασκευές παρατηρήθηκε ότι σε πολλές περιπτώσεις οι φοιτητές προέβαιναν σε σύγκριση ή και
αντιπαραβολή του έργου από το οποίο εμπνεύστηκαν με το έργο που δημιούργησαν. Χρωματικές
αντιθέσεις, αντίθετα στοιχεία και διαφορετικά υλικά και υφές, στοιχεία εμπνευσμένα από συγκεκριμένα
έργα αξιοποιήθηκαν για να αποδώσουν έννοιες και καταστάσεις, όπως ο πόλεμος και η ελπίδα, η
καταστροφή του περιβάλλοντος, η πανδημία, κ.λπ. Τα παραπάνω καταδεικνύουν ότι η εικαστική
κατασκευαστική πράξη τους οδήγησε σε ακριβέστερη παρατήρηση των έργων της Συλλογής του
Μουσείου και βαθύτερη κατανόησή τους. Μέσα από τέτοιες διαδικασίες γίνεται φανερό πώς στο Σχήμα
1 η παραγωγή έργων τέχνης μπορεί να τροφοδοτήσει την αισθητική πρόσληψη έργων τέχνης, αλλά και το
αντίστροφο, δηλαδή ότι ένα έργο τέχνης, όπως για παράδειγμα ο πίνακας του Kiefer, μπορεί να
δημιουργήσει συνθήκες δημιουργικής απόκρισης και στοχαστικής απόστασης (Ardouin, 2000).
Ενδεικτικά είναι τα παρακάτω κείμενα/σχόλια των φοιτητών:
« […] για να δώσω μια αισιόδοξη νότα ότι μετά τον πόλεμο όλα μπορούν να αλλάξουν και να πάρουν
ζωή αποφάσισα οι φωτογραφίες (της κατασκευής) μου να είναι αρκετά φωτεινές και καθόλου
σκοτεινές όπως είναι το έργο του Kiefer» (ΦΕ71). «Στην κατασκευή φαίνεται ο δυναμισμός των
χρωμάτων, η αντίθεση καθώς το έχω συνδυάσει με το έργο του καλλιτέχνη (Paul Klee)…Έχω
χρησιμοποιήσει 9 χρώματα» (ΦΕ54). «[…] έφτιαξα την βάση του έργου μου, όπου στην μία μεριά
επέλεξα να φαίνεται η καταστροφή ενδεχομένως από έναν πόλεμο, τα συντρίμμια, η ερημοποίησηεγκατάλειψη
του τόπου ενώ στην άλλη μεριά η ελπίδα, η αναγέννηση μέσα από τα συντρίμμια»
(ΦΕ49).
4. Συμπεράσματα – Συζήτηση
Η περίοδος της πανδημίας και οι προκλήσεις που έφερε σε όλους τους τομείς της καθημερινής και
κοινωνικής ζωής, συμπεριλαμβανομένων του τομέα του πολιτισμού και της εκπαίδευσης, ανέδειξε ακόμα
περισσότερο τη δυναμική του διαδικτύου και των ψηφιακών μέσων για την παροχή εκπαιδευτικών
εμπειριών μάθησης και συμμετοχής. Η αξιοποίηση της θεματικής ψηφιακής ξενάγησης μέσα από την
ηλεκτρονική οθόνη της τηλεκπαίδευσης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και οι δραστηριότητες που την
πλαισίωσαν αναδείχθηκαν σε μία δημιουργική μορφή εναλλακτικής επίσκεψης σε Μουσείο από κοινό δύο
1035