ΠΡΑΚΤΙΚΑ 4ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ –EUROMED 2021

4 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψηφιοποίησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς
EUROMED 2021, 30/9 - 3/10/2021
Σε αρκετές περιπτώσεις οι φοιτητές αναφέρθηκαν στα βιώματα των καλλιτεχνών και την περίοδο
δημιουργίας των έργων τέχνης όπως για παράδειγμα στο έργο του Georges Braque «Η πασιέντζα» που
δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής (https://goulandris.gr/el/artwork/braquegeorges-patience)
ή στο έργο του Pablo Picasso «Περιστέρι που πετάει» και στην υιοθέτηση από τον ΟΗΕ
ενός από τα σχέδια του καλλιτέχνη με το περιστέρι ως παγκόσμιο σύμβολο για την ειρήνη
(https://goulandris.gr/el/artwork/picasso-pablo-dove). Σε ό,τι αφορά τις δεξιότητες, εκτός από τις
πρακτικές στο πλαίσιο της εικαστικής δημιουργίας με τη χρήση και τον συνδυασμό διαφόρων υλικών,
από τις δηλώσεις των φοιτητών φαίνεται πως ενισχύθηκε η επικοινωνία και η αλληλεπίδραση με άλλους
φοιτητές και με τις διδάσκουσες παράλληλα με ένα αίσθημα μεγαλύτερης αυτοπεποίθησης, διάθεσης
ανταλλαγής απόψεων αλλά και γνωριμίας με άλλους συμφοιτητές τους που δεν γνώριζαν λόγω της εξ
αποστάσεως διδασκαλίας. Ενδεικτικό είναι το παρακάτω σχόλιο:
«Πέρα από τις προσωπικές σκέψεις που διατύπωσα στο χαρτί, διαβάζοντας και τις σκέψεις των
υπολοίπων ατόμων της ομάδας είδα και τι προβλημάτισε τους άλλους, πού στάθηκαν
εκείνοι περισσότερο. Μέσα από αυτό ένιωσα να τους γνωρίζω λίιιγο παραπάνω και
πήρα περισσότερο θάρρος να γράψω κι εγώ στο chat ή να ανοίξω μικρόφωνο»
(ΦΜ38).
Το δίπολο «πόλεμος-ειρήνη» της θεματικής ψηφιακής ξενάγησης και τα επιλεγμένα έργα αποτέλεσαν
αφορμή για αναφορές σε αξίες όπως η ελευθερία και η ειρήνη σε αντίθεση με τον πόλεμο:
«Επέλεξα το συγκεκριμένο έργο του Πικάσο, την paloma, το περιστέρι της ειρήνης διότι οι καιροί
που ζούμε είναι αρκετά δύσκολοι και πρέπει ο απώτερος σκοπός μας να είναι η ειρήνη» (ΦΕ23). «Η
κεντρική ιδέα του έργου […] είναι πόλεμος και ειρήνη. […]Οι κατασκευές μου είναι συμβολικές για
αυτό και η μια πλευρά έχει λευκά σπίτια και πολύχρωμα δέντρα ενώ δίπλα το κανόνι και όλο το
περιβάλλον είναι μαύρα» (ΦΕ85).
Τα περιβαλλοντικά προβλήματα και αναφορές στην ανάγκη της συλλογικής αντιμετώπισης διαφόρων
κοινωνικών καταστάσεων και περιβαλλοντικών ζητημάτων ήταν, επίσης, στο επίκεντρο πολλών κειμένων
και πλαστικών κατασκευών, κατά κύριο λόγο με αφορμή το έργο του Anshelm Kiefer «Το ατελιέ του
καλλιτέχνη» ή οπτικές μορφές έργων που παρουσιάστηκαν στην ξενάγηση, όπως αυτό του A. R. Penck
με τίτλο «Το κόκκινο ψάρι»:
«Ακούγοντας τις λέξεις πόλεμος, κατάθλιψη, "μαύρη πλευρά", περιβαλλοντική καταστροφή, ελπίδα
με παρακίνησαν να δημιουργήσω αυτή την κατασκευή. Εάν θα μπορούσα να δώσω έναν τίτλο σε
αυτήν, θα την αποκαλούσα "το τελευταίο πράσινο" το οποίο θέλει να δείξει την περιβαλλοντική
καταστροφή που έχει δεχτεί η Γη από τους πολέμους, τα χημικά, γενικότερα από τις ενέργειες των
ανθρώπων […] θα έλεγα πως δεν είναι αργά για να αλλάξουμε αυτήν την κατάσταση» (ΦΕ87). «Με
το κόκκινο ψάρι, εκφράζονται οι φόβοι και οι ανησυχίες για μια περιβαλλοντική και πυρηνική
καταστροφή και πρέπει να συμβάλλουν όλοι […] να παγιωθεί η παγκόσμια ειρήνη» (ΦΜ14).
Άλλοι φοιτητές αναφέρθηκαν στους καλλιτέχνες, στους τρόπους με τους οποίους εκφράζονται για να
αντιμετωπίσουν διάφορες καταστάσεις και να μεταδώσουν πανανθρώπινα μηνύματα, εμπειρίες, αξίες και
συναισθήματα, στη σημασία της τέχνης για τη ζωή του ανθρώπου και στον ρόλο των μουσείων. Επίσης,
οι φοιτητές αναφέρθηκαν στη στάση που πρέπει οι άνθρωποι να κρατούν όταν αντιμετωπίζουν δυσκολίες
όπως η υπομονή και η ελπίδα με αναφορές είτε γενικότερες στους καλλιτέχνες είτε ειδικότερες σε
συγκεκριμένα έργα:
«…πολλά μπορούν να αλλάξουν στον κόσμο μας αν δούμε τη ζωή μέσα από
την τέχνη και ασχοληθούμε, μελετήσουμε και εστιάσουμε στην τέχνη τόσο
σπουδαίων καλλιτεχνών που σε δυσχερείς συνθήκες (πόλεμος) έγιναν
δημιουργικοί και μέσω των έργων τους προσπαθούν να προωθήσουν την ειρήνη. Ταυτόχρονα, μας
βοηθούν να κατανοήσουμε τις καταστάσεις που βίωναν» (ΦΜ16). «Κάτι τέτοιες στιγμές εκτιμάμε
1034