ΠΡΑΚΤΙΚΑ 4ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ –EUROMED 2021

4 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψηφιοποίησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς
EUROMED 2021, 30/9 - 3/10/2021
Οι βασικές κλάσεις είναι το E5 Event, το οποίο συνέβη είτε σε κάποιο E53 Place είτε πιο συγκεκριμένα
σε κάποιο E18 Physical Thing, που θα μπορούσε να είναι για παράδειγμα κάποιο κτίριο ή κατασκευή.
Οι ιδιότητες (properties) μεταξύ αυτών των κλάσεων, ορίζουν τις σχέσεις τους. Μέσω των ιδιοτήτων
και της κληρονομικότητας τους, ορίζουμε τις σχέσεις μεταξύ γεγονότος και χώρου για κάθε ΣΕ. Τα
E53 Place και E18 Physical Thing χαρακτηρίζονται από κάποιο E94 Space Primitive που μπορεί να
περιέχει συντεταγμένες για να αποτυπωθεί αργότερα σε χάρτη. Οι Δράστες (E93 Actors) είναι
συμμετέχοντες σε κάθε Γεγονός. Κάθε Γεγονός E5 Event που συνέβη μέσα σε κάποιο E4 Period μέσα
στο χρόνο έχει ως αποτέλεσμα να αλλάζει το E55 Type ενός E53 Place ή ενός E18 Physical Thing.
Αυτό σηματοδοτεί και την αλλαγή κατάστασης σε ένα ΣΕ. Για παράδειγμα, ένα E81 Transformation
που είναι υποκλάση του E5 Event μπορεί να συνέβη σε κάποιο κτίριο E18 Physical Thing και να άλλαξε
τον Αρχιτεκτονικό του Τύπο E55 Type, σηματοδοτώντας ένα νέο κεφάλαιο στην χρήση του, δηλαδή
μια νέα κατάσταση στο ΣΕ. Το E81 Transformation μέσω του E5 Event κληρονομεί τις ιδιότητες του,
άρα έγινε σε κάποια E4 Period, έχει έναν δικό του E55 Type, συμμετείχε σε αυτό κάποιος E39 Actor.
Έτσι, αποτυπώνουμε σε CIDOC-CRM το ΣΕ ως σημείο εξέλιξης γεγονότων στον χρόνο.
Το CIDOC-CRM μας βοηθά επίσης να αποτυπώσουμε και το πολιτισμικό στιγμιότυπο: αν μια
εφαρμογή δεν αποθηκεύει τα πολλαπλά γεγονότα που συνέβησαν σε έναν χώρο ή δεν αποθηκεύει τις
αλλαγές στις ιδιότητες του, όπως πχ στον Τύπο, τότε εμφανίζεται το φαινόμενο του πολιτισμικού
στιγμιότυπου, γιατί δεν αποθηκεύονται όλες οι καταστάσεις του ΣΕ. Μπορούμε λοιπόν, με βάση το
CIDOC-CRM ως οδηγό σημασιολογικής συμβατότητας μεταξύ δεδομένων, να εντοπίζουμε Γεγονότα,
Δράστες, Χώρο και Χρόνο, ώστε να εντοπίσουμε τις κατάλληλες διασυνδέσεις και να καταλήξουμε σε
μια πιο αποτελεσματική γεω-οπτικοποίηση.
3. Συμπεράσματα
Η παρούσα έρευνα εστιάζει στο χώρο των ψηφιακών βιβλιοθηκών και στοχεύει στη βελτίωση του
τρόπου με τον οποίο οι ΨΒ διασυνδέουν τα γεωχωρικά πολιτιστικά δεδομένα τους. Συγκεκριμένα,
αποτελεί μια πρόταση αντιμετώπισης του φαινομένου του πολιτιστικού στιγμιοτύπου το οποίο
προέκυψε από τη μελέτη ενδεικτικών ΨΒ, και αφορά στο γεγονός ότι οι ΨΦ που γεω-οπτικοποιούν
γεωχωρικά πολιτιστικά δεδομένα δεν διασυνδέουν και δεν παρουσιάζουν επιτυχώς το σύνολο των
γεωχωρικών πολιτιστικών δεδομένων ανά σημείο ενδιαφέροντος.
Στο πλαίσιο αυτό, επανεξετάζει τον ορισμό των βιβλιοθηκών πολιτιστικής χαρτογράφησης ως μια
ειδική κατηγορία ΨΒ που περιέχουν γεωχωρικά πολιτιστικά δεδομένα, καθώς και τη λογική του
Πολιτιστικού Τομέα που περιγράφει τους μηχανισμούς διασύνδεσης και γεω-οπτικοποίησης των
πολιτιστικών δεδομένων βασισμένη στο Σημασιολογικό Ιστό. Θεωρούμε ότι ένας κοινός ορισμός των
Βιβλιοθηκών Πολιτιστικής Χαρτογράφησης με βάση τον Σημασιολογικό Ιστό θα υποστηρίξει την
έρευνα τους, προτείνοντας νέους τρόπους οργάνωσης και παρουσίασης των γεωχωρικών πολιτιστικών
δεδομένων, ανεξάρτητα από την τεχνολογία υλοποίησης της ΒΠΧ.
Η κοινή λογική μεταξύ των ΒΠΧ εστιάζει στην εύρεση των γεγονότων που συμπεριλαμβάνονται σε
ένα σύνολο δεδομένων. Τα γεγονότα συμπεριλαμβάνουν τόσο τον τόπο όσο και τον χρόνο που
παρατηρήθηκαν, έτσι αντιπροσωπεύουν την πολιτιστική εξέλιξη για κάθε σημείο ενδιαφέροντος. Αυτή
η λογική μετατρέπει ένα σημείο ενδιαφέροντος σε σκηνικό εξέλιξης του πολιτισμού με την πάροδο του
χρόνου. Για την ανακάλυψη γεγονότων σε γεωχωρικά πολιτιστικά δεδομένα, προτείνουμε τη χρήση
του CIDOC-CRM, ενός εννοιολογικού μοντέλου για τη σημασιολογική διαλειτουργικότητα που
εστιάζει στα γεγονότα. Καθώς τα γεγονότα μπορούν να αναφέρονται τόσο στον υλικό όσο και στον
αυλό πολιτισμό, διευρύνουν τις δυνατότητες των ΒΠΧ για να παρουσιάσουν μια αντιπροσωπευτική
302