ΠΡΑΚΤΙΚΑ 4ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ –EUROMED 2021

4 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψηφιοποίησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς
EUROMED 2021, 30/9 - 3/10/2021
στεφάνι από κλαδιά ελιάς 4 . Στο δεξί χέρι κρατούσε τη θεά Νίκη και στο αριστερό μεταλλικό σκήπτρο
με έναν αετό. Ο χιτώνας και τα σαντάλια του ήταν χρυσά, ο δε θρόνος ήταν στολισμένος με λίθους
πολύτιμους, ελεφαντόδοντο, χρυσό, έβενο κ.ά..
Στα αετώματα του ναού του Δία παρουσιάζονται τα εξής θέματα. Ανατολικά εικονίζεται η
προετοιμασία για την αρματοδρομία του νεαρού ήρωα Πέλοπα, που έδωσε το όνομά του στην
Πελοπόννησο και του Οινόμαου, βασιλιά της Πίσας 5 . Το έπαθλο αυτού του αγώνα ήταν η Ιπποδάμεια,
κόρη του Οινόμαου, την οποία είχε ζητήσει για γυναίκα του ο Πέλοπας. Εντύπωση προκαλεί το άγαλμα
του γέρου - μάντη 6 , ο οποίος μας προδιαθέτει για την επόμενη χρονική στιγμή, φαίνεται θλιμμένος διότι
γνωρίζει το τέλος του αγώνα που καταλήγει σε θάνατο. Το αέτωμα παρουσιάζει στη μέση τον Δία,
δεξιά τον Πέλοπα με την Ιπποδάμεια και αριστερά τον Οινόμαο με τη σύζυγό του. Συμπληρώνεται η
σκηνή με δούλους και ιπποκόμους, τους ηνιόχους, τους ηλικιωμένους θεατές και δυο μορφές που
παριστάνουν τους ποταμούς Κλάδεο και Αλφειό.
Η Κενταυρομαχία στη Θεσσαλία αποτελεί το γλυπτό διάκοσμο του δυτικού αετώματος. Οι Κένταυροι
στο γάμο του Πειρίθου μέθυσαν και θέλησαν να βιάσουν τις γυναίκες των Λαπίθων. Τότε έγινε
συμπλοκή 7 . Η σκηνή παρουσιάζει τον Απόλλωνα που προσπαθεί να σταματήσει τη συμπλοκή και
εκατέρωθεν του Απόλλωνα, ο Πειρίθους με τον Θησέα. Η Κενταυρομαχία συμβολίζει τη νίκη του
πολιτισμού και της λογικής εναντίον της κτηνώδους βίας.
ii.
Ο γλυπτός διάκοσμος του Παρθενώνα
Ο γλυπτός διάκοσμος του Παρθενώνα είναι εντυπωσιακός. Εντυπωσιακότερο όλων των αγαλμάτων
του Παρθενώνα υπήρξε το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς 8 . Η Αθηνά όρθια με χιτώνα από φύλλα
χρυσού, χρυσά πέδιλα με παραστάσεις ανάγλυφες με την Κενταυρομαχία. Το πρόσωπο, τα χέρια της
και όλα τα γυμνά μέρη της ήταν φτιαγμένα από ελεφαντόδοντο 9 . Στο κράνος είχε σφίγγα με δύο γύπες.
Το στήθος της Αθηνάς καλύπτονταν από την αιγίδα, η οποία ήταν διακοσμημένη με γοργόνειο, μυθικό
τέρας με κεφαλή και κορμό γοργόνας 10 , όπου συναντάμε φίδια. Στο ένα της χέρι κρατούσε τη θεά Νίκη
και στο άλλο το δόρυ, διακοσμημένο με ένα δράκο. Η Αθηνά ακουμπούσε στην ασπίδα της, στολισμένη
με ανάγλυφες παραστάσεις, στην εξωτερική πλευρά της ασπίδας είχε την Αμαζονομαχία, και στην
εσωτερική πλευρά τη Γιγαντομαχία. Η βάση του αγάλματος παρίστανε τη γέννηση της Πανδώρας 11 .
Το άγαλμα της Αθηνάς ήταν τεράστιο και αποτέλεσε καινοτομία για την εποχή εκείνη, σχετικά με την
τεχνική των αγαλμάτων που είχαν λατρευτικό σκοπό.
4 Εικόνα 1. Χρυσελεφάντινο άγαλμα του Διός στην Ολυμπία 350π.Χ,
https://el.wikipedia.org/wiki/Άγαλμα_του_Ολυμπίου_Διός#/media/File:Le_Jupiter_Olympien_ou_l%27art_de
_la_sculpture_antique.jpg , επίσκεψη 08-07-2021.
5
Εικόνα 2. Ανατολικό αέτωμα του ναού του Δία στην Ολυμπία: Προετοιμασία της αρματοδρομίας του
Πέλοπα και του Οινόμαου, 472-456 π.Χ. Ολυμπία, Αρχαιολογικό Μουσείο, http://www.greeklanguage.gr/digitalResources/ancient_greek/history/art/page_072.html,
επίσκεψη 08-07-2021.
6
Εικόνα 3. Ηλικιωμένος άνδρας (Ίαμος) από το ανατολικό αέτωμα του ναού του Δία στην Ολυμπία, 472-456
π.Χ. Ολυμπία, Αρχαιολογικό Μουσείο http://www.greeklanguage.gr/digitalResources/ancient_greek/history/art/page_072.html
, επίσκεψη 08-07-2021.
7
Εικόνα 4. Συμπλοκή Κενταύρου και Λαπιθίδας από το δυτικό αέτωμα του ναού του Δία στην Ολυμπία, 472-
456 π.Χ. Ολυμπία, Αρχαιολογικό Μουσείο http://www.greeklanguage.gr/digitalResources/ancient_greek/history/art/page072.html
, επίσκεψη 08-07-2021.
8
Εικόνα 5 . Χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς Παρθένου (440-438 π. Χ.)
http://www.eie.gr/archaeologia/gr/layout/images/02/zoom/108.jpg, επίσκεψη 08-07-2021.
9
https://el.wikipedia.org/wiki/Χρυσελεφάντινο_άγαλμα_της_Αθηνάς, επίσκεψη 08-07-2021.
10
http://el.wikipedia.org/wiki/Γοργόνειο_ασπίδας_(Αρχαιολογικό_Μουσείο_Ολυμπίας), επίσκεψη 08-07-
2021.
11
https://el.wikipedia.org/wiki/Χρυσελεφάντινο_άγαλμα_της_Αθηνάς, επίσκεψη 08-07-2021.
566