zeszyt nr 10/2011 - Zbliżenia Interkulturowe
zeszyt nr 10/2011 - Zbliżenia Interkulturowe
zeszyt nr 10/2011 - Zbliżenia Interkulturowe
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
Informacje<br />
stał jeszcze ofi cjalnie uznany przez szwajcarski<br />
Departament Polityczny, co znacznie<br />
utrudniło Battaglii funkcjonowanie w dyplomatycznych<br />
sferach i naraziło na niebezpieczeństwo<br />
wydalenia za działalność<br />
sprzeczną z przepisami tego kraju. Służbę<br />
swoją, polegającą na informowaniu możliwie<br />
najszerszej opinii publicznej o sytuacji<br />
w zniewolonym kraju, pełnił z niespotykanym<br />
rozmachem. Świadczą o tym raporty<br />
przesyłane do centrali emigracyjnego MSZ.<br />
Stał się wówczas autorem wielu materiałów,<br />
z których korzystały agencje prasowe przy<br />
wydawaniu swoich komunikatów. Tę znakomitą<br />
działalność propagandową przerwała<br />
dopiero wymiana personelu Poselstwa<br />
przeprowadzona w latach 1946/47.<br />
Wtedy to Battaglia powrócił do Wiednia,<br />
gdzie objął stanowisko profesora na tamtejszym<br />
uniwersytecie. Do końca swoich dni<br />
pozostał czynny, wygłaszał wykłady między<br />
innymi na temat kultury, literatury, genealogii<br />
i sytuacji polityczno-gospodarczej<br />
Polski.<br />
Wielokrotnie, przy różnych okazjach<br />
powtarzana jest teza, że badania prowadzone<br />
nad tą wyjątkową osobowością i dziełem<br />
tego pełnego życia wprost gwarantują niezwykle<br />
ważne odkrycia – zarówno historykom,<br />
jak i literaturoznawcom: polonistom,<br />
slawistom, germanistom i romanistom.<br />
Każdy z badaczy zostanie skonfrontowany<br />
z oczywistych względów z najróżniejszymi<br />
problemami, chociażby z rozproszeniem<br />
odnośnych materiałów archiwalnych,<br />
które można odnaleźć w najróżniejszych<br />
miastach Europy, a także w Stanach Zjednoczonych,<br />
co jest następstwem obydwu<br />
tragicznych w skutkach wojen światowych.<br />
Kolejną trudność w opracowaniu kompletnego<br />
katalogu jego prac stanowić będzie<br />
przypadkowość miejsc i czasu publikacji,<br />
<strong>10</strong>4<br />
ponieważ bardzo rzadko powstawały one<br />
w ramach większych projektów. Dodatkowym<br />
utrudnieniem będzie duża liczba<br />
pseudonimów używanych przez Battaglię<br />
w ciągu ostatnich trzech dziesięcioleci jego<br />
działalności oraz fakt, że w okresie emigracyjnym<br />
często był autorem materiałów<br />
przygotowywanych anonimowo dla innych<br />
publicystów i pisarzy. Jednak za poniesione<br />
wysiłki uczonych spotka nagroda w postaci<br />
nieprzejrzanej dotychczas wielości materiału,<br />
w którego skład wchodzi jak dotąd około<br />
5000 artykułów, 34 książki i broszury,<br />
a także obszerna korespondencja.<br />
Wspomniałem tutaj o książkach Ottona<br />
Forsta de Battaglii, które do dzisiaj stanowią<br />
doskonałe źródła do badań w wymienionych<br />
dziedzinach. W przestrzeni<br />
polskiej nauki złotymi zgłoskami zapisały<br />
się między innymi dwie pozycje tego<br />
autora, wciąż jeszcze stanowiące podłoże<br />
różnych analiz – wydana po niemiecku<br />
w 1946 roku w Zurychu monografi a Jan<br />
Sobieski. König von Polen, przetłumaczona<br />
w 1983 na język polski oraz wcześniejsza<br />
publikacja, biografi czne opracowanie zatytułowane<br />
Stanisław August Poniatowski und<br />
der Ausgang des alten Polenstaates, wydane<br />
w Berlinie w 1927 roku 4 . Niezwykle wartościową<br />
pamiątką, fragmentem spuścizny<br />
Ottona Forsta de Battaglii, jest jego korespondencja,<br />
stanowiąca od lat przedmiot<br />
licznych badań. Nakładem Państwowego<br />
Instytutu Wydawniczego w roku 1973<br />
wydano listy Tomasza Manna do Batta-<br />
4 Por. Zofi a Zielińska, Co przetrwało z książki<br />
Ottona Forsta-Battaglii „Stanisław August Poniatowski<br />
und der Ausgang des alten Polenstaates”, Berlin<br />
1927, [w:] Człowiek Śródeuropy, op. cit., s. <strong>10</strong>3-117<br />
i Bogusław Dybaś, Wizerunek Jana III Sobieskiego<br />
w biografi i autorstwa Ottona Forsta de Battaglii,<br />
tamże, s. 119-132.