zeszyt nr 10/2011 - Zbliżenia Interkulturowe
zeszyt nr 10/2011 - Zbliżenia Interkulturowe
zeszyt nr 10/2011 - Zbliżenia Interkulturowe
Erfolgreiche ePaper selbst erstellen
Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.
Recenzje<br />
Kultur im deutschsprachigen Raum – Polnische<br />
Motive in Dichtung und Publizistik<br />
der deutschen Schriftsteller” oraz „Deutsch-polnische<br />
Landesgeschichte”. Niezwykle<br />
interesujący szkic o historii recepcji<br />
polskiej kultury w Niemczech po wojnie<br />
zaprezentował Heinz Kneip, kreśląc nie tylko<br />
uwarunkowania polityczno-społeczne<br />
recepcji, ale również podkreślając zasługi<br />
konkretnych instytucji i twórców kultury<br />
dla promocji Polski w krajach niemieckojęzycznych.<br />
Autor wyróżnia 4 fazy<br />
recepcji kultury polskiej w Republice Federalnej<br />
Niemiec: pierwsza, utrzymująca<br />
się do ok. 1960 roku, uwarunkowana politycznie<br />
i historycznie, skutecznie przysłaniała<br />
spojrzenie na dokonania kulturalne<br />
w Polsce, a samo pojęcie „Polska” wypełnione<br />
było stereotypowymi wyobrażeniami<br />
sprzed wojny czy też pejoratywnie zabarwionymi<br />
poglądami na osiągnięcia kulturalne<br />
kraju dyktatorskiego (s. 221). W kolejnej<br />
fazie (mniej więcej do roku 1970)<br />
Kneip zauważa ożywienie zainteresowania<br />
kulturą polską m.in. dzięki staraniom indywidualnych<br />
osób i instytucji: „Im deutsch-polnischen<br />
Dialog tritt an die Seite der<br />
primär ideologischen Kontroverse allmählich<br />
die Bereitschaft, den als Folge des Krieges<br />
entstandenen Status quo anzuerkennen<br />
und althergebrachte stereotype Vorstellungen<br />
durch Information zu ersetzen. Das<br />
Demagogische tritt zurück und weicht der<br />
Information, dem Argument. Das ursprünglich<br />
politisch motivierte Interesse an Polen<br />
wandelt sich mehr und mehr zu einem<br />
kulturell motivierten“ (tamże). Znaczne<br />
odpolitycznienie recepcji kultury widoczne<br />
jest od lat 70-tych do przełomu polityczno-społecznego<br />
w 1989 r. (3 faza), wyrażone<br />
poprzez działalność instytucji kulturalnych<br />
np. w ramach obchodów dni kultury<br />
142<br />
licznych miast. Ostatnia, trwająca do dziś<br />
faza recepcji, uwarunkowana jest aktywnością<br />
licznych instytucji i stowarzyszeń<br />
państwowych, komunalnych oraz zaangażowaniem<br />
prywatnych osób – wszelkie<br />
ich działania możliwe są m.in. dzięki<br />
podpisanemu w 1991 r. Traktatowi między<br />
Rzeczypospolitą Polską a Republiką<br />
Federalną Niemiec o dobrym sąsiedztwie<br />
i przyjaznej współpracy czy obowiązującą<br />
od 1999 roku Umową między Rządem<br />
RP a Rządem RFN o współpracy kulturalnej.<br />
Heinz Kneip dowodzi w swoim szkicu,<br />
iż kultura polska nie jest w żadnym innym<br />
kraju tak widoczna i z wielką atencją odbierana<br />
jak właśnie w Niemczech. Zasługi<br />
przypisuje nie tylko instytucjom państwowym<br />
(jak np. Instytuty Polskie w Berlinie,<br />
Lipsku i Düsseldorfi e, Konsulaty Generalne<br />
w Monachium i Hamburgu, Deutsches<br />
Polen-Institut w Darmstadt), ale również<br />
docenia działalność różnych inicjatyw komunalnych<br />
(np. partnerstwa miast, liczne<br />
stowarzyszenia niemiecko-polskie, wymiana<br />
młodzieży, partnerstwa akademickie).<br />
Doskonałym uzupełnieniem problematyki<br />
przedstawionej w artykule Heinza<br />
Kneipa są kolejne szkice rozdziału o kulturze<br />
polskiej. Andrzej Kaluza, pracownik<br />
Deutsches Polen-Institut w Darmstadt, odnosi<br />
się również w swym artykule do recepcji<br />
kultury polskiej w Niemczech i działalności<br />
samego instytutu. Kaluza podkreśla<br />
zasługi tej ważnej instytucji dla promocji<br />
i rozwoju kultury i języka polskiego<br />
w Niemczech: Deutsches Polen-Institut<br />
organizuje liczne warsztaty kulturalne, zabiega<br />
o włączenie do programów szkolnych<br />
materiałów o problematyce polskiej,<br />
aby przybliżyć niemieckim uczniom elementy<br />
kultury i historii kraju zza wschodniej<br />
granicy, czy też pośredniczy w wydaniu
Change language