zeszyt nr 10/2011 - Zbliżenia Interkulturowe
zeszyt nr 10/2011 - Zbliżenia Interkulturowe
zeszyt nr 10/2011 - Zbliżenia Interkulturowe
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
Lucjan Meissner: Udane początki niemcoznawczej biografi styki politycznej<br />
ra pod kierunkiem prof. Fiedora obroniona<br />
została jako praca doktorska, biografi ą<br />
polityczną pióra R. Łosia pt. „Blaski i cienie<br />
władzy”, poświęconą socjaldemokratycznemu<br />
kanclerzowi RFN – Gerhardowi<br />
Schröderowi (1998-2003) i przygotowywaną<br />
obecnie pracą doktorska M. Ł. Andrzejewskiego<br />
pt. „Helmut Kohl. Versuch einer<br />
politischen Biographie aus polnischer Sicht.”<br />
Tak więc prace te, tak jak książka Żurka,<br />
która wprawdzie jest biografi ą cząstkową,<br />
ale jako publikacja może być wzorem naukowej<br />
rzetelności, wzbogacają dotychczasowy<br />
dorobek polskiego niemcoznawstwa<br />
i poszerzają nasza wiedzę o najnowszej<br />
i współczesnej historii Niemiec, będąc jednocześnie<br />
zachętą do dalszych studiów<br />
i analiz z zakresu tej atrakcyjnej dziedziny<br />
politologii, jaką jest udokumentowana i naukowo<br />
ujęta biografi styka polityczna.<br />
Liczącą kilkaset stron książkę Żurka<br />
przeczytają z ciekawością nie tylko profesjonalni<br />
historycy i politologowie, ale także<br />
doktoranci i studenci niemcoznawstwa,<br />
które już od dawna jest, obok niemieckiego<br />
literaturoznawstwa i językoznawstwa, częścią<br />
składową współczesnej polskiej germanistyki,<br />
uchodzącej pod względem poziomu<br />
za najlepszą zagraniczną germanistykę<br />
w świecie. A na marginesie ważna ciekawostka<br />
historyczna, o której jednak Żurek<br />
w swojej książce nie pisze: uczestnicząc<br />
w konspiracyjnym antynazistowskim kręgu<br />
byłego burmistrza Lipska – K. Goerdelera,<br />
J. Kaiser usiłował przekonać do udziału<br />
w konspiracji także Ko<strong>nr</strong>ada Adenauera,<br />
który, wypędzony przez hitlerowców<br />
z Kolonii, gdzie przez wiele lat sprawował<br />
urząd burmistrza, przebywał jako przeciwnik<br />
narodowo-socjalistycznego reżimu<br />
„na wewnętrznej emigracji.” Mimo iż Kaiser<br />
argumentował, że przeciwko Hitlero-<br />
wi zaangażowany jest liczący się krąg generałów<br />
Wehrmachtu, Adenauer propozycję<br />
Kaisera zdecydowanie odrzucił, wyrażając<br />
się przy tym ironicznie: „Czy Pan widział<br />
kiedyś generała z inteligentną twarzą?” J.<br />
Kaiser, będąc w latach antynazistowskiej<br />
konspiracji zwolennikiem „chrześcijańskiego<br />
socjalizmu” był potem w powojennych<br />
Niemczech ważną osobistością polityczną.<br />
Współtworzył CDU w radzieckiej strefi e<br />
okupacyjnej i był tam jej przywódcą. Uważał<br />
wtedy, że Niemcy mogą być pomostem<br />
„między Wschodem a Zachodem”. Opowiadał<br />
się za neutralnością przyszłych zjednoczonych<br />
Niemiec, a jednocześnie jako<br />
zasłużony chrześcijański działacz związkowy<br />
był personifi kacją lewego, socjalnego<br />
skrzydła w CDU. Był więc Kaiser na powojennej<br />
scenie politycznej postacią nietuzinkową,<br />
zwłaszcza gdy po opuszczeniu radzieckiej<br />
strefy okupacyjnej kontynuował<br />
swą działalność w Niemczech zachodnich,<br />
której ukoronowaniem był sprawowany<br />
przez niego urząd ministra ds. ogólnoniemieckich.<br />
Ale z racji swych partyjnych<br />
i rządowych stanowisk, a także z racji swych<br />
poglądów, Kaiser był jednocześnie uwikłany<br />
w problem polskiej granicy zachodniej:<br />
konsekwentnie reprezentował w tej kwestii<br />
linię polityczną Adenauera i jego rządu.<br />
Dystans badawczy Żurka, obiektywizm<br />
i powstrzymywanie się od ostrych<br />
politycznych ocen uwidoczniły się właśnie<br />
w przedstawieniu punktu widzenia Kaisera<br />
odnośnie granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej.<br />
Zamiast używać powszechnie stosowanego<br />
w polskiej publicystyce terminu<br />
„rewizjonizm”, autor zrelacjonował bez<br />
rozwiniętego komentarza konkretne wypowiedzi<br />
bohatera swej książki, który jednoznacznie<br />
negował naszą zachodnia granicę<br />
i wynikające z Umowy Poczdamskiej pra-<br />
163