zeszyt nr 10/2011 - Zbliżenia Interkulturowe
zeszyt nr 10/2011 - Zbliżenia Interkulturowe
zeszyt nr 10/2011 - Zbliżenia Interkulturowe
Erfolgreiche ePaper selbst erstellen
Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.
Monika Wolting: Jastrun, Andrzejewski, Borowski, Kruczkowski…<br />
Monika Wolting<br />
Jastrun, Andrzejewski, Borowski,<br />
Kruczkowski – gośćmi Kongresu<br />
Pisarzy NRD w latach 1950 i 1952<br />
Carsten Gansel (red.): Erinnerung als Aufgabe.<br />
Dokumentation des II. und III. Schriftstellerkongresses<br />
in der DDR 1950 und 1952. V & R unipress,<br />
Göttingen 2008.<br />
Nawet, jeżeli wydaje się, że recenzowaniu<br />
nie należy poddawać pozycji, znajdujących<br />
się na rynku księgarskim od trzech<br />
lat, to w przypadku tomu Carstena Gansela<br />
można poczynić wyjątek, jako że czytelnik<br />
spotyka się tu z pracą nie tracącą na wartości<br />
wraz z upływem lat. Gansel dokonał<br />
w wielkim edytorskim trudzie zestawienia<br />
kompletnej dokumentacji dwóch Kongresów<br />
pisarzy, organizowanych w NRD w latach<br />
1950 i 1952. Tom imponuje nie tylko<br />
edytorską skrupulatnością, przejawiającą się<br />
w krytycznej części uzupełnień do protokołów<br />
wystąpień kongresowych, czy ilością<br />
stron (673), ale również naukową rzetelnością<br />
w omówieniu paradygmatu pamięci<br />
w kontekście opracowania przeszłości<br />
Związku Pisarzy.<br />
Zainteresowanie literaturoznawcze autora<br />
i wydawcy pozycji tą tematyką sięga<br />
roku 1990, kiedy to na Wyjątkowym Kongresie<br />
Pisarzy w NRD Heinz Kahlau wysunął<br />
propozycję wszczęcia badań nad historią<br />
Związku. 31 grudnia 1990 roku Związek<br />
zakończył swe istnienie, dokumenty<br />
40-letniej historii jego działalności przeszły<br />
w posiadanie Związku Pisarzy Niemieckich<br />
(Verband deutscher Schriftsteller). Impuls<br />
Kahlauer dał początek najpierw dwóm pozycjom,<br />
odnoszącym się tematycznie do pozbawienia<br />
obywatelstwa Wolfa Biermanna<br />
(Die Biermann Ausbürgerung – ein deutsch-deutscher<br />
Fall, 1994) oraz do debat literatów<br />
NRD (Verfeindete Einzelgänger.<br />
Schriftsteller streiten über Politik und Moral,<br />
1996), wydanym pod kierownictwem<br />
Carstena Gansela. Recenzowana tu dokumentacja<br />
powstała w ramach projektu badawczego<br />
Komisji Historycznej Związku<br />
Pisarzy Niemieckich i bazuje na projekcie<br />
naukowym Gansela, dotyczącym rozwoju<br />
systemu literatury w Radzieckiej Strefi<br />
e Okupacyjnej i wczesnej NRD (1945-<br />
1961).<br />
Tom otwiera 59 stronicowy zarys historii<br />
trzech Kongresów z zaznaczeniem kroniki<br />
ich przygotowań, przeprowadzenia<br />
i wszelkich następstw. Autor powołuje się<br />
metodologicznie na teorię pola literackiego<br />
Bourdieu, wprawdzie zaznaczając pewną<br />
nieadekwatność teorii w warunkach realnego<br />
socjalizmu, jednakże jak pisze: „Pole kulturalne,<br />
względnie literackie tworzą pewien<br />
wyjątek, ponieważ dla pisarza kapitał ekonomiczny<br />
nie wydaje się być pierwszorzęd-<br />
165
Change language