zeszyt nr 10/2011 - Zbliżenia Interkulturowe
zeszyt nr 10/2011 - Zbliżenia Interkulturowe
zeszyt nr 10/2011 - Zbliżenia Interkulturowe
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
Recenzje<br />
Fiedor, R. Gelles, K. Gelles (Uniwersytet<br />
Wrocławski), W. Stępiński, W. Burger<br />
(Uniwersytet Szczeciński), R. Łoś (Uniwersytet<br />
Łódzki), a także S. Góralski i S. Sulowski<br />
(Uniwersytet Warszawski), którzy<br />
okresowo byli pracownikami polskich placówek<br />
dyplomatycznych w RFN. Do tego<br />
dorobku należy jeszcze dodać analityczne<br />
prace, będące udanymi próbami syntetycznego<br />
ujęcia najnowszych dziejów Niemiec,<br />
poczynając od klęski III Rzeszy w 1945 r.,<br />
a kończąc na zjednoczeniu Niemiec w 1990<br />
r. i ostatnich 20 latach, jakie minęły od tego<br />
wielkiego wydarzenia (zob. m.in. Historię<br />
Niemiec współczesnych E. Cziomera).<br />
Bo historia polityczna RFN jest jednocześnie<br />
historią niemieckiej chadecji i niemieckiej<br />
socjaldemokracji. Tak więc w kontekst<br />
ten wpisują się zarówno polskie publikacje<br />
niemcoznawcze przygotowane w ośrodkach<br />
uniwersyteckich, jak i w wyspecjalizowanych<br />
w tematyce niemieckiej instytutach<br />
badawczych, wśród których wiodącą placówką<br />
naukową jest nadal Instytut Zachodni<br />
w Poznaniu. Liczącą się instytucją naukową<br />
był także (i pozostał nadal) Polski<br />
Instytut Spraw Międzynarodowych, powiązany<br />
personalnie i organizacyjnie z Ministerstwem<br />
Spraw Zagranicznych. Rzecz<br />
jednak w tym, że spora część niemcoznawczych<br />
publikacji PISM powstała na zamówienie<br />
MSZ, a ich autorzy łączyli działalność<br />
naukowo-badawczą z zawodową pracą<br />
w polskiej dyplomacji (M. Tomala, J. Sułek,<br />
okresowo wymienieni już S. Sulowski,<br />
W. M. Góralski oraz inni). O ile więc prace<br />
MSZ-owskich niemcoznawców, nie ujmując<br />
nic ich naukowej wartości, podyktowane<br />
były często „potrzebom chwili”,<br />
o tyle twórczość niemcoznawców uniwersyteckich<br />
wyróżniała się znacznie większym<br />
obiektywizmem, a przede wszystkim znacz-<br />
162<br />
ną bezstronnością ferowanych ocen. Oczywiście,<br />
centralną postacią polskich publikacji<br />
niemcoznawczych traktujących o CDU/<br />
CSU był kanclerz Ko<strong>nr</strong>ad Adenauer, którego<br />
koncepcjom i polityce poświęcono<br />
także prace „pisane na stopień akademicki”.<br />
Bardzo ważnymi pozycjami wśrod tych<br />
publikacji są m.in. – wydana w 1995 r.<br />
w Lublinie, przetłumaczona na język polski<br />
z niemieckiego, biografi a Ko<strong>nr</strong>ada Adenauera<br />
pióra G. Uexkül oraz praca zbiorowa<br />
pod redakcją Hansa Petera Mensinga<br />
i Krzysztofa Ruchniewicza pt. Ko<strong>nr</strong>ad Adenauer<br />
– człowiek, polityk i mąż stanu, Warszawa<br />
2001, którą przygotował międzynarodowy<br />
zespół ekspertów zajmujących się<br />
profesjonalnie polityką niemieckiej chadecji<br />
i jej historycznym przywódcą, jakim<br />
był sprawujący 14 lat swój wysoki urząd<br />
(1949-1963) pierwszy Kanclerz Republiki<br />
Federalnej Niemiec. Nota bene praca ta doczekała<br />
sie <strong>10</strong> lat temu wnikliwej recenzji<br />
na łamach „Zbliżeń”.<br />
Ten zwięzły informacyjny wstęp niezbędny<br />
jest do zakwalifi kowania i oceny<br />
książki Marka Żurka na tle dotychczasowego<br />
bogatego dorobku polskiego niemcoznawstwa<br />
i jego głównych nurtów tematycznych.<br />
Otóż interesujące udokumentowane<br />
studium Żurka mieści się bez wątpienia<br />
w grupie publikacji uniwersyteckich, których<br />
zalety naukowe są niepodważalne. Natomiast<br />
tematycznie i wg kryterium formy<br />
i gatunku – książka mieści się w pisarstwie<br />
politologicznym, który nazywamy biografi -<br />
styką polityczną. Jest to w polskim niemcoznawstwie<br />
kierunek nowy, który dotychczas<br />
może się poszczycić stosunkowo niewielkimi<br />
osiągnięciami: m.in. przygotowaną<br />
w swoim czasie w Uniwersytecie Wrocławskim<br />
biografi ą polityczną prezydenta RFN<br />
Gustawa Heinemanna (1969-1974), któ-