De maskers van Odin

4 DE MASKERS VAN ODIN
vikingen moet zijn voorafgegaan. Te oordelen naar de
denkbeelden die zijn opgenomen in hun verhalen, gaf hun
wereldbeeld blijk van een bekendheid met de vele krachten
en vermogens die we nu met verschillende namen aanduiden
en die de wetenschap de afgelopen honderd jaar heeft
herontdekt. Als we bedenken dat de Oud-Noorse traditie,
hoewel deze in essentie teruggaat tot een onbekende
prehistorie, de ruwe en gewelddadige wereld van de vikingstrijders
moest doormaken en bij het beschrijven van de
avonturen van goden en reuzen ongetwijfeld een meer
levendig palet moest oproepen dan oorspronkelijk werd
gebruikt, is het opmerkelijk hoeveel diepzinnige filosofie
voor ons in deze tijd herkenbaar is.
Vele generaties die de verhalen vertelden en opnieuw
vertelden ontbrak het waarschijnlijk aan een inzicht in de
betekenis ervan; voor hen dienden de verhalen alleen maar
om in de lange donkere nachten de tijd te verdrijven en om
de hemel en de aarde te laten bewonen door goden en
helden. Als ze daarbij intussen de oude kennis voor later
bewaarden, voor meer ontvankelijke generaties, wie zal dan
zeggen dat dit niet het doel was van de mythografen? Het is
werkelijk een wonder dat deze gedichten en verhalen nog
steeds bestaan, wanneer je bedenkt hoe weinig van onze
bestsellers zelfs het jaar van hun publicatie overleven. Als
mythen alleen maar alledaagse gebeurtenissen weergaven,
werkelijk gebeurd of verzonnen, dan waren ze langgeleden
al vergeten. Hun lange levensduur moet te danken zijn aan
een ingebouwde bestendigheid die berust op een ondergrond
van werkelijkheid, geheel onafhankelijk van de
omstandigheden van het klimaat en het gebied die aan het
verhaal hun kleur geven. De meeste mensen zijn bekend
met een rijkdom aan klassieke verhalen, heldendichten, en
de mythologieën van verschillende groepen mensen; we
leren ze kennen als kinderen en, als ouders, geven we ze