Türkiye'de Yükseköğretim: Karşılaştırmalı Bir Analiz - SETA

TÜRKİYE’DE YÜKSEKÖĞRETİM
kuruluşunu, görevlerini ve yapısını düzenleyen 131. madde ise şu
şekildedir:
Yükseköğretim kurumlarının öğretimini planlamak, düzenlemek, yönetmek,
denetlemek, yükseköğretim kurumlarındaki eğitim-öğretim ve
bilimsel araştırma faaliyetlerini yönlendirmek bu kurumların kanunda
belirtilen amaç ve ilkeler doğrultusunda kurulmasını, geliştirilmesini ve
üniversitelere tahsis edilen kaynakların etkili bir biçimde kullanılmasını
sağlamak ve öğretim elemanlarının yetiştirilmesi için planlama yapmak
maksadı ile Yükseköğretim Kurulu kurulur.
(Değişik ikinci fıkra: 7/5/2004–5170/8 md.) Yükseköğretim Kurulu,
üniversiteler ve Bakanlar Kurulunca seçilen ve sayıları, nitelikleri, seçilme
usulleri kanunla belirlenen adaylar arasından rektörlük ve öğretim
üyeliğinde başarılı hizmet yapmış profesörlere öncelik vermek sureti
ile Cumhurbaşkanınca atanan üyeler ve Cumhurbaşkanınca doğrudan
doğruya seçilen üyelerden kurulur.
Kurulun teşkilatı, görev, yetki, sorumluluğu ve çalışma esasları kanunla
düzenlenir.
Diğer yandan, 1982 Anayasasının 132. maddesine göre “Türk Silahlı
Kuvvetleri ve Emniyet teşkilatına bağlı yükseköğretim kurumları
özel kanunlarının hükümlerine tabidir.”
4.2.1.3. Anayasa Taslaklarında Üniversite Konusu
1982 Anayasası hazırlandığı tarihten itibaren sürekli eleştirilmiştir.
Olağanüstü şartların ürünü olarak ortaya çıkan Anayasa, normalleşen
Türkiye’nin ihtiyaçlarına cevap vermekten uzak kalmıştır. Bu
nedenle de 1987 yılından itibaren çok önemli Anayasa değişiklikleri
yapılmıştır. Bu değişikliklerin ortak amacı, Anayasa’nın neredeyse
tamamına hâkim olan depolitizasyonu, siyasetin alanını genişletmek
suretiyle ortadan kaldırmak ve temel hak ve özgürlükler alanını genişletmekti.
Nitekim 1987, 1995, 2001 ve 2004 değişiklikleri bu amacı
gerçekleştirmeye yönelikti. Hemen belirtmek gerekir ki, bu değişikliklerin
gerçekleşmesinde iç dinamikler kadar hatta onlardan daha fazla
Avrupa Birliği (AB)’ne üyelik hedefinde somutlaşan dış dinamikler
belirleyici olmuştur. Özellikle 2001 ve 2004 Anayasa değişiklikleri,
mevcut Anayasa’yı Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne uyumlu hale
140