Türkiye'de Yükseköğretim: Karşılaştırmalı Bir Analiz - SETA

TÜRKİYE’DE YÜKSEKÖĞRETİMİN TEMEL MESELELERİ
YÖK, kapasite artışını yaparken bu artışın, belli bir planlama çerçevesinde
olmasını ve fakülteler arasında dengeli bir şekilde dağılmasını
şimdiye kadar sağlayamamıştır. Örneğin, Yüzüncü Yıl Üniversitesi
Ziraat Fakültesindeki bir bölümde 19’u öğretim üyesi olmak
üzere 42 öğretim elamanının olduğu bir dönemde, bu bölümde sadece
25 öğrenci eğitim görmekteydi (Şimşek, 2006). Ayrıca, tüm üniversiteler
için öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı 57, öğretim
elemanı başına düşen öğrenci sayısı 28 iken bu sayılar eğitim fakülteleri
için sırasıyla 86 ve 38’dir (YÖK, 2007). Siirt Eğitim Fakültesi’nde
öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı 867’dir.
Eğitim fakültelerinde durum böyleyken, başka fakültelerde durum
farklıdır. Örneğin, Türkiye’nin Sağlık İnsangücü Durum Raporu,
sağlık bilimlerinde eğitim veren fakültelerin kapasitelerinin çok altında
öğrenciye eğitim verdiklerini ortaya koymuştur (YÖK & Sağlık
Bakanlığı, 2008). Rapora göre, ülkemizdeki tıp fakültesi sayısı 1986–
1987 öğretim yılında 21 iken, 2006–2007 öğretim yılında bu sayı
47’ye, bu fakültelerdeki öğrenci sayısı ise aynı dönemde 29,759’dan
33,537’ye ulaşmıştır. Öğretim üyesi sayısı ise, bu dönemde 2,007’den
8,512’ye yükselmiştir. Öğrenci sayısının öğretim üyesi sayısına oranı
da 14.8’den 3.9’a düşmüştür (bkz. Tablo 8). Bu oran, Avrupa ülkeleriyle
kıyaslandığında oldukça düşük kalmaktadır (Almanya’da
22.5; İspanya’da 14.4; İtalya’da 11.8; Fransa’da 10.8; Slovakya’da 7.3;
Slovenya 6.0; Finlandiya 5.1; Danimarka 4.2). 1983–1984 öğretim yılında
ülkemizdeki 8 diş hekimliği fakültesinde 3,598 öğrenci ve 504
öğretim üyesi varken, 2006–2007 öğretim yılında fakülte sayısı 24’e
yükselmiş ve bunlardan 18’i eğitim verirken, öğrenci sayısı 5,873’e
ve öğretim üyesi sayısı ise 1,480’e ulaşmıştır. Öğretim üyesi başına
düşen öğrenci sayısı ise 7.1’den 3.9’a düşmüştür. 1983–1984 öğretim
yılında eczacılık fakültesi sayısı 7, toplam öğrenci sayısı 3,667 ve öğretim
üyesi sayısı 366 iken, 2006–2007 öğretim yılında fakülte sayısı
12’ye, öğrenci sayısı 4,572’ye ve öğretim üyesi sayısı 824’e çıkmıştır.
Öğrenci sayısının öğretim üyesi sayısına oranı ise, 10.0’dan 5.5’e
düşmüştür. Bu rakamlardan anlaşıldığı üzere, ülkemizde mevcuttan
daha fazla sayıda öğrenci yetiştirecek sağlık bilimleri fakülteleri ve
öğretim üyesi olduğu görülmektedir.
183