Türkiye'de Yükseköğretim: Karşılaştırmalı Bir Analiz - SETA

TÜRKİYE’DE YÜKSEKÖĞRETİM
larca değiştirilmesine rağmen, bugüne kadar kimseyi memnun
etmemiştir.
5.
Yeniden yapılandırma konusundaki uzlaşıya rağmen, nasıl bir
strateji izleneceği ve neler yapılması gerektiği konusunda farklı
kesimlerce kabul edilen genel bir çerçeve ortaya konulamadığı
için, yükseköğretimi yeniden düzenleme adına derinlikli ve kapsayıcı
bir adım atılmamıştır.
YÜKSEKÖĞRETİM: KAVRAMSAL ÇERÇEVE
6.
Dünyadaki çeşitli ülkelerin yükseköğretim politika ve uygulamalarına
bakıldığında, yükseköğretim sistemlerinin toplumun
ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde yeniliklere açık olduğu görülmektedir.
Yükseköğretimle ilgili tartışmalar, üniversite kavramının
tarihsel seyri, üniversite özerkliği, akademik özgürlük,
yükseköğretimin değişen bağlamı, toplumsal bir kurum olarak
yükseköğretim, endüstri olarak yükseköğretim, kurumsal yönetim
ve akademik liderlik ile nitelik ve kaynak sorunları üzerine
yoğunlaşmaktadır. Bu bağlamda, Türkiye’nin de yükseköğretim
alanında dünyada gözlemlenen gelişmelerden uzak durması
mümkün görünmemektedir. Zaten Avrupa Birliği ve OECD ülkelerinde
yükseköğretim alanındaki gelişmeler ve önemli dönüşümler,
Türkiye’yi de etkilemektedir.
DÜNYADA YÜKSEKÖĞRETİM SİSTEMLERİ
7.
8.
Dünyada üniversiteler temelde üç amaca hizmet etmektedirler:
Araştırma yoluyla bilgi üretmek, eğitim yoluyla yeni nesillere bilgi
aktarmak ve toplumun ihtiyaçlarına uygun hizmetler sunmak.
Bu üç amacın her birinin ne derece öne çıkarıldığı ve üniversitelerin
örgütlenme biçimleri, ülkeden ülkeye değişmektedir.
Dünya yükseköğretiminde her ne kadar Amerikan yükseköğretim
sistemi bir model olarak ön plana çıksa da, raporda incelenen
Federal Almanya, Fransa, İngiltere, İsveç, Polonya, İsrail, Japonya
ve Çin Halk Cumhuriyeti örneklerinde olduğu gibi, dünyada tek
bir modelin olmadığı görülmektedir. Bu ülkelerde yükseköğretime
giriş sistemi, idari yönetim, mali yapı ve kalite güvencesi
16