Türkiye'de Yükseköğretim: Karşılaştırmalı Bir Analiz - SETA
Türkiye'de Yükseköğretim: Karşılaştırmalı Bir Analiz - SETA
Türkiye'de Yükseköğretim: Karşılaştırmalı Bir Analiz - SETA
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TÜRKİYE’DE YÜKSEKÖĞRETİM<br />
İkinci düzenleme, 1960 tarihli 115 sayılı kanunla yapılmıştır.<br />
Müstakil bir üniversite kanunu olmamakla beraber, esaslı değişiklikler<br />
getirdiği için ayrı bir düzenleme olarak düşünülmelidir. Yaşanan<br />
dönemin etkisiyle, hükümetin üniversiteler üzerindeki yetkilerini<br />
kaldırmaya yönelik kurallar getirmektedir. Üçüncü düzenleme, 1973<br />
tarihli 1750 sayılı kanun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kanunla<br />
birlikte merkezileşme eğilimi ortaya çıkmaktadır. Ancak bu merkezileşmenin,<br />
denge gözeten ve üniversitelerin özerkliklerini koruyucu<br />
bir mahiyet taşıdığı belirtilmelidir. Son düzenleme ise 1981 yılında<br />
çıkarılan 2547 sayılı, halen yürürlükte bulunan ve birçok maddesinde<br />
çeşitli değişiklikler yapılmış kanundur.<br />
4.2.2.1. 1946 Tarihli Kanuna Kadar Üniversitelerle İlgili Düzenlemeler<br />
31 Mayıs 1933 tarihli ve 2252 sayılı kanunla, 31 Temmuz 1933<br />
günü darülfünun ilga edilmiş ve 1 Ağustos 1933 günü üniversite<br />
kurulmuştur. Kısa bir kanunla yapılan bu düzenleme, üniversitenin<br />
kurumsal yapısı ve işleyişi ile ilgili herhangi bir esas getirmemektedir;<br />
yani kanunla üniversite düzenlenmemiştir. Bu tür düzenlemeleri<br />
yapmak için, Hükümete ve Maarif Vekâletine yetki verilmiştir. Tamamen<br />
yeni ve “yabancı” bir yapının nasıl oluşacağı, nasıl işleyeceği<br />
tam olarak tasavvur edilemediğinden, kanunla sabit bir düzenleme<br />
getirmek yerine, daha hızlı ve gerektiğinde kolay değişebilen mekanizmalarla<br />
oluşuma yön vermek istenmiş olmalıdır.<br />
Nitekim 30 Mayıs 1934’te Resmi Gazete’de yayımlanan “İstanbul<br />
Üniversitesinin Muvazene-i Umumiyeye Alınmasına Dair Kanun”la<br />
sadece mali hususların düzenlenmesi tercih edilmiştir. <strong>Bir</strong> süre sonra,<br />
Bakanlar Kurulu kararıyla “İstanbul Üniversitesi Talimatnamesi” çıkartılmış<br />
ve üniversite teşkilatı 24 Ekim 1934 tarihli Resmi Gazete’de<br />
yayımlanan bu talimatnameyle düzenlenmiştir. Talimatname’nin<br />
ilk maddesinde, üniversitenin amacı, “bilgi sahalarında araştırmalar<br />
yapmak, milli kültürü ve yüksek bilgiyi genişletmeğe ve yaymağa<br />
çalışmak, devlet ve memleket hizmet ve işleri için ergin ve olgun<br />
unsurlar yetişmesine yardım etmek …” şeklinde açıklanmıştır. Bu<br />
düzenlemeden, üniversitenin amacının “bilim üretmek” ve “eğitim<br />
yapmak” olduğu anlaşılmaktadır. Üniversiteler ve öğretimle ilgili<br />
150