Türkiye'de Yükseköğretim: Karşılaştırmalı Bir Analiz - SETA

TÜRKİYE’DE YÜKSEKÖĞRETİM
kendi bölgelerindeki sektörlerle ilişkiler kurmalı ve yerel piyasanın
ihtiyaçlarını gözetmelidirler. Sayıları 600’ü aşkın MYO’ların daha etkin
bir yönetim ve hizmet için, birleştirilerek nispeten daha büyük
65–85 adet bölgesel kuruma dönüştürülmesi önerilmiştir (Mihkail,
2006). Ayrıca MYO’lar için YÖK benzeri bir üst kurul kurulması gerektiği
de dile getirilmiştir. Bunun yanı sıra, her bir MYO, müfredatını
oluşturmak ve sanayi ile güçlü ilişkiler kurmak için, kendi bölgesindeki
iş adamlarının ve yerel yöneticilerin temsil edildiği danışma
komiteleri kurmalıdır. Dahası, üniversiteler kendi bölgelerindeki iş
sektörlerini inceleyecek bir kariyer birimini kurmalıdırlar. Bu birim,
mezunları ve bölge ekonomisini incelemeli ve gerektiğinde müfredat
değişikliği önermelidir.
Üniversiteler, patent alma, lisanslama, teknoloji transferi ve sanayi
ile teknoloji konusunda işbirliğine gitme gibi konularda, diğer
ülkelere kıyasla oldukça durağan bir görüntü arz etmektedirler. Öğretim
üyelerinin danışmanlık ücretlerinin yüksek olması, üniversite
ile iş dünyası işbirliğini olumsuz yönde etkileyen bir etmendir (TE-
PAV, 2007). Bunun sebebi, mevcut mevzuat gereği, danışmanlıktan
elde edilecek gelirlerin büyük bölümünün döner sermayeye devredilmesidir.
Dolayısıyla öğretim üyesi, kendisine bir şirket tarafından
yapılan ödemenin ancak küçük bir bölümünü alabilmektedir.
Bu uygulama sonucunda öğretim üyesi yüksek miktarlarda danışmanlık
ücreti talep etmektedir veyahut kayıt dışı ekonomi artmaktadır.
Üniversite ile iş dünyası arasındaki ilişkilerin açık bir şekilde
gelişmesi için, döner sermaye mevzuatının gözden geçirilmesi zorunludur.
Ayrıca, öğretim üyesi mesai saatleri dışında her türlü işi
yapmakta tamamen serbest olmalıdır. Böyle bir mekanizma, öğretim
üyelerinin toplumla ve iş dünyasıyla daha fazla ilişki kurmasını
teşvik edecektir.
Daha önce değinildiği gibi, üniversitenin toplumun ve iş dünyasının
beklentilerine hızlı cevap verebilmesi için, kurumlar arası farklılaşma
şarttır. Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlen dirilmesi
Projesi (MEGEP) ve Türkiye İş Kurumunun birlikte yaptıkları “İş Piyasası
ve Beceri İhtiyaçları İncelemesi 2005” adlı çalışmada, sektörler
ve bölgeler arası ihtiyaç farkları ortaya çıkmıştır (bkz. Şekil 6).
198