07 31 Ocak - 2 Şubat 2007 Kütahya - Akademik Bilişim Konferansları

Geliştirilmekte Olan Görüntü Sıkıştırma Standardı JPEG2000 ve Eklenen Yeni ÖzellikleriEvgin Göçeri, A. Kadir YaldırGünümüzdeki teknoloji ile bu probleme tekçözüm, görüntünün depolanması ve iletimindenönce sıkıştırılmasıdır. JPEG2000 dalgacıkteknolojisine dayalı sıkıştırma yöntemlerinikullanan bir çeşit görüntü kodlama tekniğinesahiptir.JPEG2000 ile çeşitli çözünürlükleri, kaliteleri,parçaları veya uzaysal bölgeleri sıkıştırılmışdosyayı açmadan görüntülemek mümkündür.Bu çalışmada takip ettiğimiz yaklaşım şu şekildedir:Birinci bölümde konu ile ilgili girişyapıldıktan sonra, ikinci bölümde standardınbölümleri üzerinde durulmaktadır. Üçüncübölümde, JPEG2000 standardının kodlama(encoding) tekniği, en önemli özelliği olandalgacık dönüşümü ile görüntü sıkıştırma aşamasıayrıntılı olmak üzere, diğer aşamaları daaçıklanmaktadır. Son bölümde ise standardınönemli özelliklerine değinilmektedir.2. JPEG2000 Standardının BölümleriJPEG2000 standardı iptal edilen bölümle birliktetoplam 12 bölümden oluşmaktadır. Birincibölümü (çekirdek bölüm) uluslararası standartolarak yayınlanmış olup diğer beş bölüm(2.bölüm-6.bölüm) tamamlanmak üzere vediğer dört yeni bölüm (8.bölüm-11.bölüm) isegeliştirilme aşamasındadır.Çekirdek kodlama sistemi, JPEG2000’in birincibölümü olup çekirdek yapısını tanımlar. Bubölüm JPEG2000 kod dizin yapısını ve görüntülerinkodlanması için gerekli adımları içerir.Standardın diğer bölümleri dosya uzantıları vediğer çeşitleri ile ilgili olup mevcut uygulamalardakullanılan bölüm sadece bu ilk bölümdür.Uzantılar olarak adlandırılan ikinci bölüm, katsayımiktarlarını belirten değerleri ve dalgacıkbölümleme formlarının daha esnek olması gibiözelliklerin yanında, JP2 tabanlı olan fakat katmanlarıhareketli görüntüleri ve genişletilmişrenk uzayını ve daha fazlasını destekleyen yenibir dosya biçimi olan JPX tanımlamasını, fotoğrafgörüntüleme için zengin veri kümesi (DIG35özelliklerine dayalı) gibi özellikleri de içerir.Standardın üçüncü bölümü hareketli JPEG2000olarak bilinir. Özellikle sayısal kameralar ileçekilen video görüntülerin depolanması, yüksekkaliteli çerçeve tabanlı görüntü kaydetmeve güncelleme, sayısal sinemalarda, tıbbi veuydu görüntüleme işlemlerinde etkili olacağıdüşünülmektedir.Uyumluluk olarak adlandırılan dördüncü bölümündekod çözümlemede kullanılan üç sınıftanımlanır. Çünkü, kodlama yapan kişiler (encoders)kod çözümleme işleminde (decoding)bu standartta nelere gerek duyulduğunu bilmekiçin standardı incelemek isteyeceklerdir.Beşinci bölüm, oluşturulacak olan yazılımınkullanımının kolaylaştırılmasını amaçlayan referansyazılımı bölümüdür.Altıncı bölüm, belge görüntülemek için KarışıkRaster İçerik (Mixed Raster Content) kullananJPM dosya formatını tanımlamaktadır. JPMher sayfada çeşitli nesneler olan çok sayfalıbelgeleri depolayabilir.Yedinci bölümün geliştirilmesi iptal edilmiştir.Sayısal ortamda yapılan çalışmalar kolaylıklakopyalanabilmekte, yasal veya yasal olmayanyollardan görüntü üzerinde bir takım işlemleryapılabilmektedir. Bu nedenle görüntülemeuygulamalarında güvenlik önemli bir özelliktir.Görüntünün çeşitli bölümlerini güvenli halegetirmek için yapılan işlemleri içeren sekizincibölüm JPSEC (Güvenlikli JPEG2000) olarakadlandırılmaktadır.68Dokuzuncu bölüm, JPIP (Etkileşimli araçlar,API’ler ve protokoller) olarak adlandırılan istemci\sunucuprotokolüdür.Geliştirilmesi planlanan onuncu bölüm ile üçboyutlu görüntülerinde kodlanmasına olanaksağlanması amaçlanmaktadır.