07 31 Ocak - 2 Şubat 2007 Kütahya - Akademik Bilişim Konferansları

Linux ile Ağ YönetimiYavuz Selim Kömür, Can Uğur AyferÜniversitesi’nde hiç bir ticari yönlendiricikullanılmamaktadır. Bunun nedeni ekonomikdeğil; Linux yönlendiricilerin daha kolay kurulmaları,yönetilmeleri, yedeklenebilmelerive gereksinimlerimize çok daha kolay uyarlanabilmeleriolmuştur.Bilkent Üniversitesi’nin ağı; üç İnternet çıkışıolması nedeniyle bir otonom sistem (Autonoumoussystem; AS) olarak işletilmektedir. Buözellik, komşu otonom sistem lerle (UlakNetve MeteksanNet) BGP-4 (Border Gate Protocol)ile yönlendirme bilgisi alışverişini gerektirmektedir.BGP sayesinde, bu üç hattımızdanbirinde sorun olduğunda, ağ yöneticilerininmüdahalesine gerek kalmadan trafik diğer ikihatta otomatik olarak kayabil-mektedir. Sorunortadan kalktığında ise tercih edilen ara birimlertrafiği tekrar üstlenmektedir. Üniversitemizinüç bağlantısının toplandığı ana yönlendirici içinyapılan yatı rım 600 ABD Doları civarındadır.Söz konusu yönlendi ricinin tıpatıp aynısını yedekolarak sistem odasında hazır bulundurmanınek maliyeti de yine yalnızca 600 Dolardır.Bu yazının yazıldığı tarihte Bilkent Üniversitesi’nde sekiz tane Linux yönlendirici kullanılmaktadır.Bunların tama mı, 1 ile 3 Ghz arasındaIntel x86 serisi işlemciye sahip masaüstü kişiselbilgisayarlardır. Toplam parasal değerleri5.000 ABD doları civarındadır. Bu yönlendiricilerdeçalı şan quagga yazılımı, yönlendiricilerarasında OSPF (Open Shortest Path First) protokoluile yönlendirme tablolarını birbirlerineileterek topoloji değişikliklerine tam otomatikuyum sağlamaktadır. Örneğin yönlendirici lerüzerinde yeni bir yerel ağ ekleyerek ya da çıkararakbir değişiklik yaptığımızda veya ağa yenibir yönlendirici eklediğimizde diğer yönlendiricilerinkurulum ayarlarında hiç bir değişiklikyapmamız gerekmiyor.Trafik Ölçme ve GözlemeBir ağda neler olup bittiğini anlamanın tekyolu, ağ üze rinde akan trafiği ve bileşenlerinikritik noktalarda sürekli olarak ölçmek ve ölçülenbu değerleri eskileriyle karşılaş tırmaktır. Buölçümler yanlış giden birşeylerin varlığı kadarkaynak gereksinimlerinin kaydığı ya da odaklandığınoktaların belirlenmesini de sağlar.Bilkent Üniversitesi’nde iki trafik ölçme yazılımıkullanıyoruz. En çok işimize yarayanyazılım MRTG - Multi Router Traffic Grapher[2] isimli yazılımdır. Ağ üzerinde çeşitli noktalardakiaktif cihazlardan SNMP protokolü iletoplanan verileri grafik olarak sunan bu yazılımdünyada belki de en yaygın olarak kullanılanağ performans gözlem yazılımıdır.Ticari yönlendiricilerde BGP uygulamasınageçiş genel likle bellek arttırımı, denetim yazılımıdeğişikliği; hatta birçok durumda donanımdeğişikliği; kısaca, epeyce bir Amerikan Dolarıgerektirmektedir. Oysa, bir Linux yön lendiricikullanıldığında açık kaynak kodlu quagga [1]yazılımının kurulması yeterli olmaktadır.254Şekil 1. Bilkent Üniversitesi-UlakNet bağlantısı veri akışıMRTG grafiklerine bakarak kısa ve uzun dönemtrafik profili kolayca gözlenebilmektedir.Şekil-1’de Bilkent Üniversitesi’nin UlakNetbağlantısı üzerindeki gelen ve giden trafiğigörülmektedir. Bu grafikleri günlük, haftalıkaylık ve yıllık olarak gözleyerek ortaya çıkananormallik lere hızla müdahale edebilme olanağıbuluyoruz.Şekil 2. Yoğun P2P trafiği gözlenenbir üniversitenin UlakNet trafiğiŞekil-2’de ise bir başka üniversitenin UlakNettrafik akış istatistikleri görülmektedir. Günün