07 31 Ocak - 2 Şubat 2007 Kütahya - Akademik Bilişim Konferansları

Sağlıkta İnsan – Bilgisayar EtkileşimiAnıl Aktaş, Neşe Zayim, Osman Sakagirilmelidir. Kullanıcının istekleri ne olursaolsun sisteme verinin girişi belirli bir formdayapılmalıdır. İkinci yapı yarı-yapısal yaklaşımdır.Bilgisayar destekli hasta kayıtları gibi bazıyaklaşımlarda giriş yapısı, özgün form dikkatealınarak belirlenmelidir. Üçüncü yapı, yapısalve şifreli yaklaşımdır. Kullanıcı menüden ya dalisteden uygun ifade ve kelimeleri seçerek bilgiiçeriğini şifreli giriş yapabilir [5].3.2. Tıbbi kullanıcı – bilgisayararayüzünde teknolojik gelişmelerTıbbi kullanıcı ve bilgisayar ara yüzünün kullanımıaçısından bazı yöntemler geliştirilmiştir.Tıbbi verinin kullanımı önemlidir. Veri vebilimsel bilgiler, grafik, çizim, histogramlar,ekranda gösterimler olarak ifade edilebilir.Eğitim alanında olduğu gibi tanı koyma alanlarındada 3 boyutlu görüntüleme ve canlandırmateknikleri oldukça hızlı ilerlemektedir. Tıbbigörüntüleme teknikleri ileri düzeydedir vekarmaşık tıbbi görüntüleme teknikleri de tıbbikullanıcı ara yüzlerinde çeşitlilik nedeniyle işbirliğiiçerisindedir.Multimedya, bilgi teknolojilerinde en önemligelişmelerden biridir. Optik disk teknolojileri,yüksek-kalite grafikleri ve görüntüleme, ağ gelişimive bilgisayar sürecinde ve depolamadafiyatların düşmesi bu gelişimi hızlandırmıştır.Multimedya teknolojileri ve uygulamalarındabazı çeşitlilikler bulunmaktadır. Beyin anatomisive interaktif video disk ve lazer disk gibikonuları içine alan eğitimsel video disk programları,yüksek düzeyde kullanıcı etkileşimlerininartmasına neden olmaktadır. CD-ROM veWorld Wide Web teknolojileri bu çeşitliliklerdenbiridir. CD-ROM diskleri ve web siteleri,dijital metin, grafikler, ses ve video görüntülerive çeşitli eğitim programları, tıpta bilimsel veritabanlarının kullanım alanları da artmaktadır.İnsan bilgisayar etkileşimi içinde hypertext vehypermedia gelişmekte olan sistemlerdir. Metinya da grafik kullanımının artması, kullanıcılarınaynı anda farklı grafiklere ya da metinlereulaşmak istemesi, kullanıcıya yol göstericiolması bu tür sistemlere ilgiyi arttırmaktadır.526Multimedya ve hypermedia teknolojileri özelliklebilgisayar-temelli tıp eğitiminde önemlietkileri içinde bulundurur [5].Hypermedya uygulamaları, kullanıcıların sistemlerikullanabilirliği ve sistemlerin uyumluolması açısından sürekli gelişme içindedirler.İnsan- bilgisayar arayüzü, tıbbi bilgisayar sistemlerindeözellikle bilgisayar-temelli hastakayıt sistemlerinde teknolojik olarak bir engelolarak görülmektedir. Sağlık bakım profesyonelleriiçin geliştirilen çizim, işaretleme gibiözellikleri barındıran elektronik araçlar geliştirilmiştir.Elde bulunabilen, taşıması kolay, rahatveri girişi sağlayan bilgisayar sistemlerinesürekli artan iş yoğunluğu, rahatlığı bakımındanilgi artmaktadır.Diğer bir teknolojik gelişme de konuşma tanımlamalarındailerlemedir. Ancak konuşmatanımlama sistemin içerdiği bazı sınırlamalarvardır. Bunları, belirli bir konuşmacıyı tanımlamakiçin sisteme “eğitim” gereksinimi, süreklibir konuşmayı yorumlamanın yetersizliği,klinik ve acil odalar gibi gürültülü çevrelerdesistemin sınırlı kullanımı ile tanımlayabiliriz.Diğer bir teknolojik gelişme ise internet içinkullanıcı arayüzüdür. Kullanıcı arayüzü olarakkullanılan en ilginç gelişmelerden biri bilgisayarağlarıdır. Tıbbi iletişim olarak da hızlaartan bir kitleye sahiptir. İnternette tıbbi bilgikaynaklarına ulaşılabilirlik ve ses, görüntü,hypertext gibi bağlantılar kullanarak videolarınkullanılabilirliği oldukça yaygındır.Diğer bir teknolojik gelişme uyarlanabilir kullanıcıara yüzleridir. Tıbbi bilgisayar sistemlerinkullanıcı tarafından kabulü üzerine yapılançalışmaların sayısı artmakta ve çalışmalar kullanıcılarınsistemlerde kararlı bir tutum sergilediğinigöstermektedir. Özellikle belirli içerikleriçin bilginin gösteriminin uyarlanabilir veesnek olmasıdır. Uzman sistem kullanıcıları,acemi sistem kullanıcıları, menü kullanımı,grafikler buna örnek gösterilebilir.