07 31 Ocak - 2 Şubat 2007 Kütahya - Akademik Bilişim Konferansları

Akademik Bilişim’07 - IX. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri31 Ocak - 2 Şubat 2007 Dumlupınar Üniversitesi, KütahyaUydu Ağları Yönlendirme Protokolleri:Problemler ve Sunulan Bazı ÇözümlerSuzan Bayhan, Fatih AlagözBoğaziçi Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Uydu Araştırmaları Laboratuvarı (SATLAB)bayhan@boun.edu.tr, alagoz@boun.edu.trÖzet: Uydu ağları geniş kapsama alanları, çoka gönderim, tüme gönderim, sürekli hizmet sağlamaözellikleri ve özellikle afet sonrası iletişimdeki önemlerinden dolayı yaygınlığı artan yeni nesililetişim teknolojilerindendir. Bu çalışmada, öncelikle uydu ağlarının temel özellikleri hakkındabilgi verilecektir. Daha sonra uydu mimarileri, dinamik bir topolojiye sahip olan uydu ağlarınndakiyönlendirme mekanizmaları, karşılaşılan problemler ve önerilen çözümlerden bahsedilecektir.Anahtar Kelimeler: Uydu ağları, yönlendirme protokol leri, çok-katmanlı mimari.Abstract: Satellite networks have become popular due to their wide cover-age, multicast andbroadcast capability, ubiquitous service con-cept and especially for their importance in postdisastercom-munications. In this study, first we will provide general in formation on satellitenetworks, then satellite network architec-tures, routing issues in these networks due to dynamicbehavior of satellites, and some proposed solutions will be discussed.Keywords: Satellite networks, routing protocols, multi-layered architecture.1. Giriş329Uyduların iletişimde kullanılma fikri ilk olarakİngiliz bil imkurgu yazarı Arthur C. Clarketarafından ifade edilmiştir. Clarke 1945’te WirelessWorld Dergisi’nde [1] yazdığı bir makaledeDünya’dan 35786 km uzaklıktaki bir yörüngedeuyduların konumlandırılabileceği vesinyallerin bu uydu lar uzerinden iletilebileceğinibelirtmiştir. Bu fikir pekçok araştırmaçı vebilim insanının ufkunu açarak günümüz uyduteknolojilerinin geliştirilmesi için bir başlangıçoluşturmuştur. Günümüzde uydular aracılığıile sesli iletişim, faks, meteoroloji araştırmaları,uzaktan algılama ve internet erişimi gibi çokçeşitli hizmetler sağlanmaktadır. Uydu ağları,karasal sistem lerden bağımsız olabildiklerinden,özellikle hiç bir alt yapının kalmadığı depremgibi dogal afetler sonrasında daha büyükbir öneme sahiptir. Ayrıça, karasal hatlar gibikurulum zorlukları ile karşılaşılmadığından,özellikle ağ altyapısının zayıf oldugu Hindistan,(Çin ve Brezilya gibi “gelişmekte olan”ülkelerde uydu kullanım oranı yüksektir.Sekil 1: Alçak Yörünge (LEO), Orta Yörünge(MEO) ve Yer-durağan Yörünge (GEO) UydularıBu çalışmanın ilk kısmında uydu ağları hakkındagenel bilgiler verilecektir. Bölüm 3’teçok katmanlı uydu mimar ilerinden bahsedilirken,Bölüm 4’te uydular için tasarlanmış yönlendirmemekanizmalarından ve karşılaşılanproblemler den bahsedilecektir. Ayrıca bu bölümde,daha önce yapılan çalışmaların kısa bir