SE'ÂDET-İ EBEDİYYE - Hakikat Kitabevi

kincisidir. 1064 [m. 1654] de vefât etdi. Tütün câiz derdi ve içerdi. 639.
162 — BEHÂULLAH: Mirzâ Hüseyn Alî Nûrî denir. 1232 [m. 1817] de Îrânda
Nûr kasabasında doğdu. 1309 [m. 1892] da Akkâda öldü. Bunun için Filistin Behâîlerin
mukaddes yeridir. Elbâb Alî Muhammed adında bir acemin talebesi idi.
Hocasının düşüncelerini, yüzden fazla mektûb ve kitâbları ile dünyâya yaydı. Bu
fikrlere (Behâîlik) dedi. Îrânda, habs edilip, Bağdâda kaçdı. Bağdâddan İstanbula,
buradan da Akkâya sürüldü. Burada yirmidört sene habsde kaldı. (Hüvallah)
adındaki kitâbı 1326 [m. 1908] senesinde Petersburgda basılmışdır. 483, 484, 1060.
163 — BEL’AM BİN BÂÛRÂ: Mûsâ “aleyhisselâm” zemânında idi. İsm-i
a’zamı biliyor, her düâsı kabûl oluyordu. Bulunduğu Belka şehrinin vâlîsi Belâk,
Mûsâ aleyhisselâmın askerinin şehre girmemesi için, düâ etmesini istedi. Ölüm ile
tehdîd etdi. Cân korkusu ile ve halkın verdiği rüşvete aldanarak, Mûsâ aleyhisselâma
karşı düâ etdi. Mûsâ aleyhisselâmın askeri tarafından öldürüldü. (A’râf) sûresinde
soluyan köpeğe benzetildi. 64.
164 — BELKIS: Yemende Sebe’ şehrinde hükûmet süren Himyerîlerden bir kadın
sultândır. Süleymân “aleyhisselâm” bunu Filistine çağırdı. Geldi ve îmân etdi.
Mûsâ aleyhisselâmın vefâtından beşyüzotuzbeş sene sonra, Dâvüd “aleyhisselâm”
vefât edince, oniki yaşındaki oğlu Süleymân “aleyhisselâm” babasının yerine
geçdi. Sultân ve sonra Peygamber oldu. Dört sene sonra, Mescid-i aksâyı yapmağa
başladı. Yedi senede temâmlandı. Sonra hükûmet serâyına başladı. Bu da
onüç senede yapıldı. Bundan bir sene sonra, Belkıs gelip, görüşdüler. Süleymân
“aleyhisselâm” kırk sene hükûmet eyledikden sonra, vefât etdi. Belkısın Süleymân
“aleyhisselâm” ile mektûblaşması ve Kudüse gelmesi, Kur’ân-ı kerîmde Neml
sûresinde uzun beyân olunmakdadır. 737, 738, 1172.
165 — BERÂ’ BİN ÂZİB “radıyallahü anh”: Eshâb-ı kirâmdandır. Ensârdandır.
Bedr gazâsında çocuk idi. Diğer gazâlarda bulundu. Hazret-i Alî ile birlikde
Cemel, Sıffîn ve Hâricî savaşlarında bulundu. 72 [m. 691] de Kûfede vefât etdi. 394.
166 — BERGSON: Fransız fikr adamıdır. 1275 [m. 1859] de tevellüd, 1360 [m.
1941] da vefât etdi. (Madde ve hâfıza), (Din ve ahlâkın iki kaynağı), (Şu’ûrun vergileri)
kitâbları meşhûrdur. 27, 405.
167 — BEŞÎR AĞA “rahmetullahi teâlâ aleyh”: 1129 [m. 1717] da Dâr-üs-seâde
ağası, ya’nî İstanbul vâlîsi olmuş, otuz sene bu vazîfede bulunmuşdur. 1159 [m.
1746] da, doksanaltı yaşında vefât etmişdir. Bâb-ı âlîde bir câmi’ ve burada ve Eyyûbde
Baba-Haydarda mekteb, kütübhâne ve çeşme yapdırmışdır. Ahmed Yekdestin
talebesidir. Kabri Eyyûb sultân türbesinin kapısı yanındadır. 1191.
168 — BEYDÂVÎ “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Kâdî Abdüllah bin Ömer, Şîrâz
civârında Beydâ şehrinde tevellüd, 685 [m. 1286] senesinde Tebrîzde vefât etdi. Şîrâzda
kâdî idi. Tefsîr ilminin büyük üstâdıdır. (Envârüttenzîl) tefsîr kitâbı çok kıymetlidir.
Şâfi’î mezhebinde fıkh âlimidir. İlminden, takvâsından bir parçası (Mevdû’ât-ül-ulûm)da
yazılıdır. Okuyup anlıyan, onun tefsîrine dil uzatamaz. Fıkh ve
ahlâk ilminde de kitâbları vardır. (Tavâli’ul-envâr) ismindeki kelâm kitâbında, eski
yunan felesoflarının birçok yazılarını bildirip, bunlara cevâblar vermişdir. Bu
kitâbı gören câhiller, (İmâm-ı Beydâvî, kitâblarına yunan felsefecilerinin yazılarını,
fikrlerini karışdırmışdır) demişlerdir. Hâlbuki, onların fikrlerini benimsememiş,
onları cevâblandırmış, red etmişdir. Tefsîrinde, onların fikrleri hiç mevcûd değildir.
389, 392, 416, 417, 475, 479, 490, 491, 537, 644, 963, 1179.
169 — BEYHEKÎ “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Nişâpûrun Beyhek kasabasında
384 [m. 994] de tevellüd ve 458 [m. 1066] de orada vefât etdi. Ebû Bekr Ahmed bin
Hüseyn, hadîs ve Şâfi’î fıkh âlimi idi. Kitâblarının adedi binden fazladır. Bunlar
arasında (Delâil), (Sünen) ve (Şu’abül-îmân) kitâbları çok kıymetlidir. 164, 279,
313, 419, 424, 465, 511, 643, 723, 740, 993, 1013, 1014, 1070.
– 1082 –