08.05.2013 Views

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Marco Tulio Cicerón Diálogos del Orador<br />

dicitur; ut, cum Scaurus non nullam haberet<br />

invidiam ex eo, quod Phrygionis Pompei,<br />

locupletis hominis, bona sine testamento<br />

possederat, sederetque advocatus reo Bestiae,<br />

cum funus quoddam duceretur, accusator C.<br />

Memmius "vide," inquit "Scaure, mortuus<br />

rapitur, si potes esse possessor." [284] Sed ex his<br />

omnibus nihil magis ridetur, quam quod est<br />

praeter exspectationem, cuius innumerabilia sunt<br />

exempla, vel Appi maioris illius, qui in senatu,<br />

cum ageretur de agris publicis et de lege Thoria<br />

et peteretur Lucullus ab eis, qui a pecore eius<br />

depasci agros publicos dicerent, "non est" inquit<br />

"Luculli pecus illud; erratis"; - defendere<br />

Lucullum videbatur - "ego liberum puto esse: qua<br />

libet pascitur." [285] Placet etiam mihi illud<br />

Scipionis illius, qui Ti. Gracchum perculit: cum<br />

ei M. Flaccus multis probris obiectis P. Mucium<br />

iudicem tulisset; "eiero," inquit "iniquus est";<br />

cum esset admurmuratum, "ah," inquit "P. C.,<br />

non ego mihi illum iniquum eiero, verum<br />

omnibus." Ab hoc vero Crasso nihil facetius:<br />

cum laesisset testis Silus Pisonem, quod se in<br />

eum audisse dixisset, "potest fieri," inquit "Sile,<br />

ut is, unde te audisse dicis, iratus dixerit." Adnuit<br />

Silus. "Potest etiam, ut tu non recte intellexeris."<br />

Id quoque toto capite adnuit, ut se Crasso daret.<br />

"Potest etiam fieri," inquit "ut omnino, quod te<br />

audisse dicis, numquam audieris." Hoc ita praeter<br />

exspectationem accidit, ut testem omnium risus<br />

obrueret. Huius generis est plenus Novius, cuius<br />

iocus est familiaris "sapiens si algebis, tremes" et<br />

alia permulta.<br />

[LXXI] [286] Saepe etiam facete concedas<br />

adversario id ipsum, quod tibi ille detrahit; ut C.<br />

Laelius, cum ei quidam malo genere natus<br />

diceret, indignum esse suis maioribus, "at<br />

hercule" inquit "tu tuis dignus." Saepe etiam<br />

sententiose ridicula dicuntur, ut M. Cincius, quo<br />

die legem de donis et muneribus tulit, cum C.<br />

Cento prodisset et satis contumeliose "quid fers,<br />

Cinciole?" quaesisset, "Vt emas," inquit "Gai, si<br />

uti velis." [287] Saepe etiam salse, quae fieri non<br />

possunt, optantur; ut M. Lepidus, cum, ceteris se<br />

in campo exercentibus, ipse in herba recubuisset,<br />

"vellem hoc esset," inquit "laborare." Salsum est<br />

etiam quaerentibus et quasi percontantibus lente<br />

respondere quod nolint; ut censor Lepidus, cum<br />

M. Antistio Pyrgensi equum ademisset amicique<br />

125<br />

cuando acertó a pasar un entierro. Entonces gritó el<br />

acusador Cayo Memmio. «Mira, Escauro, allí<br />

llevan un muerto; a ver si puedes heredarle.» Los<br />

chistes que más hacen reir son los más<br />

inesperados. De éstos hay innumerables ejemplos,<br />

vg., el de Apio el Mayor, cuando se trataba en el<br />

Senado de los campos públicos y de la ley Thoria,<br />

y acusaban a Lucilio de que apacentaba su ganado<br />

en los campos públicos. «No es de Lucilio ese<br />

ganado, dijo Apio en son de defenderle. Es un<br />

ganado libre que pasta donde quiere.» También<br />

me agrada un dicho de Escipion Nasica, el que<br />

mató a Tiberio Graco: después de decirle muchas<br />

injurias, Marco Flaco le había propuesto por juez<br />

a Publio Mucio. «Le recuso, dijo Escipion, por<br />

inicuo.» Levantóse un murmullo y Nasica continuó:<br />

«Le recuso por inicuo, no sólo conmigo, sino con<br />

todos nosotros.» Pero en este género nada más<br />

gracioso que un chiste de Craso. El testigo Silo<br />

había ofendido a Pison, refiriendo contra él cosas<br />

que decía haber oído. «Puede ser, dijo Craso, que<br />

ese a quien tú se las has oído las dijese enojado.»<br />

Silo hizo señas de asentimiento con la cabeza.<br />

«Puede también que tú lo entendieses mal.»<br />

Silo dijo que sí con la cabeza. Puede ser también,<br />

continuó Craso, que lo que dices haber oído no lo<br />

oyeras nunca.» Esto fue tan inesperado, que<br />

provocó la risa de todos y confundió al testigo. De<br />

este género de sales está lleno Névio; vg.:<br />

«Aunque seas muy sabio, temblarás si tienes frío;»<br />

y a este tenor otros muchos.<br />

»Muchas veces se concede graciosamente al<br />

adversario lo mismo que él nos niega: así, diciendo<br />

a Cayo Lelio un hombre de mala familia: «Eres<br />

indigno de tus mayores,» le respondió Lelio: «Y tú<br />

ciertamente que eres muy digno de los tuyos.» A<br />

veces hay gracia en manifestar un deseo de cosa<br />

imposible: así, Marco Lépido, recostado en la<br />

hierba mientras que los otros se ejercitaban en el<br />

campo, decía:<br />

«¡Ojalá que esto fuese trabajar!» Tiene también<br />

chiste el responder fuera de propósito a los<br />

importunos preguntadores; vg.: habiendo<br />

expulsado el censor Lépido a Marco Antistio<br />

Pirgense, del orden de los caballeros, quejábanse<br />

sus amigos, y preguntaban qué había de contestar<br />

a su padre cuando quisiera saber por qué había sido

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!