08.05.2013 Views

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Marco Tulio Cicerón Diálogos del Orador<br />

mathematica et quae paulo ante ceterarum artium<br />

propria posuisti, scientiae sunt eorum, qui illa<br />

profitentur, inlustrari autem oratione si quis istas<br />

ipsas artis velit, ad oratoris ei confugiendum est<br />

facultatem. [62] Neque enim si Philonem illum<br />

architectum, qui Atheniensibus armamentarium<br />

fecit, constat perdiserte populo rationem operis<br />

sui reddidisse, existimandum est architecti potius<br />

artificio disertum quam oratoris fuisse; nec, si<br />

huic M. Antonio pro Hermodoro fuisset de<br />

navalium opere dicendum, non, cum ab illo<br />

causam didicisset, ipse ornate de alieno artificio<br />

copioseque dixisset; neque vero Asclepiades, is<br />

quo nos medico amicoque usi sumus tum<br />

eloquentia vincebat ceteros medicos, in eo ipso,<br />

quod ornate dicebat, medicinae facultate<br />

utebatur, non eloquentiae. [63] Atque illud est<br />

probabilius, neque tamen verum, quod Socrates<br />

dicere solebat, omnis in eo, quod scirent, satis<br />

esse eloquentis; illud verius, neque quemquam in<br />

eo disertum esse posse, quod nesciat, neque, si<br />

optime sciat ignarusque sit faciundae ac<br />

poliendae orationis, diserte id ipsum, de quo<br />

sciat, posse dicere.<br />

[XV] [64] Quam ob rem, si quis universam et<br />

propriam oratoris vim definire <strong>com</strong>plectique vult,<br />

is orator erit mea sententia hoc tam gravi dignus<br />

nomine, qui, quaecumque res inciderit, quae sit<br />

dictione explicanda, prudenter et <strong>com</strong>posite et<br />

ornate et memoriter dicet cum quadam actionis<br />

etiam dignitate. [65] Sin cuipiam nimis infinitum<br />

videtur, quod ita posui "quaecumque de re," licet<br />

hinc quantum cuique videbitur circumcidat atque<br />

amputet, tamen illud tenebo, si, quae ceteris in<br />

artibus atque studiis sita sunt, orator ignoret<br />

tantumque ea teneat, quae sint in<br />

disceptationibus atque usu forensi, tamen his de<br />

rebus ipsis si sit ei dicendum, cum cognoverit ab<br />

eis, qui tenent, quae sint in quaque re, multo<br />

oratorem melius quam ipsos illos, quorum eae<br />

sint artes, esse dicturum. [66] Ita si de re militari<br />

dicendum huic erit Sulpicio, quaeret a C. Mario<br />

adfini nostro et, cum acceperit, ita pronuntiabit,<br />

ut ipsi C. Mario paene hic melius quam ipse illa<br />

scire videatur; sin de iure civili, tecum<br />

<strong>com</strong>municabit, te hominem prudentissimum et<br />

peritissimum in eis ipsis rebus, quas abs te<br />

didicerit, dicendi arte superabit. [67] Sin quae res<br />

inciderit, in qua de natura, de vitiis hominum, de<br />

para el que las profesa, pero si quiere poseerlas con<br />

elegancia, tiene que acudir a la facultad oratoria; y<br />

aunque conste que Filon, el arquitecto que hizo el<br />

arsenal de Atenas, dio en términos muy elegantes<br />

cuenta al pueblo de su obra, no hemos de creer que<br />

lo hizo por arte de arquitecto y no de orador. Y si<br />

nuestro Marco Antonio tuviera que defender a<br />

Hermodoro, ¿no hablaría con artificio y gala, de la<br />

construcción naval? Y nuestro médico y amigo<br />

Asclepiades hablaba mejor que los demás médicos,<br />

no por su saber en medicina, sino por su<br />

elocuencia. Por eso es muy probable, aunque no<br />

del todo verdadero, lo que solía decir Sócrates: que<br />

todos son elocuentes en lo que saben bien.<br />

Y aun es más verdadero que nadie puede hablar<br />

bien de lo que no sabe, y que aunque lo sepa, si<br />

ignora el arte de construir y embellecer el discurso,<br />

no podrá explicar lo mismo que tiene bien<br />

conocido.<br />

»Por tanto, si alguno quiere definir y abrazar la<br />

facultad propia del orador, aquel será, en mi<br />

opinión, digno de tan grave nombre que sepa<br />

desarrollar cualquier asunto que se presente,<br />

con prudencia, orden, elegancia, memoria y cierta<br />

dignidad de acción. Y si a alguno te parece<br />

excesivo el decir yo: sobre cualquier materia, bien<br />

puede cortar y disminuir lo que bien le pareciere;<br />

pero siempre sostendré que, aunque el orador<br />

ignore lo que es propio de otras artes y ciencias, y<br />

se haya ejercitado sólo en las disputas forenses,<br />

cuando ocurra hablar de cosas para él<br />

desconocidas, debe acudir a los que poseen su<br />

conocimiento, y podrá hablar de ellas mucho<br />

mejor que los mismos que las profesan. Por<br />

ejemplo, si Sulpicio tuviese que hablar de arte<br />

militar acudiría a Cayo Mario nuestro pariente, y<br />

así que se hubiese enterado hablaría de tal<br />

manera, que el mismo Mario casi le tendría por<br />

superior a él. Si tratara del derecho civil,<br />

consultaría contigo, oh Escévola, y a ti, hombre<br />

prudentísimo y peritísimo, te vencería por su<br />

elocuencia con la misma doctrina que sin ti no<br />

hubiera aprendido. Y si ocurre tratar algo de la<br />

naturaleza, de los vicios y pasiones de los<br />

14

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!