08.05.2013 Views

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Marco Tulio Cicerón Diálogos del Orador<br />

aedilitate laboravi, quod cotidianis et vernaculis<br />

rebus satis facere me posse huic populo non<br />

putabam. [93] Verborum eligendorum et<br />

conlocandorum et concludendorum facilis est<br />

vel ratio vel sine ratione ipsa exercitatio; rerum<br />

est silva magna, quam cum Graeci iam non<br />

tenerent ob eamque causam iuventus nostra<br />

dedisceret paene discendo, etiam Latini, si dis<br />

placet, hoc biennio magistri dicendi exstiterunt;<br />

quos ego censor edicto meo sustuleram, non<br />

quo, ut nescio quos dicere aiebant, acui ingenia<br />

adulescentium nollem, sed contra ingenia<br />

obtundi nolui, conroborari impudentiam. [94]<br />

Nam apud Graecos, cuicuimodi essent,<br />

videbam tamen esse praeter hanc<br />

exercitationem linguae doctrinam aliquam et<br />

humanitate dignam scientiam, hos vero novos<br />

magistros nihil intellegebam posse docere, nisi<br />

ut auderent; quod etiam cum bonis rebus<br />

coniunctum per se ipsum est magno opere<br />

fugiendum: hoc cum unum traderetur et cum<br />

impudentiae ludus esset, putavi esse censoris,<br />

ne longius id serperet, providere. [95]<br />

Quamquam non haec ita statuo atque decerno,<br />

ut desperem Latine ea, de quibus disputavimus,<br />

tradi ac perpoliri posse, patitur enim et lingua<br />

nostra et natura rerum veterem illam<br />

excellentemque prudentiam Graecorum ad<br />

nostrum usum moremque transferri, sed<br />

hominibus opus est eruditis, qui adhuc in hoc<br />

quidem genere nostri nulli fuerunt; sin quando<br />

exstiterint, etiam Graecis erunt anteponendi.<br />

[XXV] [96] Ornatur igitur oratio genere<br />

primum et quasi colore quodam et suco suo;<br />

nam ut gravis, ut suavis, ut erudita sit, ut<br />

liberalis, ut admirabilis, ut polita, ut sensus, ut<br />

doloris habeat quantum opus sit, non est<br />

singulorum articulorum; in toto spectantur haec<br />

corpore. Vt porro conspersa sit quasi verborum<br />

sententiarumque floribus, id non debet esse<br />

fusum aequabiliter per omnem orationem, sed<br />

ita distinctum, ut sint quasi in ornatu disposita<br />

quaedam insignia et lumina. [97] Genus igitur<br />

dicendi est eligendum, quod maxime teneat<br />

eos, qui audiant, et quod non solum delectet,<br />

sed etiam sine satietate delectet; non enim a me<br />

iam exspectari puto, ut moneam, ut caveatis, ne<br />

exilis, ne inculta sit vestra oratio, ne vulgaris,<br />

ne obsoleta; aliud quiddam maius et ingenia me<br />

166<br />

y aun sin método basta el mismo ejercicio. De<br />

conocimientos hay una gran selva que los últimos<br />

Griegos no han tenido, y por eso nuestra juventud<br />

salía de las escuelas ignorando más que sabiendo.<br />

También entre los latinos hubo durante estos dos<br />

años últimos maestros de retórica, que yo siendo<br />

censor prohibí por un edicto, no porque yo no<br />

quisiera (<strong>com</strong>o sé que decían algunos) que se<br />

aguzasen los ingenios de los jóvenes, sino antes al<br />

contrario, porque no quise que se embotasen sus<br />

entendimientos y que creciese su petulancia. A lo<br />

menos entre los Griegos veía (fuera de este<br />

ejercicio de lengua) alguna doctrina de humanidades<br />

digna del nombre de ciencia; pero estos nuevos<br />

maestros nada podían enseñar, sino la audacia,<br />

que aun unida a un verdadero mérito, es<br />

intolerable, y mucho más cuando nada la<br />

disculpa. Como sólo esto enseñaban, y su escuela lo<br />

era de impudencia, juzgué obligación del censor<br />

atajar el daño. Mas no por eso desespero de que<br />

alguna vez se traten en lengua latina digna y<br />

decorosamente las materias de que ahora<br />

disputamos; porque así nuestra lengua <strong>com</strong>o la<br />

naturaleza de las cosas, toleran que aquella antigua<br />

y excelente sabiduría de los Griegos se aplique y<br />

traslade a nuestros usos y costumbres; mas para<br />

esto se requieren hombres eruditos que todavía en<br />

este género no han florecido, y si alguna vez<br />

aparecieren, quizá merezcan ser antepuestos a los<br />

mismos Griegos.<br />

»Ornase, pues, el discurso conforme a su naturaleza<br />

y con un color y jugo propio, y para que sea grave,<br />

elegante, erudito, liberal, admirable, culto, para que<br />

tenga afectos y grandes ideas, no se requiere el<br />

ornato en cada una de las articulaciones, sino que<br />

debe verse en todo el cuerpo.<br />

»Las flores de palabras y sentencias no han de<br />

estar derramadas igualmente por toda la oración,<br />

sino distribuidas con oportunidad y gusto, <strong>com</strong>o<br />

matices y lumbres del estilo.<br />

»Ha de elegirse un modo de decir que entretenga<br />

mucho a los que oyen y que no sólo deleite, sino<br />

que deleite sin saciedad; no creo necesario<br />

advertiros que vuestro discurso no ha de ser pobre,<br />

ni vulgar ni anticuado: algo más importante exigen<br />

vuestro ingenio y vuestra edad.<br />

»Es difícil explicar la razón de que las cosas que

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!