08.05.2013 Views

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Marco Tulio Cicerón Diálogos del Orador<br />

vis illa divina virtusque cernitur, ea, quae<br />

dicenda sunt, ornate, copiose varieque dicere.<br />

[XXVIII] [121] Qua re illam partem superiorem,<br />

quoniam semel ita vobis placuit, non recusabo<br />

quo minus perpoliam atque conficiam - quantum<br />

consequar, vos iudicabitis - quibus ex locis ad<br />

eas tris res, quae ad fidem faciendam solae<br />

valent, ducatur oratio, ut et concilientur animi et<br />

doceantur et moveantur; [haec sunt enim tria.] Ea<br />

vero quem ad modum inlustrentur, praesto est,<br />

qui omnis docere possit, qui hoc primus in<br />

nostros mores induxit, qui maxime auxit, qui<br />

solus effecit. [122] Namque ego, Catule, - dicam<br />

enim non reverens adsentandi suspicionem -<br />

neminem esse oratorem paulo inlustriorem<br />

arbitror [neque Graecum neque Latinum] quem<br />

aetas nostra tulerit, quem non et saepe et<br />

diligenter audierim; itaque si quid est in me -<br />

quod iam sperare videor, quoniam quidem vos,<br />

his ingeniis homines, tantum operae mihi ad<br />

audiendum datis - ex eo est, quod nihil -<br />

quisquam umquam ne audiente egit orator, quod<br />

non in memoria mea penitus insederit: itaque ego<br />

is, qui sum, quantuscumque sum ad iudicandum,<br />

omnibus auditis oratoribus, sine ulla dubitatione<br />

sic statuo et iudico, neminem omnium tot et<br />

tanta, quanta sint in Crasso, habuisse ornamenta<br />

dicendi. [123] Quam ob rem, si vos quoque hoc<br />

idem existimatis, non erit, ut opinor, iniqua<br />

partitio, si, cum ego hunc oratorem, quem nunc<br />

fingo, ut institui, crearo, alvero, confirmaro,<br />

tradam eum Crasso et vestiendum et ornandum."<br />

[124] Tum Crassus, "tu vero," inquit "Antoni,<br />

perge, ut instituisti; neque enim est boni neque<br />

liberalis parentis, quem procrearis et eduxeris,<br />

eum non et vestire et ornare, praesertim cum te<br />

locupletem esse negare non possis. Quod enim<br />

ornamentum, quae vis, qui animus, quae dignitas<br />

illi oratori defuit, qui in causa peroranda non<br />

dubitavit excitare reum consularem et eius<br />

diloricare tunicam et iudicibus cicatrices<br />

adversas senis imperatoris ostendere? Qui idem,<br />

hoc accusante Sulpicio, cum hominem<br />

seditiosum furiosumque defenderet, non<br />

dubitavit seditiones ipsas ornare ac demonstrare<br />

gravissimis verbis multos saepe impetus populi<br />

non iniustos esse, quos praestare nemo posset;<br />

multas etiam e re publica seditiones saepe esse<br />

factas, ut cum reges essent exacti, ut cum<br />

»De la primera parte no rehusaré hablar, ya que<br />

tenéis tanto empeño; pero no sé con qué acierto lo<br />

ejecutaré: vosotros seréis jueces.<br />

»Os diré de qué fuentes puede tomar el orador sus<br />

argumentos para conciliar los ánimos, enseñarlos y<br />

moverlos. En cuanto al modo de ilustrarlos,<br />

presente está quien puede enseñar a todos, quien<br />

introdujo primero este arte en nuestras<br />

costumbres, quien más le perfeccionó, quien le ha<br />

ejercitado casi solo.<br />

»Pues yo, Cátulo (y lo diré sin temor de pasar por<br />

lisonjero), pienso que no ha habido en uestra<br />

edad ningún orador algo ilustre, así griego <strong>com</strong>o<br />

latino, a quien yo más de una vez, y con<br />

diligencia, no haya oído. Y si algún talento hay en<br />

mí (lo cual casi me atrevo a creer, viendo que<br />

vosotros, hombres de tanto ingenio, prestáis tal<br />

atención a mis palabras), consiste en que nunca oí<br />

decir a un orador nada que inmediatamente no se<br />

fijase en mi memoria. Pero si algo vale mi juicio,<br />

sin vacilar afirmo que de cuantos oradores he<br />

oído, ninguno ha aventajado a Craso en ornato y<br />

gala de elocución. Si a vosotros os parece lo<br />

mismo, creo que no llevaréis a mal esta división<br />

del trabajo; es decir, que yo, después de engendrar,<br />

criar y robustecer al orador, se lo entregue a Craso<br />

para que le vista y adorne.»<br />

Entonces dijo Craso: «Sigue educándole, Antonio,<br />

ya que empezaste; pues no es digno de un padre<br />

bueno y generoso dejar de vestir y adornar al hijo a<br />

quien procreó y educó, especialmente cuando no<br />

puedes negar que eres rico. Pues ¿qué ornamento,<br />

qué fuerza, vigor o dignidad pudo faltar al orador<br />

que, en la peroración de una causa, no dudó en<br />

hacer levantar de su asiento a un reo consular, y<br />

rasgando su túnica, mostrar a los jueces las<br />

cicatrices de las heridas que había recibido aquel<br />

anciano general? ¿O cuando defendía a un hombre<br />

turbulento y sedicioso acusado por nuestro<br />

Sulpicio, y no dudó en elogiar la sedición misma,<br />

demostrando con gravísimas palabras que muchos<br />

ímpetus del pueblo no son injustos, y que nadie<br />

puede atajarlos, y que muchas sediciones han sido<br />

útiles a la república, vg., la que expulsó a los reyes<br />

o la que constituyó la potestad tribunicia; y que la<br />

sedición de Norbano, <strong>com</strong>o producida por la<br />

indignación de los ciudadanos y por el odio contra<br />

86

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!