08.05.2013 Views

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Marco Tulio Cicerón Diálogos del Orador<br />

oratio, si res non subest ab oratore percepta et<br />

cognita, aut nulla sit necesse est aut omnium<br />

inrisione ludatur. [51] Quid est enim tam<br />

furiosum, quam verborum vel optimorum atque<br />

ornatissimorum sonitus inanis, nulla subiecta<br />

sententia nec scientia? Quicquid erit igitur<br />

quacumque ex arte, quocumque de genere, orator<br />

id, si tamquam clientis causam didicerit, dicet<br />

melius et ornatius quam ipse ille eius rei inventor<br />

atque artifex. [52] Nam si quis erit qui hoc dicat,<br />

esse quasdam oratorum proprias sententias atque<br />

causas et certarum rerum forensibus cancellis<br />

circumscriptam scientiam, fatebor equidem in his<br />

magis adsidue versari hanc nostram dictionem,<br />

sed tamen in his ipsis rebus permulta sunt, quae<br />

ipsi magistri, qui rhetorici vocantur, nec tradunt<br />

nec tenent. [53] Quis enim nescit maximam vim<br />

exsistere oratoris in hominum mentibus vel ad<br />

iram aut ad odium aut ad dolorem incitandis vel<br />

ab hisce eisdem permotionibus ad lenitatem<br />

misericordiamque revocandis? Quae nisi qui<br />

naturas hominum vimque omnem humanitatis<br />

causasque eas, quibus mentes aut incitantur aut<br />

reflectuntur, penitus perspexerit, dicendo quod<br />

volet perficere non poterit. [54] Atque totus hic<br />

locus philosophorum proprius videtur, neque<br />

orator me auctore umquam repugnabit; sed, cum<br />

illis cognitionem rerum concesserit, quod in ea<br />

solum illi voluerint elaborare, tractationem<br />

orationis, quae sine illa scientia est nulla, sibi<br />

adsumet; hoc enim est proprium oratoris, quod<br />

saepe iam dixi, oratio gravis et ornata et<br />

hominum sensibus ac mentibus ac<strong>com</strong>modata.<br />

[XIII] [55] Quibus de rebus Aristotelem et<br />

Theophrastum scripsisse fateor; sed vide ne hoc,<br />

Scaevola, totum sit a me: nam ego, quae sunt<br />

oratori cum illis <strong>com</strong>munia, non mutuor ab illis,<br />

isti quae de his rebus disputant, oratorum esse<br />

concedunt, itaque ceteros libros artis suae<br />

nomine, hos rhetoricos et inscribunt et appellant.<br />

[56] Etenim cum illi in dicendo inciderint loci,<br />

quod persaepe evenit, ut de dis immortalibus, de<br />

pietate, de concordia, de amicitia, de <strong>com</strong>muni<br />

civium, de hominum, de gentium iure, de<br />

aequitate, de temperantia, de magnitudine animi,<br />

de omni virtutis genere sit dicendum, clamabunt,<br />

credo, omnia gymnasia atque omnes<br />

philosophorum scholae sua esse haec omnia<br />

propria, nihil omnino ad oratorem pertinere; [57]<br />

domina su asunto, es cosa vana y digna de toda<br />

irrisión. ¿No es un género de locura el vano son de<br />

las palabras, por excelentes y escogidas que sean,<br />

cuando no las a<strong>com</strong>paña ningún pensamiento ni<br />

ciencia? Cualquier materia que el orador trate,<br />

de cualquier arte o género, si la aprende <strong>com</strong>o<br />

si se tratara de la causa de un cliente, la dirá mejor<br />

y con más elegancia que el mismo inventor y<br />

artífice de ella. Y si alguno dijere que hay<br />

ciertas sentencias y causas propias de los<br />

oradores, y una ciencia circunscrita a los<br />

canceles forenses, confesaré que estos son los<br />

asuntos en que con más frecuencia se ejercita<br />

nuestro arte, pero que hay entre estas cosas muchas<br />

que los maestros de retórica ni saben ni enseñan.<br />

¿Quién no conoce el poder de la oratoria para<br />

mover los ánimos a ira, a odio o a dolor, o para<br />

trocar estos afectos en <strong>com</strong>pasión y misericordia?<br />

Por eso, quien no haya estudiado la naturaleza<br />

humana y la vehemencia de las pasiones y las<br />

causas que las irritan o sosiegan, no podrá<br />

conseguir en modo alguno el efecto que con<br />

su oración se propone. Dices que todo esto es<br />

propio de los filósofos. De buen grado lo<br />

concederá el orador, pero siempre que dejándoles a<br />

ellos el conocimiento de las cosas, en el cual<br />

únicamente quisieron ejercitarse, le dejes a él el<br />

cuidado del estilo, que sin estos conocimientos<br />

vale poco, porque ya dije que el oficio propio del<br />

orador es hacer un discurso grave, elegante y<br />

a<strong>com</strong>odado a la inteligencia y sentido de los<br />

hombres.<br />

»Confieso que Aristóteles y Teofrasto escribieron<br />

sobre esto; pero quizás, Escévola, venga todo<br />

ello en apoyo de mí sentir. Sólo tomo prestado<br />

de ellos, lo que tienen de <strong>com</strong>ún con los oradores,<br />

al paso que ellos conceden que cuanto escriben<br />

sobre el arte de bien decir pertenece a la<br />

oratoria, y así, a todos sus libros que tratan de<br />

ese arte los llaman libros retóricos.<br />

»De manera que cuando en el discurso intervienen<br />

aquellos argumentos tan usuales: de los Dioses<br />

inmortales, de la piedad, de la concordia, de la<br />

amistad, del derecho civil, del natural y de gentes,<br />

de la equidad, de la templanza, de la<br />

magnanimidad, y de todo género de virtudes,<br />

clamarán, por cierto, todos los gimnasios y todas<br />

las escuelas de los filósofos, que esta es materia<br />

12

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!