08.05.2013 Views

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

DIÁLOGOS DEL ORADOR - GutenScape.com

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Marco Tulio Cicerón Diálogos del Orador<br />

manu prehendit et "heus tu," inquit "quid tibi in<br />

mentem venit ita respondere?" Tum ille fidenter<br />

homo peritissimus confirmare ita se rem habere,<br />

ut respondisset, nec dubium esse posse; Galba<br />

autem adludens varie et copiose multas<br />

similitudines adferre multaque pro aequitate<br />

contra ius dicere; atque illum, cum disserendo<br />

par esse non posset - quamquam fuit Crassus in<br />

numero disertorum, sed par Galbae nullo modo -<br />

ad auctores confugisse et id, quod ipse diceret, et<br />

in P. Muci fratris sui libris et in Sex. Aeli<br />

<strong>com</strong>mentariis scriptum protulisse ac tamen<br />

concessisse Galbae disputationem sibi<br />

probabilem et prope veram videri.<br />

[LVII] [241] Ac tamen, quae causae sunt eius<br />

modi, ut de earum iure dubium esse non possit,<br />

omnino in iudicium vocari non solent. Num quis<br />

eo testamento, quod paterfamilias ante fecit<br />

quam ei filius natus esset, hereditatem petit?<br />

Nemo; quia constat agnascendo rumpi<br />

testamentum; ergo in hoc genere iuris iudicia<br />

nulla sunt: licet igitur impune oratori omnem<br />

hanc partem iuris non controversi ignorare, quae<br />

pars sine dubio multo maxima est; [242] in eo<br />

autem iure, quod ambigitur inter peritissimos,<br />

non est difficile oratori eius partis, quamcumque<br />

defendet, auctorem aliquem invenire; a quo cum<br />

amentatas hastas acceperit, ipse eas oratoris<br />

lacertis viribusque torquebit. Nisi vero - bona<br />

venia huius optimi viri dixerim - Scaevolae tu<br />

libellis aut praeceptis soceri tui causam M'. Curi<br />

defendisti, non adripuisti patrocinium aequitatis<br />

et defensionem testamentorum ac voluntatis<br />

mortuorum. [243] Ac mea quidem sententia -<br />

frequens enim te audivi atque adfui - multo<br />

maiorem partem sententiarum sale tuo et lepore<br />

et politissimis facetiis pellexisti, cum et illud<br />

nimium acumen inluderes et admirarere<br />

ingenium Scaevolae qui excogitasset nasci prius<br />

oportere quam emori; cumque multa conligeres<br />

et ex legibus et ex senatus consultis et ex vita ac<br />

sermone <strong>com</strong>muni non modo acute sed etiam<br />

ridicule ac facete, ubi si verba, non rem<br />

sequeremur, confici nihil posset: itaque hilaritatis<br />

plenum iudicium ac laetitiae fuit; in quo quid tibi<br />

iuris civilis exercitatio profuerit, non intellego;<br />

dicendi vis egregia, summa festivitate et<br />

venustate coniuncta, profuit. [244] Ipse ille<br />

Mucius paterni iuris defensor et quasi patrimoni<br />

tomándole por la mano añadió: «¡Eh! ¿cómo se te<br />

ha ocurrido dar esa respuesta?. Craso, con la<br />

confianza que su saber le daba, quiso sostener su<br />

opinión, que era sin duda la mejor y más legal.<br />

Pero Galba, con muchas alusiones y similitudes,<br />

invocaba la equidad contra la ley escrita; y Craso,<br />

que era muy inferior a él en elocuencia, aunque<br />

no hablaba mal, se refugió en sus autores y citó, en<br />

apoyo de su opinión, los libros de su hermano<br />

Publio Mucio y los <strong>com</strong>entarios de Sexto Elio;<br />

pero al fin tuvo que conceder que la opinión de<br />

Galba era mucho más probable que la suya y casi<br />

la única verdadera.<br />

»Pero las causas en que sobre el derecho no<br />

puede haber duda, nunca suelen venir a juicio.<br />

¿Reclama alguno una herencia, fundado en el<br />

testamento que un padre de familias hizo antes<br />

que le naciera un hijo? Nadie; porque, con nacer<br />

este hijo queda anulado el testamento. En esto no<br />

cabe disputa ni juicio alguno. Lícito es, pues, al<br />

orador ignorar la parte del derecho que no está<br />

sujeta a controversias, y que es, sin duda, la mayor.<br />

Y en las cuestiones dudosas aun para los más<br />

peritos, no le es difícil hallar alguna autoridad en<br />

pro de la causa que se defiende, y recibir de otro<br />

las armas que ha de esgrimir él después con todo<br />

su vigor y fuerzas. A no ser, Craso, que tú, para<br />

defender la causa de Marco Curio (lo diré con paz<br />

de nuestro buen Escévola) te valieras de los libros<br />

y preceptos, de tu suegro. ¿No te encargaste de la<br />

defensa de la equidad, de los testamentos y de la<br />

voluntad de los moribundos? Las veces que yo te<br />

oí y estuve presente, lo que más atrajo a los<br />

oyentes a parecer fueron las sales, gracias y cultas<br />

felecias con que fingías alabar la agudeza de los<br />

adversarios, admirando, vg., el ingenio de<br />

Escévola por haber descubierto que primero es<br />

nacer que morir; y cuando reuniendo muchas<br />

leyes, senadoconsultos y ejemplos de la vida y<br />

trato <strong>com</strong>ún, mostraste, no sólo aguda sino<br />

chistosa y cómicamente, que, si nos atuviéramos<br />

a la letra y no el espíritu, nada podría cumplirse.<br />

Juicio fue aquel lleno de gracia e ingenio, y no veo<br />

que para nada te sirviera en él la práctica del<br />

derecho civil, sino la fuerza de tu palabra, unida a<br />

la felicidad y gracia de tu ingenio.<br />

»El mismo Mucio, defensor del derecho del padre<br />

y propugnador del patrimonio (digámoslo así),<br />

52

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!